Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W słownikach biblijnych odnajdujemy najważniejsze informacje o Ozeaszu.
Był jednym z dwunastu proroków mniejszych, żył w ósmym wieku przed wspólną erą, zapowiadał i był świadkiem upadku północnego królestwa Izraela – zajęcia kraju przez Asyryjczyków i wygnania całego ludu na północ. Nikt z tych plemion nie powrócił. Dziesięć plemion z rodu Jakuba zaginęło na zawsze.
Ozeasz był prorokiem upadku. Podobnie jak Jeremiasz. Pokoleniowo nie ma między nimi wielkiej różnicy. Tyle że działali w innych środowiskach i odmiennie zapisali się w historii Izraela. Ranga Ozeasza jest zdecydowanie skromniejsza, choć wiemy czy możemy przypuszczać, że jego słowa i poematy miały olbrzymi wpływ na proroka zburzenia Judy i Pierwszej Świątyni. Ciekawe jest właśnie to, że był to prorok wywodzący się z plemienia Efraima, najbardziej licznego pośród dwunastu plemion Izraela. Zamieszkiwał odległe od Judy ziemie, ale został włączony do biblijnej tradycji, którą spisywali i porządkowali rabini i mędrcy wywodzący się wyłącznie z Judy. Wart był obecności w Tanach, tak zwanym Starym Testamencie, bo Jeremiasz potrzebował godnego siebie proroka i poprzednika. Miał go w Ozeaszu.
Pierwsze, o czym się dowiadujemy, czytając księgę Ozeasza, to że jego żona była wszetecznicą i miała na imię Gomer. Wszetecznice – że użyję tak dawnego określenia – odgrywały pewną pozytywną rolę, poczynając od historii Tamar, ale też tego rodzaju kobiety zasługiwały, wedle Księgi Powtórzonego Prawa, tylko na ukamienowanie. Żadnej litości, żadnych wahań. Wyrok Boga jest jednoznaczny, ale prorokowi Bóg daje za żonę prostytutkę. Kobietę niewierną, która już wcześniej miała wielu mężczyzn. Jej imię to Gomer. Gomer ma kilka znaczeń. Wszystkie łączą się ze słowami „kres”, „koniec”, „spełnienie”, „wypełnienie”. Słowo może mieć również seksualne konotacje i wiązać się z zaspokojeniem. Kres jest też oczywistą aluzją do kresu izraelskiego królestwa.
Żona proroka spłodziła z wszeteczeństwa kilkoro dzieci. Jak rozumiem, ich ojcem nie był Ozeasz. Dlaczego przydał prorokowi Bóg taką kobietę? Ma to sens czysto symboliczny. Królestwo Izraela i zamieszkujące je plemiona porównane są do dziwki. One zdradzają swego pana i męża, JHWH, i sypiają z obcymi, oddając hołdy obcym bogom. Zdrady muszą zostać ukarane i dlatego „ustanie królestwo Izraela” – zagrabią je Asyryjczycy. Zdrada, oszustwo, małżeństwo, związek seksualny, przyciąganie i wzajemne odpychanie dusz są wpisane w przymierze synajskie. To nie jest czytane jako układ prawny zwierzchnika z wasalami. Nie jest prostym spisanym kontraktem. W obrazach, jakie przedstawia Ozeasz, przymierze podobne jest do pełnego emocji, namiętności, nadziei, niespełnień i oczekiwań związku dusz i ciał, w którym trudno odnaleźć proste rozwiązania i pewne rozstrzygnięcia. Przymierze ma charakter dynamiczny, tak jak pełne niepokoju i bólu są zawsze związki emocjonalne. ©
