Na skróty

Twórca wspólnoty ekumenicznej w burgundzkim Taizé 90-letni brat Roger Schutz został zamordowany podczas wieczornego nabożeństwa. Zabójczyni - najprawdopodobniej chora psychicznie - zadała mu trzy ciosy nożem. W wieku 64 lat zmarł po długiej chorobie Maciej Łukasiewicz, w latach 2000-2004 redaktor naczelny “Rzeczpospolitej". Z prasą związany był od czasów studenckich: najpierw z “Wiedzą i Życiem", później z “Kurierem Polskim". Po wprowadzeniu stanu wojennego nie przeszedł tzw. weryfikacji, współtworzył podziemną oficynę wydawniczą Most. Od roku 1989 pracował w “Rzeczpospolitej", m.in. przyczyniając się do powstania dodatku “Plus Minus". W pierwszą rocznicę śmierci Czesława Miłosza na murze krakowskiej kamienicy przy ul. Bogusławskiego 6, w której poeta mieszkał pod koniec życia, odsłonięto pamiątkową tablicę. Najnowsza “Twórczość" (2005, nr 8) w zmienionej szacie graficznej i z ciekawą zawartością. Numer otwiera poemat Tadeusza Różewicza “Jeden z ojców kościoła poezji", którego bohaterem jest Ezra Pound, zaś Janusz Drzewucki przypomina poetycki i etyczny spór, jaki od dziesięcioleci toczy z Poundem autor “Niepokoju" (“po raz pierwszy przywołał go w zakończeniu poematu »Równina«, tytułowego utworu zbioru wierszy i poematów z lat 1953-1954 (...) po raz drugi, po 30 latach, w wierszu »Jestem nikt«, zamieszczonym w tzw. nowym wyborze wierszy »Na powierzchni poematu i w środku«, ogłoszonym w 1983 roku"). Wojciech Karpiłowski wskazuje podobieństwa i różnice w odwołujących się do siebie poematach: “Pamięci W. B. Yeatsa" Audena, “Pamięci T. S. Eliota" Brodskiego oraz “Pamięci Brodskiego" Pawła Marcinkiewicza, wprowadzając bardziej znane nam dotąd z muzyki pojęcie “coveru" - wiersza odwołującego się do swego poprzednika za pośrednictwem powtórzenia struktury formalnej. Ryszard Chłopek analizuje twórczość Andrzeja Sosnowskiego, a Mariusz Solecki - “nożyk profesora" Różewicza. W miesięczniku znajdziemy też wiersze Leszka Aleksandra Moczulskiego i Adriany Szymańskiej, wśród nich utwór inspirowany zdjęciem Leszka Kołakowskiego - “Wolno mi przecież dotknąć jego twarzy / (na fotografii) i powiedzieć: skądś znam ten uśmiech, / który nie jest uśmiechem, lecz błyskiem gniewu / gwiazdą czułości pomiędzy dwiema bruzdami / smutku" - oraz fragment pracy złożonej ze zdjęć Zbigniewa Libery i tekstów Darka Foksa “Co robi łączniczka", która zostanie zaprezentowana w czasie Górnośląskiego Festiwalu Sztuki Kameralnej. Rozpoczął się XXX Festiwal “Muzyka w Starym Krakowie". Gospodarzem jest zespół Capella Cracoviensis, wśród gości m.in. Kwartet Czajkowskiego, Schwei-zer Jugendsinfonieorchester, Echo Du Danube, Concerto Italiano, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach oraz soliści: Kaja Danczowska i Uto Ughi (skrzypce), Avri Levitan (altówka), Tatiana Wasiliewa (wiolonczela), Michael Martin Kofler (flet) oraz Regine Dengler (harfa). W programie m.in. Mozart, Bach, Czajkowski, Chopin, a także oratorium “Św. Stanisław" Liszta. Szczegółowy program: W Zielonogórsko-Gorzowskim Wyższym Seminarium Duchownym (Paradyż, Gościkowo 3) trwa festiwal “Muzyka w Raju" z udziałem m.in. zespołów Arte dei Suonatori oraz Les Musiciens de Monsieur Croche. Program: W dniach 2-10 września odbędzie się w Warszawie I Międzynarodowy Festiwal Muzyczny “Chopin i jego Europa", zorganizowany przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina we współpracy z Filharmonią Narodową. W festiwalu wezmą udział artyści z 18 krajów, m.in. pianiści Nikolai Lugansky, Krzysztof Jabłoński, Nelson Goerner, Dang Thai Son, Fou Ts’ong i Janusz Olejniczak. Gwiazdą będzie Orkiestra XVIII wieku pod dyrekcją Fransa Brüggena, która zaprezentuje utwory Chopina i Beethovena grane na instrumentach z epoki. Poznański Teatr Nowy, który podczas festiwalu w Edynburgu pokazał “Fausta" w reżyserii Janusza Wiśniewskiego, został uhonorowany za to przedstawienie Herald Angel Award, przyznawaną przez brytyjski dziennik “The Herald". Minęła 30. rocznica śmierci Konrada Swinarskiego; w tym roku nagrodę reżyserską jego imienia redakcja “Teatru" przyznała Piotrowi Cieplakowi za inscenizację “Słomkowego kapelusza" Labiche’a w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Laureatami Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza za najlepsze role sezonu zostali Jadwiga Jankowska-Cieślak (Paulina i Aurelia w “Niedokończonym utworze na aktora" w reż. Krystiana Lupy, Matka w “Opowieściach o zwyczajnym szaleństwie" w reż. Agnieszki Glińskiej) oraz Adam Woronowicz (Fadinard w “Słomkowym kapeluszu" Cieplaka i Miron w telewizyjnym “Pamiętniku z Powstania Warszawskiego" w reż. Marii Zmarz-Koczanowicz). W nowym numerze “Teatru" (2005, nr 4-6) znajdziemy m.in. rozmowy z Krystianem Lupą i Leszkiem Kolankiewiczem, materiały poświęcone Teatrowi Ósmego Dnia, a także fragmenty “Antyteatru", niepublikowanej dotąd książki Bohdana Korzeniewskiego powstałej na przełomie lat 60. i 70. Do pisma dołączono książeczkę z przekładem “Ubu króla" Jarry’ego, przygotowanym przez Korzeniewskiego pod koniec lat 70. dla Teatru Nowego w Łodzi (na spektakl nie wyraziła zgody cenzura). Zakończony w sobotę w Gdańsku IX Festiwal Szekspirowski był podróżą przez tradycje z różnych zakątków świata - pisze w “Gazecie Wyborczej" Roman Pawłowski. “Można było zobaczyć m.in. »Makbeta« z Erewanu przerobionego na ormiański epos i komedię »Wiele hałasu o nic« z Katanii wystylizowaną na folklor sycylijski. Był polityczny »Hamlet« Teatru Cameri z Tel Awiwu przeniesiony w realia wojny w Izraelu i uwspółcześniona wersja »Romea i Julii« z Łotwy zanurzona w świat rockowej muzyki i narkotyków. Fakt, że w Szekspirze mieści się cały świat, od Bliskiego Wschodu po postkomunistyczną Europę, świadczy tylko o uniwersalności jego sztuk. Problem w tym, że zbyt często adaptacje są powierzchowne". W warszawskim Muzeum Narodowym otwarto wystawę “Egzystencje", prezentację polskiej awangardowej fotografii 2. połowy lat 50. z pracami Zdzisława Beksińskiego, Zbigniewa Dłubaka, Jerzego Lewczyńskiego, Andrzeja Pawłowskiego, Marka Piaseckiego, Bronisława Schlabsa i Stefana Wojneckiego. Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie zaprasza na wystawę “W stronę nowoczesności. Polskie wzornictwo po 1956 roku", ukazującą dawne i współczesne dzieła polskiego designe’u. “Wadą naszej publicystyki religijnej jest to, że Kościół traktuje się głównie jako instytucję polityczną. Koncentruje się na relacjach hierarchia-państwo. Szczęśliwie pojawiło się kilku mądrych i odważnych młodych księży, którzy chcą się zająć także pisaniem o Bogu. Na dodatek piszą śmiało, ciekawie i zrozumiale. Przykładem są dominikanie Tadeusz Bartoś albo Marcin Lisak" - stwierdza Jan Turnau w rozmowie z Krzysztofem Burnetką dla miesięcznika “Press". Do kiosków trafia odnowiony po zmianie szefa tygodnik “Ozon". Wśród autorów Piotr Semka i Wojciech Wencel. W wywiadzie udzielonym “Pulsowi Biznesu" Grzegorz Górny, nowy redaktor naczelny, mówi: “Chcemy się odwoływać do ludzi, których można w skrócie nazwać pokoleniem Jana Pawła II. Wierzymy, że to jest właśnie nasz odbiorca". Kenneth Branagh przygotowuje filmową adaptację “Czarodziejskiego fletu" Mozarta. Współautorem scenariusza będzie Stephen Fry, udział wezmą m.in. Joseph Kaiser (Tamino), Ben Davis (Papageno), René Pape (Sarastro), Lyubov Petrova (Królowa Nocy) i Amy Carson (Pamina). Koncertem “Przeżyj to sam" z przebojami rockowymi lat 80. rozpoczął się 19 sierpnia w Operze Leśnej sopocki Festiwal Jedynki; impreza stanowi próbę utrzymania obecności w Sopocie telewizji publicznej po przejęciu Sopot Festival (rozpocznie się 2 września) przez TVN.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 35/2005

Podobne artykuły

Obraz tygodnia
"Kiedy pada pytanie, co z kina Kieślowskiego pozosta­ło dzisiaj, mam odczucie, że jego postać i dzie­ło nie przestają drażnić, głównie chyba w śro­dowisku polskiego kina. Proponowałbym więc, żeby zo­stawić psychologiczne urazy i kompleksy, i dostrzec ogromną aktualność, nowocze­sność i piękno jego filmów. Ale może to, co najważniejsze - dostrzec ten potężny ładunek empatii... Wtedy może zaczniemy szczerze roz­mawiać, czego brakuje we współczesnej sztu­ce, a co jest w jego twórczości. Czasem spoty­kając się z interpretacją jego twórczości, łapię się za głowę: jakich strun on do­tykał! Równie często w tych tekstach zamiast opisu jego dzieła widzę jakąś psychodramę, autoanalizę, jakiś psychologiczny opis nie tyle tego, co jest na ekranie, ile problemów, z któ­rymi boryka się autor. Być może szczerość jego filmów, ich siła powodu­je, iż chciałoby się go zamknąć i otworzyć za 20 lat, bo byłoby łatwiej. Nie przeszkadzałyby pytania, które stawiał, tematy, które podej­mował, talent i pracowitość oraz uczciwość, które ewidentnie z jego utworów emanują - mówi Krzysztof Piesiewicz w dyskusji na temat filmów Krzysztofa Kieślowskiego ("Kino" nr 1/2006). - Być może te pojawiające się w Polsce głosy, że jego kino jest anachroniczne, to próba powiedzenia: dosyć z tym facetem, wystarczy! Chciałoby się go przeskoczyć i pójść dalej. My­ślę jednak, że w takim stanie emocji to się nie uda: nie zrobi się nic na jego miarę". Redakcyjną rozmową z udziałem także Natalii Korynckiej-Gruz, Katarzyny Taras, Konrada J. Zarębskiego i Stanisława Zawiślińskiego "Kino" inauguruje Rok Kieślowskiego, w którym obchodzić będziemy 10-lecie śmierci reżysera. Styczniowy numer miesięcznika ukazał się w odnowionej szacie graficznej. Znajdziemy w nim m.in. szkic Piotra Wojciechowskiego o "Harrym Potterze" oraz rozmowę z Agnieszką Odorowicz.
W wieku 88 lat zmarła Birgit Nilsson, wybitna szwedzka śpiewaczka operowa, legendarna odtwórczyni ról wagnerowskich, m.in. Brunhildy w "Pierścieniu Nibelunga" i Izoldy w "Tristanie i Izoldzie".
Paszporty "Polityki" otrzymali w tym roku: Rafał Blechacz (muzyka), Jan Klata (teatr), Robert Kuśmirowski (sztuki piękne), Marek Krajewski (literatura), Przemysław Wojcieszek (film), zespół Skalpel (estrada) oraz Paweł Dunin-Wąsowicz (kreator kultury).
W warszawskim Muzeum Narodowym trwa wielka monograficzna wystawa Józefa Pankiewicza, prezentująca ponad 500 dzieł artysty, którego 140. rocznica urodzin przypada w tym roku. "Trzeba chodzić po tej wystawie z pełną świadomością swoistości tego zjawiska, symptomatycznego dla polskiej sztuki, rzadko radykalnej, rzadko przecierającej szlaki całkiem nowe. Ale trzeba je docenić" - pisze Dorota Jarecka. Obok - recenzja Bogusława Deptuły.
Obraz tygodnia
Według badań przeprowadzonych przez Zakład Badań Czytelnictwa Biblioteki Narodowej w Warszawie około połowa Polaków w ogóle nie czyta książek. Jako osoby mające systematyczny kontakt z książką (przynajmniej siedem książek rocznie) ocenia się 17 proc. społeczeństwa.
W Stanach Zjednoczonych ukazały się wiersze zebrane Zbigniewa Herberta. 600-stronicowy tom "The Collected Poems 1956-1998" sprzedał się w nakładzie 15 tys. egzemplarzy i zbiera znakomite recenzje. "Gazeta Wyborcza" cytuje m.in. Charlesa Simica z "The New York Review of Books": "Choć Herbert nie zdążył otrzymać Nobla jak Miłosz czy Szymborska, z pewnością zasługuje na to, aby być w ich towarzystwie. Z tej trójcy jest poetą najbardziej oryginalnym i obdarzonym największym poczuciem humoru".
W Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie odbyła się prezentacja książki "Ewangelia według Judasza", której autorzy - poczytny pisarz Jeffrey Archer i biblista prof. F. Moloney - próbują przedstawić historię Jezusa z punktu widzenia Judasza. Książka trafi do księgarń 14 krajów, w Polsce wydał ją Rebis.
Nagrodę im. Karla Dedeciusa, przyznawaną po raz trzeci przez Fundację Roberta Boscha dla polskich tłumaczy literatury niemieckojęzycznej i niemieckich tłumaczy literatury polskiej, otrzymają w roku 2007 Tadeusz Zatorski i Martin Pollack. Tadeusz Zatorski jest autorem przekładów dzieł m.in. Heinricha Heinego, Heinricha Bölla, Maxa Webera oraz myśli i aforyzmów Georga Christopha Lichtenberga. Martin Pollack ma w swoim translatorskim dorobku książki Ryszarda Kapuścińskiego, Henryka Grynberga, Wilhelma Dichtera i Michała Głowińskiego.
Tymczasowym dyrektorem Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie została Elżbieta Ofat, dotychczas odpowiedzialna za sprawy administracyjne i operacyjne placówki.
Obraz tygodnia
W wieku 90 lat w Warszawie zmarł ksiądz Jan Twardowski, poeta. Autorowi słynnej frazy "Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą", naszemu dawnemu współpracownikowi, poświęcamy w tym numerze "Tygodnika" specjalny dodatek.
"Jesteśmy spadkobiercami pradawnej wiedzy, którą przekazywano przez wieki... Wiele słów, których używamy automatycznie, jest w rzeczywistości jej żywym świadectwem. Ponieważ zapomnieliśmy, jakie jest prawdziwe znaczenie powszechnie używanych słów, takich jak »katolik« czy »uniwersytet« - słów, które mogłyby skierować nas w stronę jednego, w stronę uniwersalnego i niepowtarzalnego - musimy wynajdować nowe słowa, na przykład »holistyczny« (wywiedzione z greckiego »holos«, które oznacza całość albo całkowitość), aby przypominały nam o niebezpieczeństwie fragmentaryzacji i rozproszenia wiedzy. Coraz mocniej odczuwa się w świecie potrzebę, aby te dwa światy - świat nauki i świat religii - zeszły się z sobą, zdając sobie zarazem sprawę, że w obydwu patrzy się na życie z odmiennych punktów widzenia. Jeden świat, oparty na niezwykłym pomnażaniu wiedzy związanej wyłącznie z aktywnością umysłu czy też mózgu, wydaje się prowadzić nas do coraz większej złożoności i wyprowadzać nas na zewnątrz, przede wszystkim na zewnątrz nas samych. Drugi świat i jego wiedza wydają się odnosić do »bycia«, do czegoś, co prowadzi nas ku wnętrzu i tam odsłania tajemnicę" - tłumaczył Michel de Salzman, uczeń Georgija Iwanowicza Gurdżijewa (1877-1949).