Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W dniu wyborów parlamentarnych polityczne emocje ostudzi impreza na stałe już wpisana w kalendarz polskiej jesieni. Pod hasłem "Człowiek modlitwy" 9 października odbędzie się jedenasty już ogólnopolski Dzień Papieski. Natomiast 16 października przypadnie 33. rocznica wyboru Wojtyły na papieża, a 22. dnia miesiąca w kościołach po raz pierwszy obchodzić będziemy wspomnienie liturgiczne nowego błogosławionego.
Dzień Papieski organizowany jest przez Fundację Episkopatu Polski "Dzieło Nowego Tysiąclecia". Najważniejszy element jej działalności to przyznawanie stypendiów: w tym roku jest nimi objętych - a ta liczba wciąż rośnie - 2500 młodych osób. Ks. Adam Boniecki, który przed rokiem relacjonował na łamach "TP" jubileusz 10-lecia działalności Dzieła, pisał o uczestnikach spotkania na Jasnej Górze: "Stypendyści Nowego Tysiąclecia... Co za nazwa! A jednak..." - i z entuzjazmem nazywał młodych "Ludźmi Jutra". "Już istnieją jako świadome siebie środowisko - zauważał. - Na co dzień odlegli od siebie o setki kilometrów, a jednocześnie ze sobą związani. Kim będą?".
Na to pytanie pozwoliłyby za wiele lat odpowiedzieć badania kohortowe: śledzenie regularnie przez długi okres postaw i losu osób z danych grup. Na razie socjologowie patrzą w skali narodu. CBOS przeprowadził wiosną tego roku badania, których wyniki odniósł do lat poprzednich. Prof. Mirosława Grabowska relacjonowała w "Tygodniku", że w 2005 r. 70 proc. badanych Polaków twierdziło, iż Jan Paweł II przyczynił się do przemiany ich życia, a teraz twierdzi tak 58 proc.; w 2006 r. wspominało go w rozmowach często i bardzo często 65 proc., a dzisiaj 51 proc.
Wskaźniki więc spadają, a równolegle rośnie w siłę publiczna krytyka: czy to samego Papieża, czy postawy katolików deklarujących do niego przywiązanie. Można zaobserwować dwie odmienne opowieści o Janie Pawle II, które jednak łączy pesymizm. Z jednej strony bp Józef Zawitkowski do członków Rodziny Radia Maryja mówi, że "Polacy mają krótką pamięć. Zapomnieliśmy Papieża, wielkiego obrońcę życia i godności człowieka. Janie Pawle błogosławiony, jak się to wszystko w tej Polsce zmieniło. Teraz bezbożni stanowią prawa". Z drugiej strony widać nurt krytykanctwa, który zatrzymuje się na frazesach, czego dobrym przykładem jest książka Tomasza Piątka "Antypapież". "Może się okazać, że o tym demiurgu [Janie Pawle II], który tak głęboko zaingerował nawet w nasze osobiste sprawy, nie wszystko jeszcze wiesz. Jeśli chcesz walczyć z bałwochwalczym kultem Wojtyły, znajdziesz tutaj [w książce] argumenty" - można tam przeczytać.
Ale jest też inne źródło, które daje początek nurtowi pozytywnemu. Inicjatywa Dzieła - program stypendialny wyrównujący szanse edukacyjne młodzieży z ubogich domów - jest zresztą przyswajana przez wiele mniejszych ośrodków. Samo Dzieło środki na stypendia uzyskuje przede wszystkim ze zbiórki prowadzonej właśnie w trakcie Dnia Papieskiego, poza tym z tzw. jednoprocentówki i darowizn, oraz od partnerów: NBP, Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej oraz Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Stypendia trafiają do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, i towarzyszą im aż do ukończenia studiów. Kryteria ich przyznawania są trzy: średnia ocen 4,8; pochodzenie z miejscowości do 20 tys. mieszkańców i trudna sytuacja finansowa. Stypendium podzielone jest na dwa pakiety. Za pieniądze z pakietu socjalnego stypendyści mogą opłacić koszty dojazdu do szkoły, zakwaterowania w bursie, kupna odzieży. Pakiet naukowy przeznaczają na książki, opłaty za internet, dodatkowe lekcje itp. Miesięcznie otrzymują do 310 lub do 380 zł (szkoły wyższe). Program obejmuje też formację, m.in. podczas wspólnych letnich i zimowych obozów, a stypendyści tworzą dzięki temu społeczność (na stronie Stypendysta.pl są wszystkie dokumenty potrzebne do złożenia wniosku, a informacje o Dniu Papieskim na Dzielo.pl).
Jak podkreśla prof. Grabowska: pamięć o Janie Pawle II "przenosi się wielopoziomowo. I dzieje się to w skali masowej. Jeśli chodzi o wierność pamięci - nie odbywa się ona dzięki mediom. Przede wszystkim pracują tu Kościół i rodziny". W stypendystach ks. Adam Boniecki zobaczył Ludzi Jutra, czyli tych, którzy będą budować przyszłość, my zaś - możemy zbudować ich teraźniejszość.
