Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Tekst Józefa Majewskiego „Co wstanie z martwych?” w tym numerze mojego pisma czytałem z oporami. Stary nawyk: jak o Zmartwychwstaniu, to tylko na Wielkanoc. A niby czemu? Zawsze warto sprawdzić, czy przypadkiem nie „jest daremna nasza wiara”. Przecież znamy te wszystkie badania, które pokazują, jak wielki procent polskich wierzących katolików w Zmartwychwstanie akurat jakoś nie wierzy. Czy jest w ogóle lepsza dla katolika kwestia do rozumnego pobudzenia duszy?
Tekst Majewskiego dotyczy nie tylko książki ks. Eligiusza Piotrowskiego „Początki wiary w zmartwychwstanie Jezusa”. Jego autor zwraca uwagę na to, że mało zauważany w Polsce spór na temat Zmartwychwstania od dawna toczy się w świecie, i że w Polsce właśnie książka ks. Piotrowskiego na to zagadnienie otwiera. Kluczowych sprzeczności między czterema Ewangeliami, których jest bardzo wiele w opisie wydarzeń po śmierci Jezusa, nikomu nie udało się przekonująco zharmonizować. Główne problemy, zdaniem Majewskiego, to, po pierwsze: „czy ewangeliczne opisy pustego grobu Jezusa to literacka fikcja, czy też historyczny fakt?”. Druga zasadnicza kwestia dotyczy historyczno-krytycznej metody lektury Pisma Świętego, która bardzo mocno wstrząsnęła tradycyjnymi wyobrażeniami. Spór o Zmartwychwstanie sięga zresztą już czasów apostolskich, o czym opisze w swych listach Paweł z Tarsu. Ks. Piotrowski, którego badania Józef Majewski uważa za najbardziej wyczerpującą prezentację sporu o Zmartwychwstanie Jezusa, w sposób detektywistyczny, problemowy i krytyczny konfrontuje 103 badaczy i teologów różnych wyznań i języków, samemu nie kryjąc własnego stanowiska. Przedstawia też stanowisko św. Pawła, które to w kwestii Zmartwychwstania też przecież ewoluuje. Paweł w ostatnim etapie „zda się sugerować, że w tej materii nie ma ucieczki od wątpliwości i pytań (...) Te sprawy zna tylko Bóg, a my na swej skórze dowiemy się wszystkiego wraz z własną śmiercią”. Tu Majewski włącza do rozważań prostą tezę ks. Mariusza Rosiaka: „gdyby grób Jezusa nie był pusty, lecz odkryto by w nim szczątki doczesne Jezusa, w niczym nie szkodziłoby to wierze w zmartwychwstanie”. Tak też uważa ks. Piotrowski. Nie, dla niego nie jest to teza absurdalna. Ona jest logiczna, gdy właściwie rozumiemy, co znaczą „szczątki”.
Jednak wiara w potoczne i uwikłane w sprzeczności (moje ciało zmieniał przecież i mielił czas, więc w jakim obudzą je stanie trąby anielskie?) rozumienie Zmartwychwstania jest – pewnie nie tylko we mnie – mocno wszczepiona. Sądzę też, że ewolucja wiary św. Pawła nie zawierała zaprzeczenia Zmartwychwstaniu. Co zaś do grobu, to nawet jeśli według teologów grób mógł nie być pusty, to jednak trudno jest mi się zgodzić z tezą, że opis wydarzeń po Zmartwychwstaniu jest tego samego rodzaju midraszem, co czytane na nowo przez teologów-historyków rozdziały o dzieciństwie Jezusa. Dlatego też pewnie nie wiem, jak można wyobrazić sobie wskrzeszenie przy „pełnym grobie Jezusa”.
Ostatni fragment artykułu Józefa Majewskiego przynosi ulgę skołatanemu pojmowaniu: „Są sprawy wiary, które przekraczają ludzkie możliwości poznawcze, co wcale nie znaczy, że trzeba przed nimi kapitulować. Przeciwnie, można i trzeba je zgłębiać, nawet spierać się o nie, zostawiają miejsce na różne stanowiska, bez rzucania anatem”. Tylko kiedy rozum nie śpi, dusza pozostaje spokojna. ©℗
