Czarnobyl, 26 kwietnia 1986 roku. Tę datę ukraińscy kulturoznawcy (jak Tamara Hundorowa) czy pisarze (jak Jurij Andruchowycz, Oksana Zabużko) uznają za moment narodzin kultury ukraińskiej doby niepodległości. Rok Zero. Moment przejrzenia na oczy, wyzbycia się strachu przed słabnącym sowieckim systemem. „Pierwszy, gorzki, radioaktywny haust wolności!” – pisze Zabużko.

Na ten moment można datować rozpoczęcie dekolonizacyjnego pożegnania z imperium, czyli zrywania toksycznych więzów łączących Ukrainę z rosyjską kulturą, powstałych jako rezultat wieków egzystowania w jednym imperialnym organizmie.

Cichy renesans

Po roku 1991 „czarnobylskie” pokolenie zaczęło budować fundamenty kultury niepodległej Ukrainy. Działo się to czasem przy wsparciu, a czasem przy sabotażu państwa. Na tej drodze zdarzały się zarówno momenty stagnacji, a nawet rewizjonistycznej ofensywy tzw...