Kluczowe dla nowego papieża będzie pytanie o Sobór Watykański II, z całą ostrością postawione przez Benedykta XVI (w czym zresztą widzę największe teologiczne dokonanie obecnego pontyfikatu). To właśnie w perspektywie Vaticanum II, a właściwie błędów w jego recepcji, przyrównywał Papież sytuację w Kościele do „bitwy morskiej pośród mrocznej nawałnicy”, mówiąc, za św. Bazylim Wielkim, o „ochrypłych wrzaskach” skłóconych katolików, o „niezrozumiałej gadaninie”, „bezładnym zgiełku krzyczących bez ustanku”, które wypełniły dziś „Kościół, zniekształcając (...) prawdziwą naukę wiary”. Zdecydowane słowa.
Przyszły papież stanie więc przede wszystkim przed pytaniem o rangę i znaczenie reform Soboru Watykańskiego II. A problem ten mocno się skomplikował, bo istnieją dwa różne soborowe kursy, jakie Kościołowi wyznaczyli Jan Paweł II i Benedykt XVI. W oczach pierwszego przełom...