Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Batszeba była żoną Uriasza Hetyty i córką Eliama. Dziewczyna, pewnie ze względu na wiek, znajdowała się pod podwójną ochroną: ojca i męża. Wiemy, że była wyjątkowo piękna. Mógł się o tym przekonać Dawid, patrząc na jej nagie ciało z dachu swego cedrowego domu. Król, jak czytamy w Drugiej Księdze Samuela, nie wyruszył o zwykłej porze na wojnę. Pozostał w twierdzy, kiedy jego wojska pod wodzą Joaba pustoszyły ziemie ammonowe.
Dawid zobaczył dziewczynę i posłał po nią, a gdy weszła do jego łożnicy, wziął ją i stała się brzemienną. Nie umiał powstrzymać żądzy. Nie umiała zapanować nad nim Batszeba. Nie miała tej siły charakteru i roztropności, co Abigail, której pragnął od pierwszej chwili. Na obrazie Rembrandta Batszeba, młoda, ale już dojrzała, siedzi naga trzymając w dłoni list od Dawida (o liście Księga nie wspomina). Jest skupiona i zamyślona, przeczuwa przeznaczenie – powiadają historycy sztuki – które na nią czeka, złożone ze zdrady i zwycięstwa. Na twarzy widać napięcie między posłuszeństwem mężowi a wezwaniem monarchy. Nie ma ani ciekawości, ani radości. Nie ma przygnębienia. Jakby jej los został przesądzony.
Powołuję się na przedstawienie Rembrandta, bo widać w nim ten namysł nad rozstrzygającą chwilą życia młodej kobiety: wie, że musi iść do króla, ale nie udaje, że nie wie, co ją czeka. Z Biblii natomiast nic się nie dowiemy o stanie jej ducha. Zachowuje milczenie, albo też autor opowieści całą naszą uwagę kieruje na Dawida. Słyszymy tylko jej słowa wypowiedziane kilka tygodni później: „Jestem brzemienna”.
Żydowscy uczeni mają oczywiście wiele do powiedzenia o królu i Batszebie. Dowiadujemy się, że formalnie była kobietą rozwiedzioną. Istniał wtedy rzekomo nakaz, iż każdy żołnierz idący na wojnę wręczał żonie na wszelki wypadek list rozwodowy – get – tak, by ta mogła bez problemów formalnych po śmierci czy zaginięciu męża wydać się powtórnie za mąż. Tak więc – sugerują rabini – Dawid de iure nie zhańbił zamężnej kobiety. Nie możemy mówić o cudzołóstwie. Byłaby to i jest ciężka przewina, a dziecko urodzone z takiego związku nazywane jest mamzer i od urodzenia ma mocno ograniczone prawa. Nie może być królem. Wedle Tory ani on, ani jego/jej potomkowie przez 10 pokoleń nie mogą wejść do wspólnoty Pana. Są też tacy, co powiadają, że Batszeba w momencie porwania przez króla miała tylko 8 lat i 8 miesięcy: była zamężna tylko formalnie i było to małżeństwo nieskonsumowane. Pisano też, że Batszeba była od zarania świata przeznaczona Dawidowi, tyle że ta historia miłosna zdarzyła się przedwcześnie. A wszystko na skutek działania diabła. Otóż skrył się on w ciele ptaka, którego Dawid chciał ustrzelić. Przelatywał nad domem Uriasza. Dawid strzelił z łuku, ale nie trafił, a strzała spadła i wywróciła zasłonę, za którą myła się dziewczyna. Diabeł więc sprowadził króla na manowce i tylko możemy mu współczuć, że na tak straszne katusze został wystawiony.
Trudno jednak bronić Dawida przed zarzutem cudzołóstwa. Sam zresztą wziął na siebie winę i sam sobie wymierzył karę. O czym będzie mowa w kolejnym komentarzu. ©
