Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Daniel Rufeisen, karmelita, i Bruno Hussar, dominikanin, obydwaj żyjący w Izraelu, uważali, że jedność w Kościele i jedność chrześcijan można uratować i pogłębić przez to, co nazywali ekumenizmem korzenia - przez ponowne odkrycie, że u źródeł chrześcijaństwa znajduje się Wydarzenie. Dokonało się ono pośród narodu żydowskiego, w łonie ówczesnego judaizmu. W naszych sporach o Mszę warto zwrócić uwagę, że jej geneza tkwi w wydarzeniu Wieczerzy Pańskiej, którą Rabbi Jeszua z Nazaretu odprawił razem z uczniami w dzień przed swą męką. Większość egzegetów jest zgodna - Jezus odprawił liturgiczny żydowski seder paschalny celebrujący przymierze Ludu Wybranego ze swym Panem. W trakcie tej celebracji, wziąwszy chleb i kielich wina, odmówił słowa znane nam z ustanowienia Eucharystii. Jezus posłużył się tradycyjnym obrządkiem żydowskim, nadając mu nowy sens. Pierwsze pokolenie chrześcijan, w większości pochodzące przecież z Żydów, nie miało dużej trudności, by "to czynić na Jego pamiątkę". Znali oni dobrze i praktykowali ów seder paschalny, ale wiedzieli też, co liturgia żydowska zaleca pełnić w każdy szabat - celebrować kidusz. Podczas tego sakralnego posiłku rodzinnego przewodniczący - na ogół ojciec rodziny - odprawia kidusz, czyli "poświęca" szabat, wypowiadając błogosławieństwo nad chlebem i kielichem wina.
Przypominam sobie spotkanie z pewną Żydówką, która nie miała żadnego kontaktu z chrześcijaństwem, ale postanowiła zajrzeć do kościoła w czasie odprawiania Mszy. Na pytanie, co z tego zrozumiała, odpowiedziała: "Ależ wszystko! Znałam to dobrze z mego rodzinnego domu. Oczywiście, wy, chrześcijanie, dodaliście to, co jest związane z Jezusem, ale sam ryt jest dla mnie głęboko czytelny. Raczej to ja mam pytanie, co wy z tego rozumiecie?".
Z pewnością Ucztę Pana interpretowano na różne sposoby, a jej dziedzictwo podlega ewolucji różnych tradycji. Każdy z Kościołów miał prawo do wyrażania jej na swój sposób, właściwy określonej wrażliwości, w zgodzie z własną doktryną. Z upływem czasu spory o jej autentyczność, dostęp do spożywania Ciała i Krwi Pana chrześcijan z innych Kościołów nie tylko nie wygasły, ale nadal ranią serca wierzących. Czy nie dzieje się tak wówczas, gdy stawiamy wyżej naszą przynależność wyznaniową lub utożsamienie z tą czy inną grupą w Kościele nad przynależność do Jezusa na miarę naszej wiary, nadziei i miłości?
Miał rację Aleksander Mień, prawosławny ksiądz zamordowany w ZSRR, że chrześcijaństwo jest dopiero przed nami. I można śmiało powiedzieć, że i my w Polsce musimy je dopiero odkrywać. Być może głęboki namysł nad Ewangelią, życiem i osobą Jezusa jest jedyną drogą do większej wolności w przeżywaniu naszej wiary i szansą na szczere przyjęcie inaczej ją wyznających.
JERZY KLUKOWSKI
ekumeniczna wspólnota "Arka"
(Lanza del Vasto, Francja)