MAŁGORZATA NOCUŃ i ANDRZEJ BRZEZIECKI: – Czy brak rozliczenia się z historią XX w. stanowi dla Rosji duży problem?

NATALIA GORBANIEWSKA: – Właśnie na przykładzie Rosji widać, do czego prowadzi utrata pamięci historycznej. Zdarzają się próby stawiania pomników Stalinowi, a Lenin wciąż stoi na cokołach. Choćby w Moskwie jest Prospekt Lenina i cała masa jego monumentów.

Pamięć historyczna była istotna dla społeczeństwa gdzieś na początku lat 90., ale potem zainteresowanie przeszłością zaczęło zanikać. Oczywiście, działają takie organizacje jak Memoriał, ale ich praca przynosi efekty tylko na poziomie lokalnym. W skali państwa władza niszczy pamięć. Tyle mówiło się o tym, że Putin pojechał do Sołżenicyna, i to dwa razy – tyle że w przeddzień jednej z wizyt odsłonił tablicę Jurija Andropowa [przywódca ZSRR, a wcześniej szef KGB...