Rozmowa w katedrze

Hierarcha spotyka się z wiernymi od początku roku. – To jedna z form nowej ewangelizacji – mówią miejscowi księża. – I nawiązanie do „dziedzińców pogan”, bo to także rozmowa z niewierzącymi. Abp Marek Jędraszewski: – To spojrzenie na nauczanie Kościoła poprzez problemy, z którymi wierni spotykają się na co dzień.

PYCHA ZEGARA

Do Łodzi wróciła zima, ale w archikatedrze św. Stanisława Kostki ławki są pełne. Rozpoczyna się marcowa edycja „Dialogów w katedrze”. Temat: „Wiara i modlitwa”.

Przy pulpicie odczytywane jest pytanie internauty: – Czy modlitwa ma sens, jeśli ktoś stracił wiarę? Arcybiskup odpowiada: – Przyznam się do niewiedzy: wychowałem się w rodzinie chrześcijańskiej i nie wiem, co znaczy być niewierzącym. Czasem u takich ludzi jest pragnienie Boga, a to jest też forma modlitwy. Trudno powiedzieć jednoznacznie, że ktoś, kto nie wierzy, nie modli się albo że jego modlitwa nie ma sensu.

Pytanie: – Czy stosowanie przykazań zwalnia z odmawiania koronek i innych pobożnych modłów? Odpowiedź: – W tym pytaniu można znaleźć echo deizmu: wizję Boga, który jako wielki zegarmistrz skonstruował świat i odszedł. To myślenie, że zegarom zegarmistrz jest już niepotrzebny, bo funkcjonują. Więc po co się modlić, może wystarczy dobrze żyć? Takie myślenie to rodzaj pychy zegara.

Pewien mężczyzna chce się dowiedzieć, która spowiedź jest ważniejsza: powszechna czy indywidualna. – Spowiedź ogólna nie zastąpi tej w konfesjonale. Bo dzięki niej człowiek, który miał nieszczęście popełnić grzech ciężki, może odzyskać godność Bożego dziecka. Takie jest nauczanie Kościoła – odpowiada abp Jędraszewski.

Niektórzy notują odpowiedzi. Nikt nie zauważył, jak szybko minęły dwie godziny.

POZNANIAK W ŁODZI

6 lipca 2012 r., bp Jędraszewski jest na urlopie w Zakopanem i szykuje się do wyjścia na Halę Gąsienicową. Powstrzymuje go telefon: „Ojciec Święty mianował księdza biskupa metropolitą łódzkim”, informuje nuncjusz Celestino Migliore. Tak zostaje następcą bp. Władysława Ziółka.

Nowy biskup łódzki to rodowity poznaniak, wielbiciel filozofii Levinasa i Edyty Stein. Ale znany też z przydługich kazań, pełnych bogoojczyźnianej retoryki; nie skrywa sympatii do prawicy i nie toleruje krytyki Kościoła. Przyszedł do trudnej diecezji.
– Religijność jest u nas jedną z najniższych w kraju. Do kościoła chodzi co czwarty ochrzczony – przyznaje ks. Andrzej Perzyński, wykładowca teologii i założyciel Klubu „Tygodnika Powszechnego” w Łodzi.

Abp Jędraszewski od początku stawia na świeckich. Proboszczom nakazuje, by tworzyli w parafiach rady ekonomiczne i duszpasterskie. Powołuje Radę Społeczną – grono ludzi nauki i kultury, którzy mają zabierać głos w ważnych sprawach życia publicznego. Podobne rady działają tylko w kilku polskich diecezjach. Pierwszą założył w Poznaniu abp Stanisław Gądecki, do niedawna szef Jędraszewskiego.

W liście pasterskim na Adwent 2012 metropolita łódzki zapowiada „Dialogi w katedrze”.

PROWOKACJA LICEALISTÓW

Zaczęło się od licealistów. Do zadawania pytań arcybiskupowi namówił ich ks. Przemysław Góra, katecheta i szef Wydziału Duszpasterstwa Młodzieży w łódzkiej kurii. Gdy pokazał listę abp. Jędraszewskiemu – ten postanowił, że raz w miesiącu będzie publicznie rozmawiał z łodzianami o wierze. Pytania można przysyłać mailem na stronę Haevenly.com.pl. albo wrzucać do skrzynki w katedrze. Co miesiąc metropolita wybiera kilkanaście. Można je też zadać w katedrze. Ksiądz Perzyński: – Nigdy nie wiadomo, o co ktoś zapyta, więc te rozmowy nie są wcale udawane.

– Nie ucieka od kwestii trudnych, a czasem nawet prowokacyjnych – zapewnia ks. Góra. – Ludzie zadają przeważnie pytania egzystencjalne. A arcybiskup jako wykształcony filozof doskonale sobie z nimi radzi.

Pierwsze „Dialogi w katedrze” odbyły się w styczniu na temat: „Wiara i rozum”. Młoda kobieta pytała, jak pogodzić naukę Kościoła z teorią Darwina.

– Pan Bóg nie jest do zalepiania dziur w naszej niewiedzy, dotyczącej świata i człowieka – usłyszała w odpowiedzi. – Nigdy nie możemy powiedzieć, z punktu widzenia fizyki, biologii czy innych nauk przyrodniczych, że będą w stanie odpowiedzieć na to, jaki jest i czy jest Pan Bóg, jaki jest człowiek w swoim wnętrzu.

Lutową edycję poświęcono wierze i cierpieniu. – Jeżeli Bóg stworzył świat doskonały, to dlaczego jest w nim tyle cierpienia? – pytała 16-latka.

– Świat nie jest doskonały – usłyszała w odpowiedzi. – Co jakiś czas jesteśmy doświadczani nieszczęściami. I nawet przy współczesnej technice i możliwościach, jakimi dysponuje nauka, okazuje się, jak bardzo jesteśmy bezbronni i wydani na pastwę potężnych sił natury. To raczej kazałoby przyjąć postawę pokory, niż twierdzenia, że nad wszystkim już panujemy, a jeżeli nie, to tylko kwestia najbliższego czasu, żeby ostatecznie rozum ludzki zatriumfował i nie było żadnego nieszczęścia ani cierpienia. To po prostu niemożliwe.

Ks. Perzyński śledzi „Dialogi” od początku: – Odpowiedzi arcybiskupa nie brzmią jak nakaz czy pouczanie. Bardziej jak pozytywna propozycja.

***

Wychodzących z łódzkiej katedry ogarnia przenikliwy ziąb. Nie żałują jednak, że przyszli na „Dialogi”. – Kojarzy mi się to z czasami pierwszych chrześcijan, kiedy biskup stawał na dziedzińcu z poganami i rozmawiał z nimi o Chrystusie – mówi Marcin, student socjologii.

Dorota pracuje w kancelarii prawnej. Przyszła posłuchać biskupa, żeby więcej wiedzieć o Kościele i umieć odpowiadać tym, którzy są od niego daleko: – Czasem brakuje mi argumentów na obronę wiary. Może teraz kogoś przekonam?