Na skróty (24-30 IX)

Nagroda Kościelskich. Laureatem tegorocznej Nagrody Fundacji im. Kościelskich został 26-letni Mikołaj Łoziński, autor opublikowanej przez Wydawnictwo Znak debiutanckiej powieści "Reisefieber", w której historia syna próbującego zrekonstruować życie swej matki staje się opowieścią o niemożności porozumienia się między bliskimi sobie ludźmi. A przed nami rozpacz... "Z latami przychodzi doświadczenie potwornego sceptycyzmu. Jego źródłem nie jest ani fiasko doświadczenia, ani poznania, ani faustycznej perspektywy, że się wszystko wie, bo się przeczytało jakieś książki. To kwestia zwyczajna, nawet, powiedziałbym, ordynarna - po pięćdziesiątce zaczynamy sobie uświadamiać, że czasu zostało mało. Wcześniej wydaje się, że dokonamy wielkich rzeczy i będziemy żyli wiecznie. A po pięćdziesiątce pewność, że trzeba świat zostawić, staje się dławiąca. Za nami zmarnowane - zawsze zmarnowane, bo zawsze nieuświadomione - pół wieku, a przed nami rozpacz - mówi w wywiadzie dla "Gazety Wyborczej" Jerzy Pilch. - Orientujesz się nagle, że wszelkie gmachy, które wzniosłeś, są wątłe i niewiele warte. Tylko najwięksi geniusze potrafili jakoś to nasze życie nazwać. Dlatego czytam w koło Gustawa Flauberta, Lwa Tołstoja i Iwana Bunina". Zmarł Marcel Marceau. W wieku 84 lat w Paryżu zmarł wybitny mim. O artyście pisze Anna R. Burzyńska w tym numerze "TP". Zmarł Julian Jończyk. W Krakowie, w wieku 77 lat zmarł malarz, rzeźbiarz i performer, członek Grupy Krakowskiej, autor prac, których charakterystycznym elementem była neonowa świetlówka (m.in. "Korekta Pomnika Adama Mickiewicza"). 17 października w krakowskiej Galerii Zderzak otwarta zostanie poświęcona mu wystawa. Zmarła Wanda Dunikowska. W wieku 59 lat zmarła krytyczka i promotorka sztuki polskiej, autorka książek i wystaw, redaktor naczelna Polskiego Portalu Kultury O.pl. Berło dla Fołtyn. Laureatką Złotego Berła 2007, nagrody przyznawanej przez Fundację Kultury Polskiej, została wybitna śpiewaczka Maria Fołtyn. Wskazanym przez laureatkę młodym artystą, otrzymującym jednocześnie specjalne wyróżnienie, został tenor Rafał Bartmiński. Nagroda dla Tokarskiej-Bakir. Tegoroczną laureatką Nagrody im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej została antropolożka i etnografka, autorka esejów na temat stosunków polsko-żydowskich, stale współpracująca z "TP" Joanna Tokarska-Bakir. Nominacje do Angelusa. Do Literackiej Nagrody Europy Środkowej "Angelus" nominowano książki: "Lala" Jacka Dehnela, "Riwne/Rowno" Ołeksandra Irwaneča, "Pałac snów" Ismaila Kadare, "Dziennik" Imre Kertésza, "Krystaliczna sieć" Mirka Kovača, "Król kier znów na wylocie" Hanny Krall, "Powrót Aleksandra" Zbigniewa Kruszyńskiego, "Każdego dnia" Terézii Mory, "Traktat o łuskaniu fasoli" Wiesława Myśliwskiego, "Święta księga wilkołaka" Wiktora Pielewina, "Moje pierwsze samobójstwo" Jerzego Pilcha, "Śmierć w bunkrze" Martina Pollacka, "Gottland" Mariusza Szczygła i "Ministerstwo Bólu" Dubravki Ugresić. Ogłoszenie zwycięzcy nastąpi 1 grudnia. PEN Club nagradza. Nagrodę im. Ksawerego i Mieczysława Pruszyńskich otrzymał profesor Jerzy Szacki. Przegląd anime. W Warszawie (Kinoteka), Krakowie (Kino Pod Baranami), Łodzi (Kino Charlie), Poznaniu (Kino Apollo), Wrocławiu (Kino Warszawa), Katowicach (Kinoteatr Rialto), Gdańsku (Kino Kameralne) i Szczecinie (Kino Pionier) odbywa się przegląd filmów animowanych, powstałych w japońskim Studiu Ghibli, założonym przez wybitnego reżysera - Hayao Miyazakiego. Na dużym ekranie oglądnąć można filmy "Spirited Away" (Oscar 2003), "Ruchomy Zamek Hauru", "Mój sąsiad Totoro", "Laputa - podniebny zamek", "Nausicaa z Doliny Wiatru" a także "Opowieści z Ziemiomorza", autorstwa Goro Miyazakiego, syna twórcy "Spirited Away". Przegląd poprzedza ukazanie się kolekcji DVD filmów ze Studia Ghibli, przygotowanej przez firmę Monolith. Szczegółowy program:

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 40/2007

Podobne artykuły

Obraz tygodnia
"Kiedy pada pytanie, co z kina Kieślowskiego pozosta­ło dzisiaj, mam odczucie, że jego postać i dzie­ło nie przestają drażnić, głównie chyba w śro­dowisku polskiego kina. Proponowałbym więc, żeby zo­stawić psychologiczne urazy i kompleksy, i dostrzec ogromną aktualność, nowocze­sność i piękno jego filmów. Ale może to, co najważniejsze - dostrzec ten potężny ładunek empatii... Wtedy może zaczniemy szczerze roz­mawiać, czego brakuje we współczesnej sztu­ce, a co jest w jego twórczości. Czasem spoty­kając się z interpretacją jego twórczości, łapię się za głowę: jakich strun on do­tykał! Równie często w tych tekstach zamiast opisu jego dzieła widzę jakąś psychodramę, autoanalizę, jakiś psychologiczny opis nie tyle tego, co jest na ekranie, ile problemów, z któ­rymi boryka się autor. Być może szczerość jego filmów, ich siła powodu­je, iż chciałoby się go zamknąć i otworzyć za 20 lat, bo byłoby łatwiej. Nie przeszkadzałyby pytania, które stawiał, tematy, które podej­mował, talent i pracowitość oraz uczciwość, które ewidentnie z jego utworów emanują - mówi Krzysztof Piesiewicz w dyskusji na temat filmów Krzysztofa Kieślowskiego ("Kino" nr 1/2006). - Być może te pojawiające się w Polsce głosy, że jego kino jest anachroniczne, to próba powiedzenia: dosyć z tym facetem, wystarczy! Chciałoby się go przeskoczyć i pójść dalej. My­ślę jednak, że w takim stanie emocji to się nie uda: nie zrobi się nic na jego miarę". Redakcyjną rozmową z udziałem także Natalii Korynckiej-Gruz, Katarzyny Taras, Konrada J. Zarębskiego i Stanisława Zawiślińskiego "Kino" inauguruje Rok Kieślowskiego, w którym obchodzić będziemy 10-lecie śmierci reżysera. Styczniowy numer miesięcznika ukazał się w odnowionej szacie graficznej. Znajdziemy w nim m.in. szkic Piotra Wojciechowskiego o "Harrym Potterze" oraz rozmowę z Agnieszką Odorowicz.
W wieku 88 lat zmarła Birgit Nilsson, wybitna szwedzka śpiewaczka operowa, legendarna odtwórczyni ról wagnerowskich, m.in. Brunhildy w "Pierścieniu Nibelunga" i Izoldy w "Tristanie i Izoldzie".
Paszporty "Polityki" otrzymali w tym roku: Rafał Blechacz (muzyka), Jan Klata (teatr), Robert Kuśmirowski (sztuki piękne), Marek Krajewski (literatura), Przemysław Wojcieszek (film), zespół Skalpel (estrada) oraz Paweł Dunin-Wąsowicz (kreator kultury).
W warszawskim Muzeum Narodowym trwa wielka monograficzna wystawa Józefa Pankiewicza, prezentująca ponad 500 dzieł artysty, którego 140. rocznica urodzin przypada w tym roku. "Trzeba chodzić po tej wystawie z pełną świadomością swoistości tego zjawiska, symptomatycznego dla polskiej sztuki, rzadko radykalnej, rzadko przecierającej szlaki całkiem nowe. Ale trzeba je docenić" - pisze Dorota Jarecka. Obok - recenzja Bogusława Deptuły.
Obraz tygodnia
Według badań przeprowadzonych przez Zakład Badań Czytelnictwa Biblioteki Narodowej w Warszawie około połowa Polaków w ogóle nie czyta książek. Jako osoby mające systematyczny kontakt z książką (przynajmniej siedem książek rocznie) ocenia się 17 proc. społeczeństwa.
W Stanach Zjednoczonych ukazały się wiersze zebrane Zbigniewa Herberta. 600-stronicowy tom "The Collected Poems 1956-1998" sprzedał się w nakładzie 15 tys. egzemplarzy i zbiera znakomite recenzje. "Gazeta Wyborcza" cytuje m.in. Charlesa Simica z "The New York Review of Books": "Choć Herbert nie zdążył otrzymać Nobla jak Miłosz czy Szymborska, z pewnością zasługuje na to, aby być w ich towarzystwie. Z tej trójcy jest poetą najbardziej oryginalnym i obdarzonym największym poczuciem humoru".
W Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie odbyła się prezentacja książki "Ewangelia według Judasza", której autorzy - poczytny pisarz Jeffrey Archer i biblista prof. F. Moloney - próbują przedstawić historię Jezusa z punktu widzenia Judasza. Książka trafi do księgarń 14 krajów, w Polsce wydał ją Rebis.
Nagrodę im. Karla Dedeciusa, przyznawaną po raz trzeci przez Fundację Roberta Boscha dla polskich tłumaczy literatury niemieckojęzycznej i niemieckich tłumaczy literatury polskiej, otrzymają w roku 2007 Tadeusz Zatorski i Martin Pollack. Tadeusz Zatorski jest autorem przekładów dzieł m.in. Heinricha Heinego, Heinricha Bölla, Maxa Webera oraz myśli i aforyzmów Georga Christopha Lichtenberga. Martin Pollack ma w swoim translatorskim dorobku książki Ryszarda Kapuścińskiego, Henryka Grynberga, Wilhelma Dichtera i Michała Głowińskiego.
Tymczasowym dyrektorem Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie została Elżbieta Ofat, dotychczas odpowiedzialna za sprawy administracyjne i operacyjne placówki.
Obraz tygodnia
W wieku 90 lat w Warszawie zmarł ksiądz Jan Twardowski, poeta. Autorowi słynnej frazy "Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą", naszemu dawnemu współpracownikowi, poświęcamy w tym numerze "Tygodnika" specjalny dodatek.
"Jesteśmy spadkobiercami pradawnej wiedzy, którą przekazywano przez wieki... Wiele słów, których używamy automatycznie, jest w rzeczywistości jej żywym świadectwem. Ponieważ zapomnieliśmy, jakie jest prawdziwe znaczenie powszechnie używanych słów, takich jak »katolik« czy »uniwersytet« - słów, które mogłyby skierować nas w stronę jednego, w stronę uniwersalnego i niepowtarzalnego - musimy wynajdować nowe słowa, na przykład »holistyczny« (wywiedzione z greckiego »holos«, które oznacza całość albo całkowitość), aby przypominały nam o niebezpieczeństwie fragmentaryzacji i rozproszenia wiedzy. Coraz mocniej odczuwa się w świecie potrzebę, aby te dwa światy - świat nauki i świat religii - zeszły się z sobą, zdając sobie zarazem sprawę, że w obydwu patrzy się na życie z odmiennych punktów widzenia. Jeden świat, oparty na niezwykłym pomnażaniu wiedzy związanej wyłącznie z aktywnością umysłu czy też mózgu, wydaje się prowadzić nas do coraz większej złożoności i wyprowadzać nas na zewnątrz, przede wszystkim na zewnątrz nas samych. Drugi świat i jego wiedza wydają się odnosić do »bycia«, do czegoś, co prowadzi nas ku wnętrzu i tam odsłania tajemnicę" - tłumaczył Michel de Salzman, uczeń Georgija Iwanowicza Gurdżijewa (1877-1949).