Kronika religijna

• “Niech Wielki Post będzie okazją do szlachetnego współzawodnictwa na rzecz dzieci, szczególnie tych, które żyją w zagrożeniu i mają trudności" - zaapelował Jan Paweł II przed niedzielną modlitwą “Anioł Pański", nawiązując do swego orędzia na tegoroczny Wielki Post. Papież odniósł się także do ostatnich wydarzeń na Haiti (w trwającej tam od początku lutego wojnie domowej zginęło co najmniej 100 osób). “Czuję się w obowiązku zaapelować do wszystkich mieszkańców tego kraju, aby mieli odwagę i pokorę do podjęcia ważnych decyzji dla jego dobra" - powiedział Papież. Kilka godzin później prezydent Haiti Jean-Bertrand Aristide ustąpił z urzędu.
• “Zewnętrzne gesty pokuty mają sens, jeżeli dowodzą niewzruszonej woli oddalenia się od zła i wejścia na drogę dobra" - powiedział Jan Paweł II podczas liturgii Środy Popielcowej w Bazylice św. Piotra. Papież porównał chrześcijańską ascezę do wspinaczki wysokogórskiej, która pociąga za sobą “nieuchronnie ofiary i wyrzeczenia". “Trzeba bowiem ograniczyć do niezbędnego minimum ekwipunek, aby nie obciążać podróży; trzeba być gotowym na podjęcie każdej trudności i pokonanie wszystkich przeszkód, jakie stoją na drodze do wyznaczonego celu" - powiedział Jan Paweł II. Papież posypał popiołem głowy kilkudziesięciu kardynałów i biskupów oraz licznych wiernych. Biskupowi Rzymu popiół położył na głowie sekretarz stanu kard. Angelo Sodano. Po raz pierwszy od początku pontyfikatu uroczystości odbyły się w B azylice św. Piotra, a nie na Awentynie.
• Unikanie uogólnień w odniesieniu do innych religii oraz zdolność do samokrytyki były tematem rzymskiej sesji Katolicko-Islamskiej Komisji Wspólnej. Podczas spotkania, zakończonego 25 lutego, wiele miejsca poświęcono także zagadnieniu obrony praw człowieka. Abp Michael Fitzgerald, kierujący Papieską Radą ds. Dialogu Międzyreligijnego, wskazał na potrzebę uniezależnienia religii od polityki. Libański profesor Youssef El Hage zaapelował o większą samokrytykę, przypominając prośbę Papieża o przebaczenie win ludzi Kościoła. Szejk al-Zafzaf, prezes stałego Komitetu przy Uniwersytecie Al-Azhar w Kairze, który przewodniczył stronie muzułmańskiej, stwierdził, że dla wyznawców islamu taki akt jest niemożliwy. Zgodnie z Koranem jedna osoba nie może odpowiadać za winy innej. Założona w 1998 r. Komisja Wspólna spotyka się co roku, na przemian w Kairze i Rzymie.
• W niedzielę wieczorem rozpoczęły się doroczne rekolekcje wielkopostne w Watykanie. Nauki dla Jana Pawła II i Kurii Rzymskiej, zatytułowane “Droga nawrócenia drogą pokoju i sprawiedliwości", głosi ks. Bruno Forte, członek watykańskiej Międzynarodowej Komisji Teologicznej i redaktor dokumentu “Pamięć i pojednanie. Kościół i winy przeszłości".
• Kard. Andrzej Maria Deskur, b. przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Środków Społecznego Przekazu, skończył 80 lat (29 lutego).
• “Bądźcie dla rodzin troskliwymi i wiernymi przyjaciółmi, nie tylko pasterzami i nauczycielami" - zaapelował Papież do księży podczas tradycyjnego spotkania z rzymskim duchowieństwem. Te cechy “związku małżeńskiego, które są dzisiaj często niedoceniane i odrzucane, jak jego jedność, nierozerwalność i otwarcie na życie są konieczne, aby związek miłości był autentyczny" - powiedział Jan Paweł II. Przemówienie Papież zakończył żartem: “Tutaj mam tekst, który wcześniej przygotowałem, ale go pominę, znajdziecie go w jutrzejszym »L’Osservatore Romano«. Mam napisanych natomiast kilka rzymskich zwrotów »Dŕmose da fa, volčmose bene, semo romani« [Zabierzmy się do roboty. Kochajmy się. Jesteśmy rzymianami!]. Nie nauczyłem się dialektu rzymskiego, czy to znaczy, że nie jestem dobrym biskupem Rzymu?". Ten ostatni żart odnosił się do uwagi jednego z proboszczów: “Papież, który mówi wszystkimi językami, nawet tymi najtrudniejszymi, nie mówi jeszcze tylko w rzymskim dialekcie".

Kościół w świecie...

• Amerykańska Komisja ds. Międzynarodowej Wolności Religijnej (USCIRF) wezwała Departament Stanu USA do wpisania Indii na listę państw łamiących wolność religijną. Apel wystosowano po serii ataków hinduskich fundamentalistów na chrześcijan i muzułmanów. W ubiegłym tygodniu biskupi katoliccy Indii publicznie zażądali od władz tego kraju, aby skutecznie broniły obywateli. Od 1998 r., gdy rządy w Indiach objęła nacjonalistyczna partia BJP, gwałtownie wzrosła liczba aktów przemocy (w tym morderstw) wymierzonych w wyznawców innych religii. Michael Young z USCIRF podkreślił, że dzieje się tak przy milczącym przyzwoleniu władz.
• Patriarchat Moskiewski wezwał wiernych do dokumentowania i ujawniania działań katolików w Rosji, które godzą w braterskie relacje z prawosławnymi. “W rozmowach z hierarchami katolickimi - powiedział protorej Wsiewołod Czaplin z Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu - nie będziemy ukrywać żadnej informacji o bólu i trosce naszych wiernych". Stwierdził, że prawosławni w Kościele katolickim mają przyjaciół i nieprzyjaciół. “Kard. Kasper - podkreślił Czaplin - złożył w Moskwie oświadczenie, że duchowieństwo katolickie w Rosji jest zobowiązane kierować się zaakceptowanym przez Jana Pawła II dokumentem Papieskiej Komisji »Pro Russia« [1992]. Mamy nadzieję, że w Watykanie zwycięży linia kard. Kaspera".

... i w Polsce

• Biskupie listy na Wielki Post. “Kłamstwo (...) jest powszechnym stylem publicznego życia! - ostrzega Prymas. - (...) Patrząc na różne gangi, mafie i inne grupy interesu, mamy wrażenie jakby zanikła miłość Ojczyzny". “W imię jakiego dobra Polski czyha się na odpowiedni moment do ułatwienia aborcji, do skracania życia ludziom niepotrzebnym, do beznadziejnych związków jednopłciowych?!" - retorycznie pyta kard. Józef Glemp, apelując do wiernych, aby w Wielkim Poście praktykowali “uczynki pobożności". O sytuacji w kraju wspomina też biskup płocki Stanisław Wielgus: szatan “czasem namawia do nieuczciwej pogoni za bogactwem, czasem obiecuje rozgłos medialny jako zapłatę za wyszydzanie wobec milionowej widowni wiary i moralności chrześcijańskiej bądź za bluźnierstwa i oszczerstwa rzucane na uczciwych ludzi, czasem kusi korupcyjną władzą" - napisał przewodniczący Rady Naukowej Episkopatu. Abp Wojciech Ziemba poświęcił list sakramentowi pokuty. Zdaniem metropolity białostockiego rachunek sumienia może mieć ogromne znaczenie w życiu społecznym: “Kto nie umie krytycznie siebie ocenić i przyznać się do winy, ten nie powinien spełniać żadnej funkcji w wymiarze społecznym czy politycznym". Abp Ziemba wskazał na fakt, że “bardzo często zapomina się o obowiązku zadośćuczynienia wobec grup społecznych, wobec pracowników, wobec wyborców itd. Chrześcijanin nie przestaje być chrześcijaninem, jeżeli jest np. politykiem, właścicielem czy zarządcą zakładu pracy, działaczem społecznym, przedstawicielem władzy państwowej czy samorządowej". “Świat dzisiejszy (...) przypomina trochę pustynię, gdzie nie płynie żywa woda wiary i prawdy, gdzie często w wielu krajach zamiera życie religijne, gdzie nie ma miejsca dla Boga, gdzie nie chcą widzieć Jego imienia w konstytucji, w społeczeństwie i życiu osobistym" - napisał greckokatolicki metropolita przemysko-warszawski, abp Jan Martyniak. Biskup tarnowski Wiktor Skworc uważa, że Polacy są wezwani do naśladowania Chrystusa zawsze i wszędzie, zwłaszcza w krajach Unii Europejskiej (streszczenia listów innych hierarchów opublikowaliśmy przed tygodniem).
• Po wejściu Polski do UE Kościół zachowa ulgi celne na przedmioty przeznaczone na cele charytatywne, oświatowe i kultu religijnego - taką poprawkę do ustawy o stosunku państwo-Kościół (z 17 maja 1989 r.) przyjęła Komisja Wspólna Rządu i Episkopatu (23 lutego). Leszek Miller poinformował biskupów o stanie prac nad Traktatem Konstytucyjnym UE (choć szanse są nikłe, rząd nadal będzie bronił w preambule odwołania do chrześcijaństwa). Hierarchowie przekazali stronie rządowej protest w sprawie planów legalizacji związków homoseksualnych.
• Przed 1 maja nowenna w parafiach, list pasterski oraz apel do elit, a 2 maja wielka celebra na Polach Wilanowskich, gdzie powstaje Świątynia Opatrzności Bożej - tak Kościół powita przyjęcie Polski do UE. Rada Stała Episkopatu zaapelowała też do świeckich o tworzenie komitetów obywatelskich i start w czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego.
• Konwent Organizacji Polskich w Niemczech jest oburzony sprzedażą tzw. polskiego kościoła w Berlinie. Tamtejsza kuria archidiecezjalna - by zdobyć pieniądze na spłatę ogromnych długów (150 mln euro) - sprzedała świątynię pod wezwaniem św. Jana Kapistrana, choć strona polska proponowała dalsze utrzymywanie kościoła. Członkowie Konwentu żądają przekazania na potrzeby Polskiej Misji Katolickiej nowego ośrodka w centrum miasta. 30-tysięczna Polonia jest największą wspólnotą katolicką w Berlinie.
• Strona internetowa Episkopatu - w nowej wersji i szacie graficznej. Pod adresem www.episkopat.pl znajdziemy mapy nowych diecezji, kalendarium wydarzeń z życia Kościoła, dokumenty, dane statystyczne oraz najważniejsze adresy i telefony.