Kronika religijna

• “Środki przekazu mogą wyrządzić poważną szkodę rodzinie, kiedy ukazują niewłaściwą czy nawet wypaczoną wizję życia, samej rodziny, religii i moralności" - powiedział Jan Paweł II w rozważaniu przed niedzielną modlitwą “Regina Caeli". Papież nawiązał do obchodzonego w tym dniu przez Kościół Światowego Dnia Środków Społecznego Przekazu. “Dzięki nowoczesnej technologii wiele rodzin ma dostęp do bogatych zasobów przekazu i informacji, i może czerpać z tego okazję do wychowania, ubogacenia kulturalnego i duchowego wzrostu" - podkreślił. By tak się stało, trzeba uczyć mądrego korzystania z mediów: “Obowiązek ten spoczywa przede wszystkim na rodzicach, odpowiedzialnych za zdrowe i wyważone wychowanie swych dzieci. Obowiązek ten dotyczy także instytucji publicznych, wezwanych do wprowadzania w życie reguł, gwarantujących, by środki społecznego przekazu zawsze respektowały prawdę i dobro wspólne".
• “Krew naszych braci przelana pod Monte Cassino jest dziś mocnym argumentem w dyskusji nad duchowym kształtem Europy" - powiedział Jan Paweł II do prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego podczas audiencji w Watykanie (18 maja). Prezydent złożył Papieżowi życzenia z okazji 84. urodzin. Nawiązując do 60. rocznicy bitwy pod Monte Cassino, Jan Paweł II przypomniał, że “kulturowe i duchowe dziedzictwo Europy na przestrzeni wieków było tworzone i bronione nawet za cenę życia przez wyznawców Chrystusa i tych, który w swojej wierze odwołują się do Abrahama". Zdaniem Papieża pamięć o tym jest potrzebna zwłaszcza “w kontekście tworzenia konstytucjonalnych fundamentów Unii Europejskiej, do której niedawno została włączona również Polska". Jan Paweł II zapewnił prezydenta, że wie o trudnościach politycznych, jakie przeżywa Polska i ufa, że zostaną szybko przezwyciężone, żeby “wszyscy, a szczególnie najbiedniejsi, wielodzietne rodziny, bezrobotni, chorzy i starzy mogli się czuć w naszej Ojczyźnie bezpiecznie".
• Jan Paweł II wystosował przesłanie z okazji 100-lecia rzymskiej synagogi. Na zorganizowanych 23 maja obchodach Papieża reprezentowali kardynałowie: Camillo Ruini, wikariusz dla diecezji rzymskiej i Walter Kasper, przewodniczący watykańskiej Komisji ds. Stosunków Religijnych z Judaizmem. “Długą drogę przebyliśmy od owego 13 kwietnia 1986, kiedy po raz pierwszy - po Apostole Piotrze - Biskup Rzymu złożył wam wizytę - napisał Jan Paweł II. - Była ona uściskiem braci, którzy odnajdują się po długim czasie, w którym nie brakowało nieporozumień, odepchnięcia i cierpienia. Kościół katolicki, poprzez Sobór Watykański II, otwarty przez błogosławionego Jana XXIII, a w szczególności poprzez deklarację »Nostra aetate«, otworzył swe ramiona przed wami, pomny, że »Jezus jest Żydem, i jest nim na wieki«. Na Soborze Watykańskim II Kościół w sposób jednoznaczny i raz na zawsze potwierdził odrzucenie antysemityzmu we wszystkich jego postaciach". Papież wspomniał ofiary Szoah, a także “tych chrześcijan, którzy (...) odważnie zareagowali także w tym mieście, by udzielić konkretnej pomocy prześladowanym Żydom, okazując im solidarność i pomoc, czasem narażając własne życie". Przypomniał też, że Kościół “prosił o wybaczenie swej odpowiedzialności w jakikolwiek sposób związanej z plagą antyjudaizmu i antysemityzmu".

Kościół w świecie...

• Prestiżową nagrodę im. Karola Wielkiego otrzymał w Akwizgranie Pat Cox, przewodniczący Parlamentu Europejskiego (20 maja). To wyróżnienie dla osobistości, zasłużonych dla jedności Europy. W marcu Fundacja Karola Wielkiego przyznała nadzwyczajną nagrodę Karola Wielkiego Janowi Pawłowi II.
• W Toledo odbyło się spotkanie abp. Antonio Cańizaresa, prymasa Hiszpanii, i Jona Metzgera, głównego rabina sefarydyjskiego Jerozolimy. Obaj hierarchowie - głosi oficjalny komunikat - rozmawiali o dialogu międzyreligijnym. Nieoficjalnie dodaje się, że debatowali również o możliwości zwrotu Żydom zamienionej na kościół dawnej synagogi w Toledo. W zamian Kościół katolicki otrzymałby Wieczernik w Jerozolimie, obecnie należący do Izraela.
• Przewodniczący Komisji Kultury katedry w Santiago de Compostela zaprzeczył, jakoby kapituła zamierzała usunąć posąg św. Jakuba, zwanego Maurobójcą (Matamoros). Hiszpańskie media twierdziły, że rzeźba ma zostać usunięta, żeby uniknąć “ranienia odczuć innych religii" bądź nie prowokować zamachu terrorystycznego. Kanonik Alejandro Barral zaznaczył, że takie wiadomości są “krzywdzące dla kapituły i katedry".
• Po raz pierwszy w historii sędzią Sądu Najwyższego Izraela został Arab. Salim Jubran należy do Kościoła maronickiego, pozostającego w unii z Kościołem katolickim.

... i w Polsce

• “Z plonu żołnierskiej ofiary spod Monte Cassino czerpie Ojczyzna i Naród, Europa i Kościół" - powiedział biskup polowy Sławoj Leszek Głódź podczas mszy świętej w 60. rocznicę bitwy (18 maja). W uroczystościach na cmentarzu wojskowym na Monte Cassino uczestniczyli Aleksander Kwaśniewski i Ryszard Kaczorowski (ostatni prezydent RP na uchodźstwie) oraz 500 żołnierzy 2. Korpusu Polskiego.
• Polska wraz z sześcioma innymi członkami Unii Europejskiej domaga się, żeby w preambule unijnego Traktatu Konstytucyjnego znalazło się odniesienie do tradycji chrześcijańskiej. Takie żądanie znalazło się w liście podpisanym przez przedstawicieli Polski, Włoch, Litwy, Malty, Portugalii, Słowacji i Czech, skierowanym do premiera Irlandii, która w tym półroczu przewodniczy UE.
• Kościół prawosławny, ewangelicko-reformowany oraz Kościół baptystów będą mogły odzyskać majątki przejęte bezprawnie przez władze komunistyczne. Tak przewiduje nowelizacja ustawy o wolności sumienia i wyznania, przyjęta 20 maja przez Senat. Nowe prawo czeka teraz na podpis prezydenta. Dotychczas wspomniane Kościoły miały prawo do składania wniosków w postępowaniu administracyjnym, a nie - jak stanowi nowelizacja - przed komisjami regulacyjnymi (składającymi się z przedstawicieli ministra właściwego w sprawach wyznań oraz zwierzchników zainteresowanego Kościoła i załatwiającymi sprawy polubownie). Nowe prawo precyzuje także warunki wymagane przy wpisywaniu do prowadzonego przez MSWiA rejestru związków wyznaniowych. Aby zarejestrować związek, potrzebne są notarialnie poświadczone podpisy przynajmniej 100 osób oraz lista zawierająca ich imiona i nazwiska, daty urodzenia, miejsce zamieszkania, nazwę, serię i numer dokumentu tożsamości oraz PESEL.
• Nowy biskup łowicki Andrzej Dziuba przyjął sakrę biskupią i odbył ingres do katedry w Łowiczu (22 maja). Głównym konsekratorem był Prymas Polski kard. Józef Glemp, współkonsekratorami: abp Henryk Muszyński i bp Alojzy Orszulik (dotychczasowy ordynariusz łowicki; przeszedł na emeryturę). Biskup Dziuba w pierwszym słowie do diecezjan zapewnił, że chce być blisko wiernych: “Ważna jest nie tylko otwartość z mojej strony, ale liczę także na bliskość ludzi w stosunku do mnie" - powiedział.
• W wieku 68 zmarł brat Clément, pierwszy członek Wspólnoty z Taizé, odpowiedzialny za kontakty z Polską i innymi krajami bloku sowieckiego. Urodził się w Szwajcarii, do ekumenicznej wspólnoty wstąpił w 1962 r. Dziewięć lat później odwiedził Polskę. Przyjmowali go m.in. Alina Urbanowicz, Jerzy Turowicz oraz biskup śląski Herbert Bednorz. W następnych latach odbył kilkadziesiąt podróży do Polski, nawiązując kontakty z wieloma środowiskami chrześcijańskimi. Opiekował się także przybywającymi do Taizé Polakami.
• W warszawskich Laskach odbył się pogrzeb Stefana Swieżawskiego (22 maja). Nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk, który w imieniu Papieża przewodniczył liturgii, odczytał list kondolencyjny od Ojca Świętego (zobacz str. 9). Z nuncjuszem koncelebrowali: przyjaciel i uczeń zmarłego bp Bronisław Dembowski, który wygłosił homilię; abp Józef Życiński, wielki kanclerz KUL - uczelni, na której przez wiele lat wykładał prof. Swieżawski oraz trzydziestu kapłanów diecezjalnych i zakonnych, w tym ks. Adam Boniecki. Po mszy świętej przemawiali m.in. abp Życiński, pastor Sławomir Sikora (dyrektor ośrodka “Tabita") i pastor Roman Pawlas (sekretarz Kapituły orderu “Ecce Homo"). Szczególnie liczna była delegacja dominikanów (zmarły tak bardzo czuł się związany z tym zakonem, że chciał być pochowany w habicie dominikańskim). Ciało Profesora zostało złożone na cmentarzu zakładowym, w grobie, w którym spoczywa już jego żona Maria.