Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Takim harcerzem wydaje się z początku Franciszek, bohater filmu "Nadzieja", który jest świadkiem kradzieży XV-wiecznego obrazu w starym drewnianym kościele. Student prawa zaczyna szantażować sprawcę. Domaga się jednak nie pieniędzy, ale zwrotu malowidła. Szlachetny detektyw jest osieroconym przez matkę synem organisty, niegdyś dyrygenta światowej sławy, złodziej zaś to znawca sztuki i senator. Cynicznego starego diabła gra Wojciech Pszoniak, młodego idealistę - Rafał Fudalej, do złudzenia przypominający anioła z inkryminowanego weneckiego płótna. Bo Franciszek jest w istocie kimś na kształt anioła sprawiedliwości, rozumianej swoiście i nie zawsze w granicach prawa. Młody prowadzi ryzykowną grę, upajając się moralną i faktyczną przewagą. Idealizm to więc czy może skłonność do prowokacji i hazardu? Gra o wartości czy dla samej gry tylko? Chciałoby się postawić takie pytania. Problem w tym, że każda interpretacja rozminie się w konfrontacji z filmem.
Scenariusz Krzysztofa Piesiewicza, będący częścią kolejnego tryptyku: "Wiara", "Nadzieja", "Miłość", lubuje się w spiętrzaniu sytuacji dramatycznych, które spaja zasada umowności. Jeśli bierze się na warsztat Trzy Cnoty Boskie, można się spodziewać, że film nie będzie trzymał się kurczowo reguł prawdopodobieństwa czy psychologicznej wiarygodności, a twórcy wydestylują opowieść podług formuły przypowieści. W tym przypadku jednak destylat okazał się karkołomnym pomieszaniem smaków i konwencji. Mamy intrygę kryminalną ze spektakularną eksplozją; historię rodzinną z tragiczną śmiercią matki, podwójnym zabójstwem i samobójstwem; mamy opowieść o dojrzewaniu, w której egocentryczny młodzieniec bardziej boi się kochania niż skoków ze spadochronem.
Jest wreszcie "Nadzieja" próbą opisania tragizmu ludzkiego losu, który zawczasu zdeterminowany przez okoliczności, pozostaje tak naznaczony na długo, a czasem - na zawsze. Szkoda tylko, że wszystkie te warstwy są w filmie Muchy jedynie szkicowymi pomysłami, które nie chcą się rozwinąć czy pogłębić ani złożyć w intrygującą całość.
W jednej ze scen na biurku policjanta (Zbigniew Zamachowski) widzimy nieułożoną kostkę Rubika. Ktokolwiek miał w ręku tę zabawkę, wie, ile możliwości ma przed sobą każdy układacz. Taką etyczną łamigłówką, pełną wieloznaczności i migotania sensów, mógłby być film Muchy, z udziałem zdolnego dokumentalisty ("Absolut Warhola", "Mitte") oraz pierwszej ligi polskich aktorów. Powstała tymczasem wykoncypowana hybryda, od której wieje chłodem kalkulacji. Płaski, telenowelowy sznyt dobił tlący się gdzieś w scenariuszu potencjał.
"NADZIEJA" ("Hope") - reż.: Stanisław Mucha, scen.: Krzysztof Piesiewicz, zdj.: Krzysztof Ptak, muz.: Max Richter, wyst.: Rafał Fudalej, Wojciech Pszoniak, Zbigniew Zapasiewicz, Zbigniew Zamachowski, Jan Frycz, Kamilla Baar, Jerzy Trela, Dominika Ostałowska i inni. Prod. Niemcy/ Polska 2007
