Kontrola, nie cenzura

38. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu będzie obchodzony w Kościele pod hasłem Środki przekazu a rodzina: ryzyko i bogactwo. Jan Paweł II tradycyjnie ogłosił poświęcone mediom okolicznościowe orędzie.

01.02.2004

Czyta się kilka minut

Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu wypada w tym roku 23 maja, jednak lokalne Episkopaty mogą ustalić inny termin (w Polsce obchody przesunięto na 19 września). Od 1986 r. na papieskim orędziu widnieje natomiast zawsze data 24 stycznia - tego dnia Kościół wspomina św. Franciszka Salezego, patrona dziennikarzy.

Media mogą być dla rodziny w równym stopniu zagrożeniem i szansą - tak brzmi generalna teza papieskiego dokumentu. Jan Paweł II rozważa, jaki użytek z mediów czyni dziś człowiek, a zarazem, jaki styl życia rodzinnego dziennikarze prezentują społeczeństwu. To ważne m.in. dlatego, że “wielkość moralna osoby rośnie bądź maleje" w zależności nie tylko od słów, jakie człowiek wypowiada, ale również od przekazu, jaki decyduje się odbierać - pisze Jan Paweł II.

Dzięki środkom przekazu rodzina ma dziś niemal “nieograniczone możliwości uzyskiwania informacji, wychowania, ubogacenia kulturowego, a nawet rozwoju duchowego". Z drugiej strony te same media mogą promować “wypaczoną wizję życia, rodziny, religii i moralności" - dysponują zatem władzą “umacniania bądź deptania tradycyjnych wartości". Dziennikarze przedstawiają życie rodzinne często w sposób “wrażliwy, realistyczny, ale i tolerancyjny", wysuwając na plan pierwszy takie wartości jak miłość, wierność, przebaczenie i poświęcenie dla bliskich. Papież zaznacza, że dotyczy to także programów, w których mówi się o “upadkach i rozczarowaniach, (...) napięciach, konfliktach, niepowodzeniach, błędnych decyzjach i dotkliwych ciosach" w życiu rodzinnym - jednak w taki sposób, aby “odróżnić prawdziwą miłość od jej wypaczenia". Z drugiej strony zbyt często środki przekazu pokazują w sposób bezkrytyczny “niewierność, stosunki pozamałżeńskie oraz brak moralnej i duchowej wizji umowy małżeńskiej". Czasem też “lansuje się rozwód, antykoncepcję, aborcję i homoseksualizm".

Odpowiedzialni za zablokowanie takich przekazów są właściciele mediów i dziennikarze, władze publiczne oraz rodzice. Dziennikarze winni “oprzeć się naciskom komercyjnym czy wymaganiom podporządkowania się świeckim ideologiom", bowiem “stawka w tej grze jest wysoka": każdy “zamach na podstawową wartość rodziny jest zamachem na prawdziwe dobro ludzkości" - tłumaczy Jan Paweł II. Z kolei władze nie mogą podejmować decyzji w dziedzinie mediów na podstawie “wątpliwej jakości argumentów wolnomyślicielskich". Papież zaznacza: “Konieczne jest, aby - nie uciekając się do cenzury - władze wprowadziły politykę i procedury regulacji dla zagwarantowania, że środki społecznego przekazu nie będą działać na szkodę rodziny".

Bardzo szczegółowe są papieskie wskazania dla rodziców: powinni jako pierwsi wyjaśniać dzieciom, czym są środki przekazu oraz uczyć “umiarkowanego, krytycznego, czujnego i ostrożnego posługiwania się nimi". Nawet małe dzieci można nauczyć, że medialny przekaz często zachęca np. do kupienia towaru albo niemoralnego zachowania. Rodzice muszą też wprowadzić w domu reguły korzystaniu ze środków przekazu. Chodzi tu o “zaplanowanie i zaprogramowanie posługiwania się nimi, surowe ograniczenie czasu, jaki dzieci im poświęcają i uczynienie z rozrywki wspólnego przeżycia, zakaz używania niektórych środków przekazu i okresowe wyłączanie ich wszystkich, aby znaleźć miejsce na inne zajęcia rodzinne". Papież podkreśla, że rodziny “muszą jasno mówić producentom, twórcom reklam i władzom publicznym, co im się podoba, a czego sobie nie życzą".

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Były dziennikarz, publicysta i felietonista „Tygodnika Powszechnego”, gdzie zdobywał pierwsze dziennikarskie szlify i pracował w latach 2000-2007 (od 2005 r. jako kierownik działu Wiara). Znawca tematyki kościelnej, autor książek i ekspert ds. mediów. Od roku… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 05/2004