Jaka nauka może dziś płynąc z losów średniowiecznego męczennika, zamordowanego na skutek konfliktu z władzą?
Takie stawianie sprawy jest z gruntu błędne. Przez wiele lat krakowską procesję ku czci św. Stanisława wpasowywano w taki schemat z racji napięć na linii państwo-Kościół. Tymczasem z historycznego punktu widzenia mówienie o Kościele i państwie w średniowieczu, a zwłaszcza w wieku XI, jest grubą pomyłką. Wtedy był to jeden organizm, w którym i król, i biskup, byli autorytetami o charakterze sakralnym, a los Kościoła zależał od ich obydwu. Zatem spór między Stanisławem i Bolesławem Śmiałym nie był sporem między Kościołem a państwem. Mógł natomiast dotyczyć kwestii, czy królowi wszystko wolno - w tym sensie konflikt można odczytywać od strony, w którą poszła późniejsza szlachecka tradycja „złotej wolności”. Nawet Gall Anonim, gdy opisuje wydarzenia związane...