Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Od końca ubiegłego sezonu trwają roszady na stanowiskach teatralnych dyrektorów, szczególnie intensywne w stolicy: Paweł Miśkiewicz ma objąć Teatr Dramatyczny, Bartosz Zaczykiewicz - Studio, Jan Buchwald - Powszechny, Maciej Kowalewski - Teatr na Woli; na Mokotowie powstaje scena dla Krzysztofa Warlikowskiego. Także w innych miastach nastąpiły zmiany: dyrekcję w Katowicach objął Tadeusz Bradecki, w Jeleniej Górze - Wojciech Klemm. Wciąż ważą się losy dyrekcji opolskiej i radomskiej. Biorąc pod uwagę, że w wielu miejscach pojawili się także nowi kierownicy literaccy, należy się spodziewać, iż profil artystyczny wielu scen ulegnie daleko idącym modyfikacjom.
Na razie jednak zespoły wciąż realizują plany ustalone przez poprzednich kierowników, częściowo narzucone przez kalendarium obchodów rocznicowych. Na początku września prapremierą sztuki "Księga Rodzaju 2" Antoniny Wielikanowej i Iwana Wyrypajewa w reż. Michała Zadary uczci 60-lecie swojego istnienia wrocławski Teatr Współczesny. W ramach obchodów 50-lecia warszawskiego Teatru Dramatycznego odbędzie się premiera (prezentowanego przed wakacjami w wersji warsztatowej) Ibsenowskiego "Peer Gynta" w reż. Pawła Miśkiewicza, punktem kulminacyjnym uroczystości będzie zaś premiera polsko-angielskiego spektaklu Roberta Wilsona, opartego na fragmentach "Symptomów" Gabrielli Maione i "Akropolis" Stanisława Wyspiańskiego. Teatr Narodowy w Warszawie planuje na jesień szereg wydarzeń związanych z 50-leciem pracy artystycznej Jerzego Jarockiego.
Pierwsza część sezonu upłynie jednak pod znakiem 100-lecia śmierci Stanisława Wyspiańskiego. Po "Wesele" sięgnie Anna Augustynowicz (Teatr Współczesny w Szczecinie) i Rudolf Zioło (Teatr Śląski w Katowicach), po "Sędziów" - Monika Martini-Madej (Teatr im. J. Kochanowskiego w Opolu), sceny z "Wyzwolenia" wyreżyserują absolwenci warszawskiej Akademii Teatralnej: Adam Wojtyszko, Wawrzyniec Kostrzewski, Weronika Szczawińska (Teatr Polski w Warszawie), w Starym Teatrze z tekstami autora "Klątwy" zmierzą się dwie reżyserki najmłodszego pokolenia - Maria Spiss i Barbara Wysoka. W nowohuckiej "Łaźni Nowej" w ramach projektu "Wyspiański Underground" odbędzie się premiera spektaklu Jacka Papisa, wykorzystującego teksty "Legendy" i "Requiem". Podczas listopadowego festiwalu "Dedykacje" w Krakowie zobaczyć będzie można najważniejsze inscenizacje dramatów Wyspiańskiego z kraju i zagranicy (w tym legendarne już inscenizacje Jerzego Grzegorzewskiego: "Sędziów" i "Hamleta Stanisława Wyspiańskiego"), odbędą się spotkania i konferencje naukowe, a także premiera monodramu Jerzego Treli opartego na listach Wyspiańskiego do Stanisława Lacka (scenariusz - Ewa Miodońska-Brookes, reż. Ewa Kutryś).
W przeciwieństwie do ubiegłych sezonów, niewiele w planach teatrów klasyki; za to jeżeli już reżyserzy sięgają po teksty dawne, wybierają raczej te nieczęsto inscenizowane. Młodzi reżyserzy zaskakują wyborami: w Opolu Krzysztof Rekowski sięgnie po "Nieśmiałego na dworze" Tirso de Moliny, w Starym Teatrze Michał Borczuch inscenizuje "Lulu" Franka Wedekinda, we Wrocławskim Teatrze Współczesnym Piotr Kruszczyński wystawi "Łaźnię" Włodzimierza Majakowskiego, zaś Anna Augustynowicz - "Baala" Brechta, dialogując z jedną z najważniejszych inscenizacji ubiegłego sezonu - opolskim "Baalem" Marka Fiedora. Gdański Teatr Wybrzeże stawia na adaptacje: Adam Nalepa wystawi "Blaszany bębenek" Güntera Grassa, Monika Pęcikiewicz - "Czyż nie dobija się koni?" Horace McCoya, Bogna Podbielska - "Portret Doriana Graya" Oskara Wilde'a.
Uderza spore zainteresowanie tematem rewolucji: Teatr im. Szaniawskiego w Wałbrzychu otworzy sezon "Balkonem" Jeana Geneta w reż. Artura Tyszkiewicza, zaś we wrocławskim Teatrze Muzycznym Capitol będzie miała miejsce premiera "Operetki" Witolda Gombrowicza z muzyką Leszka Możdżera i w reż. Michała Zadary. Jan Klata sięgnie po dwa nie dość często wystawiane wybitne dramaty: "Szewców" Witkacego (Teatr Rozmaitości w Warszawie) i "Sprawę Dantona" Stanisławy Przybyszewskiej (Teatr Polski we Wrocławiu).
Innym zauważalnym trendem jest inscenizowanie tekstów o charakterze biograficznym. Krakowski Teatr im. J. Słowackiego otwiera sezon opowieścią o tragicznym życiu komediopisarza Michała Bałuckiego - "Całe życie głupi" Macieja Wojtyszki w reż. autora, następnie zaprezentuje spektakl o skomplikowanych zależnościach między Jamesem Joycem, jego córką Lucią a sekretarzem Joyce'a Samuelem Beckettem - sztukę "Łucja szalona" Dona Nigro wyreżyseruje Magdalena Piekorz. Na styczeń przewidywana jest premiera spektaklu "Fabryka" Krystiana Lupy, koncentrującego się na środowisku zgromadzonym wokół Andy'ego Warhola w legendarnej nowojorskiej Factory.
Najbardziej zapracowanym dramatopisarzem będzie bez wątpienia Paweł Demirski, który przejmie po Dorocie Masłowskiej status rezydenta w Teatrze Rozmaitości. Prapremiery jego tekstów odbędą się na kilku scenach, między innymi w Teatrze Polskim we Wrocławiu ("Śmierć podatnika" w reż. Moniki Strzępki).
Trwa współpraca z zagranicą: w Starym Teatrze Petr Zelenka wystawi napisany specjalnie dla polskiego zespołu tekst "Oczyszczenie", Teatr Rozmaitości przygotowuje koprodukcje z berlińską Schaubühne i wiedeńskim Burgtheater (gdzie Grzegorz Jarzyna wyreżyseruje "Lwa w zimie" Jamesa Goldmana).
Okazją do spotkania ze światowym teatrem będą międzynarodowe festiwale. Ciekawie zapowiadają się organizowane przez poznański Teatr Polski Europejskie Spotkania Teatralne "Bliscy Nieznajomi"; pierwsza edycja odbywa się pod hasłem "Blizny historii" i gościć będzie spektakle m.in. z Niemiec, Rumunii, Węgier i Turcji. Najgłośniejszym wydarzeniem pierwszej połowy sezonu będzie jednak bez wątpienia czwarta edycja wrocławskiego festiwalu "Dialog". Obok najważniejszych polskich przedstawień zaprezentowane zostaną tak różne zagraniczne produkcje, jak "Trzy siostry" w reż. Andreasa Kriegenburga z monachijskiej Kammerspiele - spektakl grany przez aktorów w ogromnych maskach-głowach, upodabniających Czechowowskich bohaterów do kukieł; "Mabou Mines Domlalki" przygotowana przez nowojorski teatr Mabou Mines adaptacja dramatu Ibsena w wykonaniu mężczyzn-karłów i kobiety-olbrzymki; rozpisane na aktorów, muzyków grających na instrumentach dawnych i śpiewaków "Życie snem" Calderona słynnej belgijskiej grupy NTGent, czy też próba przetłumaczenia Andersenowskiej "Małej syrenki" na język cyrku, dokonana przez szwedzki Cirkus Cirkör i duński Kaleidoskop.
Tych, którzy nie mają możliwość udania się do "prawdziwego" teatru, ucieszy zapewne inicjatywa TVP Kultura: od jesieni stacja nadawać będzie dwa pasma teatralne. Niedziela będzie czasem powtórek klasycznych komedii i kryminałów, powróci także teatr dla dzieci i młodzieży (w tym od dawna niewidziane na ekranie spektakle lalkowe). We wtorek - najwybitniejsze spektakle polskie i zagraniczne oraz transmisje i rejestracje najważniejszych przedstawień ubiegłych sezonów. W tym cyklu zobaczyć będzie można m.in. "Sędziów" Grzegorzewskiego, "Kruma" Warlikowskiego, "2007: Macbeth" Jarzyny, operę "Król Roger" w reż. Mariusza Trelińskiego, a także spektakle Teatru Ósmego Dnia i Teatru Pieśń Kozła. Uzupełniony o zapowiadane rejestracje spektakli Jarockiego i Cieplaka, repertuar ten tworzy kanon współczesnego teatru, do którego - mam nadzieję - dołączą w sezonie 2007/2008 kolejne przedstawienia.
