Jeszcze raz, od początku

Zamiar to zbożny, ale czy możliwy do przeprowadzenia? Czy można, z godziny na godzinę, zostawić za sobą złą przeszłość i przed wszystkimi i wszystkim stać się nowym, odmienionym nie do poznania człowiekiem?

Być może komuś przydarzył się taki cud. Zwykle bywa tak jak w opowiadaniu o Jezusie na Górze Kuszenia. Z małym jednak zastrzeżeniem: zarówno w przypadku Jezusa, jak i naszym, biblijny opis kuszenia powinniśmy traktować nie jako wydarzenie jednorazowe, lecz modelowe – takie, które dotyczy całego życia. Mateusz Ewangelista mówi, że Kusiciel, kiedy jego knowania spełzły na niczym, odszedł od Jezusa, „a oto aniołowie przystąpili i usługiwali Mu”. Inny ewangelista, Łukasz, dodaje, że kusiciel zbyt daleko nie odszedł. „Gdy diabeł dokończył całego kuszenia, odstąpił od Niego (Jezusa) aż do czasu”, czyli do tych wydarzeń, które będziemy wspominać w czasie Wielkiego Tygodnia.

Skoro tak – co nam pozostaje? Czy mamy drżeć ze strachu, że gdy przyjdzie dla każdego z nas jego własny Wielki Piątek, możemy nie podołać nawałnicy diabelskich mocy? Czy może trwożliwie szukać jakichś zabezpieczeń, choćby w postaci specyficznie pojmowanych egzorcyzmów – czyli różnych obrzędów, które niejako same powinny obronić nas przed kusicielem, a w każdym razie uwolnić, kiedy, jak sądzimy, on nami zawładnął?

Jezus postępuje inaczej. Podchodzi do kusiciela bez lęku. Traktuje go, jeśli tak można powiedzieć, więcej niż po partnersku. Tak jakby Mu na Szatanie zależało. Jakby miał przed sobą kogoś, kto potrzebuje pomocy. Próbuje po dobroci, cierpliwie tłumaczyć Złemu, że jest on – i dlaczego – w błędzie. Wobec Szatana Jezus zachowuje się zupełnie inaczej niż pierwsi ludzie. Ewa i Adam dają się namówić na wypróbowanie składanej im propozycji. Ryzykują zachowanie sprzeczne z tym wszystkim, co dotychczas uważali za właściwe. Tym samym ustępują Szatanowi pola. Zaczynają bardziej ufać jemu niż Bogu.

Jezus nie ustępuje, bo wie, że przepędzając kusiciela, nie poprawi sobie komfortu życia. Wie, że ma do czynienia z „ojcem kłamstwa”, złudzenia, fantasmagorii. Idąc bowiem za radą Złego, człowiek przestaje rozróżniać sen od jawy, wyobrażenia od realności. Przestaje widzieć zależności, które zachodzą między przyczyną i skutkiem. Tym samym ułatwia Szatanowi pracę – i pozwala mu zwyciężać.

Straszne? Niekoniecznie. Szatańska logika jest w gruncie rzeczy prosta; chodzi w niej o podporządkowanie sobie zarówno świata, jak i Boga. Skoro jesteś dzieckiem Boga, pokaż, że to twoje przekonanie jest prawdziwe. Udowodnij, że twój Bóg rzeczywiście zaspakaja wszystkie twoje potrzeby. Pokaż, że jest w tobie moc, że jesteś silny, potrafisz nawet rozkazywać demonom. Jednym słowem, chodzi o to, by człowiek pokazał, że potrafi „dysponować” Bogiem. Wprost dokonać tego nie można, bo mimo wszystko Boga nie sposób zaaresztować. Trzeba znaleźć inny sposób. Na przykład można próbować „zawładnąć” Bogiem przez rozmowę z Nim, czyli modlitwę. Można w jej trakcie podlizywać się Bogu, przypodchlebiać, a nawet szantażować. Całkiem tak samo, jak w naszych relacjach z ludźmi.

Na szczęście mamy Wielki Post i sporo czasu, by przypatrzeć się sobie, a nie innym – a także temu, co nazywamy nasza wiarą. Zwłaszcza wiarą mocną i głęboką.