Harry Potter nie przyjechał

Ewa Ewart , pochodząca z Polski ceniona dokumentalistka BBC, w swoim filmie o Biesłanie oddała głos dzieciom ocalałym z zamachu.

26.08.2008

Czyta się kilka minut

Dla „dzieci Biesłanu” zły sen nadal trwa /fot. BBC /
Dla „dzieci Biesłanu” zły sen nadal trwa /fot. BBC /

Dzień 1 września od tamtej pory stał się czymś więcej niż rocznicą wybuchu II wojny światowej i dniem rozpoczęcia roku szkolnego. Słysząc pierwsze strzały, wielu z nich myślało wtedy, że to pękają kolorowe baloniki, którymi przystrojono szkołę. Wszystko wydawało się tak niewyobrażalne i dziwne, jakby działo się na planie filmu. Dopiero gdy mali statyści zaczęli umierać z pragnienia, nie było już złudzeń.

Rekonstrukcja trzech długich dni biesłańskiej masakry obywa się bez udziału dorosłych. Kilkuletni przewodnicy oprowadzają reżyserkę po ruinach szkoły, pokazując, gdzie umierali ich rodzicie i koledzy, przez które okno wyrzucano trupy. W kilka miesięcy po zamachu kamera zatrzymuje się na niepozornych detalach: porzuconej maskotce, odświętnym fartuszku z falbankami - w opowieści jednej z dziewczynek takim właśnie fartuszkiem jej matka tamowała krwotok. Drobiazgowym opisom towarzyszą materiały nakręcone podczas zamachu. Ale to właśnie dzieci, a nie reporterzy czy obserwatorzy, przekazują nam najbardziej porażający raport z Biesłanu.

W wielu momentach mali Osetyjczycy mówią jak zaprogramowani. Jednak w ustach dziecka wiele słów nabiera podwójnego znaczenia, obnażając w zderzeniu z dziecięcą prostolinijnością swoje manipulatorskie działanie. Pozostaje najczystsza groza - niepojęta, metafizyczna, z piekła rodem. Tonem ludzi dorosłych dzieci pytają o sens tego, co się stało. Dlaczego moja mama umarła? Gdzie był wtedy Pan Bóg? Dlaczego nie przybył na ratunek Harry Potter ani Terminator? Dla wielu z nich jedyne, w co teraz wierzą, to militarna siła: Rosja, wojsko, prezydent Putin. Zły sen nadal trwa. Oblężenie szkoły nie skończyło się wraz z akcją rosyjskich służb specjalnych. Również dla dorosłych mieszkańców miasta, którzy w nowej szkole postawili przed wejściem uzbrojonych ochroniarzy i towarzyszą swoim dzieciom nawet podczas lekcji.

Film Ewy Ewart nie docieka politycznych okoliczności zamachu. Dokumentuje jedynie stan strachu, który stał się udziałem najmłodszych uczestników tamtych wydarzeń. Pokazuje psychiczne spustoszenie, jakie dokonało się w ich duszach. Być może dokręcony po kilku latach reportaż, który zostanie wyemitowany po filmie, rzuci nieco światła na sprawę Biesłanu. Jednak ten komentarz nie jest tak bardzo potrzebny nam, jak właśnie "dzieciom Biesłanu", dorastającym w lęku, nienawiści i żądzy zemsty za zniszczone dzieciństwo. Dla nich zło ma raz na zawsze określoną twarz - czeczeńskiego terrorysty. My wiemy, że tych twarzy jest więcej.

Filmem "Dzieci Biesłanu" stacja TVN 24 rozpoczyna przegląd 10 filmów dokumentalnych Ewy Ewart, kręconych w różnych częściach świata.

DZIECI BIESŁANU - reż. Ewa Ewart, Wielka Brytania 2005, TVN 24, niedziela 31 VIII, 12.20.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Krytyczka filmowa „Tygodnika Powszechnego”. Pisuje także do magazynów „EKRANy” i „Kino”, jest felietonistką magazynu psychologicznego „Charaktery”. Współautorka takich publikacji, jak „Panorama kina najnowszego”, „Szukając von Triera”, „Encyklopedia kina”, „… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 35/2008