ABC numizmatyki: o czym pamiętać?

20 lat od denominacji złotego to nie tylko czas wielkich zmian w polskiej gospodarce i na rynku finansowym. Dla niektórych to również okres ciekawej przygody z kolekcjonowaniem monet i banknotów.

13.04.2015

Czyta się kilka minut

 / Fot. Narodowy Bank Polski x 2
/ Fot. Narodowy Bank Polski x 2

Moneta o nominale 500 zł warta ponad 12 tys. złotych wcale nie jest rzadkością. Eksponaty kolekcjonerskie emitowane przez Narodowy Bank Polski wyróżniają się nie tylko wyglądem, ale i jakością kruszcu. Dzięki temu każdy może mieć w domu drogocenną, złotą lub srebrną monetę. Ale już kolekcjonowanie i inwestowanie w nie to hobby wymagające sporej wiedzy.

Czym są broki, jak na wartość monety wpływa tzw. stopa mennicza albo na czym polega efekt kątowy? Tego można dowiedzieć się, studiując podręczniki poświęcone numizmatyce. Warto znać też skróty i wiedzieć, że tal. to talar, gr kor. – grosz koronny, mkp – marka polska, a FeNi to żelazonikiel. To oczywiście dopiero początek nauki, ale i niezbędne minimum pozwalające na odczytywanie profesjonalnych opisów monet kolekcjonerskich.

Początkujących kolekcjonerów może zastanawiać, co decyduje o wartości monety i na co szczególnie zwracać uwagę przy wyborze eksponatu do swojej kolekcji. Eksperci NBP podpowiadają, że zasadnicze znaczenie ma stan jej zachowania. Jest drugim po rzadkości (niekiedy pierwszym) elementem wyceny monet. Podanie stanu zachowania jest szczególnie ważne, gdy np. przed aukcją nie możemy osobiście zobaczyć monety.
Stan monet określa się w siedmiostopniowej skali. Stan I (stan menniczy, SM) dotyczy monet, które nigdy

nie były używane, nie mają defektów, zarysowań i śladów czyszczenia; natomiast stan VII (zły, Z) dotyczy tych, których wygląd uniemożliwia jednoznaczną identyfikację. Co ważne, skala jest uniwersalna, stosowana do monet od starożytności do współczesności.

Rozpoczynając tworzenie kolekcji, warto zastanowić się nad tematami, które szczególnie nas interesują. Numizmatyk może postawić np. na okres pochodzenia monet lub na motyw na nich wybity (wydarzenia historyczne, portrety, budowle itd.). Wszystko dlatego, że specjalistyczne zbiory zwykle są bardziej wartościowe.

Kolekcjonowanie z definicji polega na pozyskiwaniu eksponatów z różnych źródeł. Można więc się wymieniać lub kupować. Na stronie kolekcjoner.nbp.pl i w oddziałach NBP dostępne są monety srebrne, złote i banknoty kolekcjonerskie emitowane przez bank centralny.

NBP emituje monety okolicznościowe od 1995 r. Pierwsze, o nominale 2 i 20 zł, pojawiły się w serii „Katyń, Miednoje, Charków 1940”. W tym samym roku były jeszcze m.in. serie: „500 lat województwa płockiego”, „100 lat nowożytnych igrzysk olimpijskich” czy „Zwierzęta świata: sum”.

A co można kupić 20 lat później? W planach emisyjnych NBP na ten rok są m.in. kontynuacje serii: „Odkryj Polskę – Kanał Bydgoski”, „Historia polskiej muzyki rozrywkowej – Krzysztof Klenczon”, „Zwierzęta świata – pszczoła miodna”, a także moneta upamiętniająca 50. rocznicę orędzia biskupów polskich do niemieckich. ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 16/2015

Artykuł pochodzi z dodatku „XX lat z nowym złotym