Słowniczek e-płatności

Na podstawie i z wykorzystaniem przygotowanej przez NBP Analizy funkcjonowania opłaty interchange w transakcjach bezgotówkowych na rynku polskim.

15.03.2013

Czyta się kilka minut

UCZESTNICY RYNKU KART PŁATNICZYCH

Konsumenci – czyli właściciele kart, którzy nimi dokonują płatności za towary lub usługi w określonych punktach handlowo-usługowych.

Akceptanci – sprzedawcy przyjmujący zapłatę za towary lub usługi przy użyciu kart płatniczych.

Agenci rozliczeniowi – tzn. centra rozliczeniowe (banki lub podmioty niebankowe), które mają podpisane umowy z akceptantami o przyjmowanie zapłaty przy użyciu kart płatniczych. Agent rozliczeniowy prowadzi także rozliczenie transakcji pomiędzy wydawcami kart a akceptantami.

Wydawcy kart płatniczych – najczęściej banki, które wydają karty płatnicze.

Organizacje kart płatniczych – skupiają wokół siebie podmioty wydające karty z logo organizacji, dostarczające infrastrukturę techniczną umożliwiającą błyskawiczną autoryzację transakcji, określające zasady przyjmowania i rozliczania kart, opracowujące i rozwijające standardy kart płatniczych oraz usługi i produkty z nimi związane, wdrażające i rozwijające technologie służące do wydawania kart płatniczych, reklamujące i promujące markę swoich produktów wśród posiadaczy kart i akceptantów.


SYSTEMY KART PŁATNICZYCH


Dwustronne systemy kart płatniczych stanowią najprostszą formę współpracy podmiotów tworzących system płatności. Działanie takiego systemu polega na tym, że płatności dokonywane przez konsumentów akceptowane są jedynie przez wydawcę karty, którym jest np. sieć sprzedawców, takich jak sieć hipermarketów wraz z podmiotami zależnymi, przy czym sieć sprzedawców zajmuje się także przetwarzaniem i rozliczaniem transakcji.

Trójstronny system kart płatniczych odnosi się do współzależności pomiędzy trzema grupami podmiotów: konsumentami (posiadaczami kart), akceptantami oraz instytucją centralną (bankiem lub organizacją płatniczą) pełniącą jednocześnie dwie funkcje: wydawcy i agenta rozliczeniowego. Ten ostatni podmiot, oprócz technicznych aspektów związanych z wydawaniem kart i obsługą transakcji, określa również warunki wydawania i akceptacji kart. Przykładami systemów trójstronnych są m.in. systemy organizowane w wielu krajach przez Diners Club i American Express.

Najbardziej rozwinięte systemy kart płatniczych funkcjonują w ramach otwartego, czterostronnego modelu płatności obejmującego cztery grupy podmiotów: konsumentów, akceptantów, wydawców kart płatniczych oraz centra rozliczeniowe. W przypadku tego modelu funkcje wydawnicza i rozliczeniowa mogą być wykonywane przez odrębne, niezależne od siebie podmioty (bank-wydawcę i agenta rozliczeniowego). Formę czterostronnych systemów kart płatniczych przyjmują systemy prowadzone w szczególności przez organizacje VISA i MasterCard. Model czterostronny odróżnia się od pozostałych modeli (dwu-i trójstronnych) rozdzieleniem funkcji wydawcy kart i agenta rozliczeniowego, a także występowaniem tzw. opłaty interchange (ang. interchange fee).


KORZYŚCI Z KART PŁATNICZYCH DLA KONSUMENTÓW


Użytkownicy kart płatniczych mają ciągły i bardzo szeroki dostęp do środków pieniężnych, zarówno w kraju, jak i za granicą. Za pomocą karty można dokonywać zakupów w punktach handlowo-usługowych wyposażonych w terminale POS (niezależnie od kwoty posiadanej gotówki), a także pozyskiwać gotówkę w bankomatach w każdym miejscu na świecie, gdzie honorowane są karty danej organizacji, w ramach której wydano kartę. Ważną zaletą kart płatniczych jest możliwość dokonywania przy ich użyciu zakupów przez internet (w kraju i za granicą), które od kilku lat cieszą się coraz większą popularnością. Użytkownik karty może zrealizować zakup na odległość, bez wychodzenia z domu.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 12/2013