Kronika stanu wojennego

• 12/13 grudnia - wprowadzenie stanu wojennego; internowanych zostaje ponad 6500 osób; zawieszone zostają związki zawodowe, partie, wydawanie prasy (poza "Trybuną Ludu" i "Żołnierzem Wolności"). Powstaje Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego.
• 14 grudnia - wojsko otacza Stocznię Gdańską.
• 15 grudnia - pacyfikacja strajkującej kopalni "Manifest Lipcowy".
• 16 grudnia - pacyfikacja kopalni "Wujek"; milicja zabija 9 górników.
• 17 grudnia - ukazuje się pierwszy numer "Wiadomości", podziemnej gazety Regionu Mazowsze "Solidarności". W kolejnych miesiącach powstaje wielkie podziemie wydawnicze: prasowe i książkowe.
• 23 grudnia - prezydent USA ogłasza sankcje gospodarcze wobec PRL.
• 28 grudnia - koniec ostatniego okupacyjnego strajku w kopalni "Piast".
• 30 grudnia - działacze "Solidarności" Andrzej Słowik i Jerzy Kropiwnicki zostają skazani na 4,5 roku więzienia.

ROK 1982

• styczeń - rusza weryfikacja dziennikarzy, ok. 700 osób straci pracę w państwowych mediach.
• styczeń - muzykom z rockowego zespołu Brygada Kryzys udaje się wydostać zaplombowany po wprowadzeniu stanu wojennego sprzęt z klubu Riviera; grupa kontynuuje próby w piwnicy.
• 4 stycznia - szkoły średnie i podstawowe wznawiają zajęcia.
• 6 stycznia - Niezależne Zrzeszenie Studentów zostaje rozwiązane.
• 30 stycznia - demonstracje w Gdańsku, ZOMO aresztuje ok. 200 osób.
• luty - uczniowie IV LO w Częstochowie tworzą zespół T. Love Alternative; grupa daje pierwszy koncert na studniówce. Zespół Brygada Kryzys odmawia występów w hali Gwardii pod nazwą Brygada K. (słowo "kryzys" w stanie wojennym jest nieprawomyślne). Odmowa kosztuje grupę zakaz występowania. Powstaje grupa Kult z wokalistą Kazikiem Staszewskim, a zespół SS-20 zmienia nazwę na Dezerter.
• 5 lutego - Świdnik: pierwsza "manifestacja spacerowa", czyli bojkot nadawanego o 19.30 Dziennika TV.
• 8 lutego - uczelnie wyższe wznawiają zajęcia.
• 11 lutego - ukazuje się pierwszy numer podziemnego "Tygodnika Mazowsze".
• 13 lutego - władze podejmują decyzję o budowie metra w Warszawie; pierwszy odcinek zostanie otwarty w 1995 r.
• 16 lutego - uczniowie II LO im. Batorego w Warszawie na znak protestu nie rozmawiają podczas przerw.
• 19 marca - Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich zostaje rozwiązane.
• 26 marca - zmiany w konstytucji; powołanie Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu.
• 12 kwietnia - o godz. 21 nadaje pierwszą 5-minutową audycję nielegalne "Radio Solidarność". Pomysłodawcą jest Zbigniew Romaszewski. Audycje zaczyna melodia "Siekiera, motyka" grana na flecie i słowa: "Tu Radio Solidarność".
• 17 kwietnia - pierwsza audycja Marka Niedźwiedzkiego w Programie 3 Polskiego Radia: notowanie "zerowe" listy przebojów.
• 22 kwietnia - Tymczasowa Komisja Koordynacyjna "Solidarności" zaczyna działalność; w jej skład wchodzą Zbigniew Bujak, Władysław Frasyniuk, Władysław Hardek i Bogdan Lis.
• 30 kwietnia - do RFN zostaje porwany samolot LOT-u lecący z Warszawy do Wrocławia.
• 1-3 maja - demonstracje w wielu miastach; brutalne interwencje ZOMO.
• 19 maja - wznowiona zostaje łączność telefoniczna w całej Polsce.
• 23 maja - ukazuje się wznowiony "Tygodnik Powszechny".
• 26 maja - ukrywający się działacz "Solidarności" Jan Narożniak zostaje postrzelony podczas aresztowania.
• 7 czerwca - Narożniak zostaje wykradziony ze szpitala przez działaczy podziemia.
• 9 czerwca - próba porwania samolotu LOT-u w Katowicach.
• 11 lipca - reprezentacja Polski w piłce nożnej zdobywa 3. miejsce w mistrzostwach świata w Hiszpanii.
• 20 lipca - powstaje Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego.
• 21 lipca - wszystkie internowane kobiety wychodzą na wolność.
• 24-26 sierpnia - festiwal rockowy w Jarocinie; grają m.in. zespoły młodzieżowe Dezerter, Detonator, Rejestracja, Śmierć Kliniczna.
• 25 sierpnia - porwany do RFN zostaje samolot LOT-u lecący z Budapesztu do Warszawy.
• 31 sierpnia - rocznica Porozumień Sierpniowych, demonstracje i walki uliczne w wielu miastach. W Lubinie milicja zabija trzy osoby. Wbrew planom podziemia, demonstracje nie przeradzają się w strajki. Po demonstracji w Krakowie aresztowany zostaje Piotr Skrzynecki; późniejszy akt abolicji wobec Skrzyneckiego głosi, że kolegium ds. wykroczeń postanowiło "przebaczyć i puścić w niepamięć wykroczenie z artykułu 50. o to, że w Rynku Głównym nie opuścił zbiegowiska publicznego, pomimo wezwania uprawnionych organów MO". Słowa te wejdą do repertuaru Piwnicy Pod Baranami.
• 1 września - umiera Władysław Gomułka, szef partii i państwa w latach 1956-70.
• 3 września - internowani działacze KOR Jacek Kuroń, Jan Lityński, Adam Michnik i Henryk Wujec zostają formalnie aresztowani; na wieść o tym z Anglii, gdzie przeszedł operację serca, wraca Jan Józef Lipski.
• 15 września - Lipski zostaje aresztowany.
• wrzesień - pojawiają się "kartki" na buty.
• 5 października - Władysław Frasyniuk zostaje aresztowany.
• 8 października - sąd delegalizuje "Solidarność".
• 13 października - w Nowej Hucie ZOMO rozbija pochód robotników; funkcjonariusz SB zabija Bogdana Włosika, niespełna 20-letniego robotnika.
• W sumie, jak po 1989 r. ustali komisja sejmowa, w latach 80. z rąk przedstawicieli władz - milicji, SB - zginie ponad sto osób (podczas demonstracji, w wyniku pobicia czy planowego skrytobójstwa).
• 12 listopada - Lech Wałęsa wychodzi na wolność.
• 22 listopada - kolejne porwanie samolotu LOT-u do Berlina Zachodniego.
• 23 listopada - umiera Grażyna Kuroń, żona Jacka Kuronia, wcześniej internowana. Władze nie pozwalają aresztowanemu mężowi spędzić ostatnich chwil z umierającą.
• 24 listopada - sąd skazuje Frasyniuka na 6 lat więzienia.
• 23 grudnia - internowani wychodzą na wolność, aresztowani pozostają za kratami.
• 31 grudnia - władze zawieszają stan wojenny. W 1982 r. ukazuje się kolejny tom popularnego komiksu przygód "Tytusa, Romka i A'tomka" pt. "Tytus geologiem"; przygody Tytusa rozgrywają się pod ziemią.

ROK 1983

• 17 lutego - sąd skazuje Zofię i Zbigniewa Romaszewskich na kilka lat więzienia w procesie "Radia Solidarność".
• 14 maja - umiera maturzysta Grzegorz Przemyk, wcześniej pobity przez milicjantów.
• 16-23 czerwca - pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Papież spotyka się z Jaruzelskim i - w dolinie Chochołowskiej - z Wałęsą. Rozmowa z Jaruzelskim wywołuje niezadowolenie części opozycji. Mieczysław Rakowski pisze w dzienniku, że podczas spotkania z Papieżem Jaruzelski "był niesamowicie zdenerwowany. Do połowy przemówienia nogi mu się tak trzęsły, że nie mogłem wprost na niego patrzeć".
• 22 lipca - w 39. rocznicę ogłoszenia manifestu PKWN (w 1944 r.) władze ogłaszają zniesienie stanu wojennego. "Stan powojenny" (określenie prof. Andrzeja Paczkowskiego) trwa nadal.

Opracował Andrzej Brzeziecki

Materiał ukazał się w dodatku "Historia w Tygodniku" ("TP" 51/2006)