Jerzy Giedroyc i „Kultura” 1974 – 1981

Kalendarium, cz. V

28.12.2012

Czyta się kilka minut

W „Kulturze” (nr 332) pod pseudonimem „Bartłomiej” swój pierwszy paryski tekst „Cienie zapomnianych przodków” publikuje Adam Michnik (z prawej). /
W „Kulturze” (nr 332) pod pseudonimem „Bartłomiej” swój pierwszy paryski tekst „Cienie zapomnianych przodków” publikuje Adam Michnik (z prawej). /

Jerzy Giedroyc i Józef Czapski spotykają się w Zurichu z Aleksandrem Sołżenicynem, który zgadza się na bezpłatną publikację „Archipelagu GUŁag” w Bibliotece „Kultury”. Publikacje książkowe, m.in. T. Staliński [Stefan Kisielewski], „Śledztwo”; Cz. Miłosz, „Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada”; A. Sołżenicyn, „Archipelag GUŁag 1918–1956”.

1974 POLSKA W Warszawie otwarcie Trasy Łazienkowsiej. ŚWIAT Richard Nixon nie jest już prezydentem USA, jego miejsce zajmuje Gerald Ford. W ZSRR aresztowanie i wydalenie z kraju Sołżenicyna. Reprezentacja Polski w piłce nożnej zajmuje trzecie miejsce na MŚ w Niemczech. W „Kulturze” (nr 332) pod pseudonimem „Bartłomiej” swój pierwszy paryski tekst „Cienie zapomnianych przodków” publikuje Adam Michnik (z prawej).

1975 POLSKA Powstaje 49 województw i następuje likwidacja powiatów. Rusza produkcja fiata 126p. ŚWIAT Koniec wojny wietnamskiej. Umiera hiszpański dyktator Francisco Franco. W Helsinkach ogłoszenie Aktu Końcowego KBWE. Czerwoni Khmerzy zdobywają władzę w Kambodży. Powstaje firma Microsoft. Umiera Juliusz Mieroszewski – współtwórca (wraz z Redaktorem) linii politycznej „Kultury”. W pogrzebie poza Giedroyciem bierze udział kilka osób.

1976 POLSKA Nowelizacja Konstytucji PRL – protesty intelektualistów i władz kościelnych. Zapowiedź podwyżki cen wywołuje protesty w Radomiu i Ursusie. Powstaje Komitet Obrony Robotników. Protest przeciwko zmianom w Konstytucji PRL. W „Kulturze” ukaże się lista członków KOR, drukowane też będą dokumenty wydawane przez opozycję. Pismo rozpoczyna zbiórkę pieniędzy na opozycję w Polsce. ŚWIAT Jimmy Carter zostaje prezydentem USA. Wojna domowa w Libanie. Powstaje przedsiębiorstwo Apple Inc. W „Kulturze” (nr 357) oświadczenie Studenckiego Komitetu Solidarności z maja 1977 r., w związku z zamordowaniem studenta UJ Stanisława Pyjasa.

1977 POLSKA Po śmierci Pyjasa powstaje w Krakowie Studencki Komitet Solidarności. Rozwija się drugi obieg wydawniczy – m.in. powstają kwartalniki „Zapis” i „Puls” oraz wydawnictwo „NOWA”. Powołany zostaje Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela. ŚWIAT W Hiszpanii pierwszy raz od 1936 r. odbywają się wolne wybory parlamentarne. We Francji po raz ostatni użyto gilotyny. Rodzi się pierwsze „dziecko z próbówki”. Publikacje książkowe, m.in.: Kazimierz Brandys, „Nierzeczywistość”; A. Sołżenicyn, „Archipelag GUŁag” tom III; Maria Danilewicz-Zielińska, „Szkice o literaturze emigracyjnej”; M. Czapska, „Czas odmieniony”; Ryszard Krynicki, „Nasze życie rośnie”; J. Kuroń, „Zasady ideowe”; L. Kołakowski, „Główne nurty marksizmu” tom III.

1978 POLSKA Powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. ŚWIAT Krakowski kardynał Karol Wojtyła zostaje papieżem. W Maisons-Laffitte umiera Zygmunt Hertz. Zostają ustanowione coroczne nagrody: literacka (im. Zygmunta Hertza) i publicystyczna (im. Juliusza Mieroszewskiego). Publikacje książkowe, m.in.: S. Barańczak, „Etyka i poetyka”; Cz. Miłosz, „Ogród nauk”; M. Tarniewski [Jakub Karpiński], „Porcja wolności (październik 1956)”.

1979 POLSKA Próba wysadzenia w powietrze pomnika Lenina w Nowej Hucie. Pierwsza wizyta Jana Pawła II w Polsce. Powstaje Ruch Młodej Polski i Konfederacja Polski Niepodległej. ŚWIAT Upadek rządu Czerwonych Khmerów w Kambodży. Władzę w Iranie przejmuje ajatollah Chomeini. Margaret Thatcher zostaje premierem Wielkiej Brytanii. Wojska ZSRR wkraczają do Afganistanu. W paryskim tygodniku „Le Point” rozmowa z Giedroyciem o wydarzeniach sierpniowych. 26 sierpnia umiera ks. Józef Sadzik, dyrektor paryskiego „Centre du Dialogue”.

1980 POLSKA Strajk w Stoczni Gdańskiej. Podpisanie Porozumień Sierpniowych. Powstaje NSZZ „Solidarność”. ŚWIAT Czesław Miłosz laureatem literackiej Nagrody Nobla. Instytut Literacki rozpoczyna edycję jego „Dzieł zebranych”. Ronald Reagan zostaje prezydentem USA. Izrael i Egipt nawiązują stosunki dyplomatyczne. John Lennon ginie od kuli. W Maisons-Laffitte umiera Maria Czapska.

1981 POLSKA Czesław Miłosz z pierwszą od 1951 r. wizytą w Polsce. Umiera kardynał Stefan Wyszyński. Wprowadzenie stanu wojennego. ŚWIAT Zamach na Jana Pawła II.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Felietonista „Tygodnika Powszechnego”, pracuje w Instytucie Literackim w Paryżu.

Artykuł pochodzi z numeru TP 01/2013

Artykuł pochodzi z dodatku „Kultura Paryska