Wysoce niebezpieczna substancja

Siostra Chyrowicz uważa, że paranie się etyką to niewdzięczna profesja. Ale lubi wyzwania.

21.04.2009

Czyta się kilka minut

Książka, za którą otrzymała nagrodę - "O sytuacjach bez wyjścia w etyce. Dylematy moralne: ich natura, rodzaje i sposoby rozstrzygania" (zob. rozmowa z Autorką w "TP" nr 5/09) - poświęcona jest najtrudniejszym sytuacjom, które mogą nas spotkać w życiu. "Dylematy są jak burze - zakłócają etyce jej abstrakcyjną i po trosze atrakcyjną stabilizację, zmuszają do ponownego przemyślenia norm, a co chyba najważniejsze - uczą etyka pokory i dystansu do ferowanych wyroków" - pisze s. Barbara Chyrowicz, profesor KUL, kierownik Katedry Etyki Szczegółowej tej uczelni. I zaraz dodaje ważne uzupełnienie: "Nie o relatywizm tu bynajmniej chodzi, ale o świadomość, że dramat ludzkiego losu nie da się prosto zamknąć w instrukcji postępowania z wysoce niebezpieczną substancją, jaką jest ludzkie życie".

Urodziła się w 1960 r. w Katowicach, ale jej rodzina nie ma śląskich korzeni: ojciec pochodzi z Drohobycza, matka z Krakowa. W dzieciństwie rozczytywała się w literaturze podróżniczej - marzyła o zdobywaniu ziemskich biegunów. Może dlatego po liceum o profilu matematyczno-fizycznym wstąpiła do misyjnego zgromadzenia Służebnic Ducha Świętego. O powołaniu nie chce mówić. "Czy pan chciałby publicznie opowiadać o swoim zakochaniu?" - ucina. Dodaje jednak, że kandydatom do zakonu wyrządza się krzywdę, jeśli się ich w porę nie uprzedzi, iż mimo życia we wspólnocie jest to powołanie w istocie do samotności. Podczas formacji przygotowywała się na misję w Japonii. Ostatecznie została w Polsce. Powód był prosty: odkryła etykę.

W 1986 r., jeszcze podczas zakonnej formacji, rozpoczęła studia z teologii moralnej na KUL-u. W pracy magisterskiej zastanawiała się, na ile świecką etykę spolegliwego opiekuna prof. Tadeusza Kotarbińskiego można pogodzić z etyką chrześcijańską. W 1996 r. ukazała się jej rozprawa doktorska: "Zamiar i skutki. Moralna doniosłość kategorii zamierzenia pośredniego". Habilitację otrzymała w 2000 r. na podstawie rozprawy "Bioetyka i ryzyko. Argument z »równi pochyłej« w dyskusji wokół osiągnięć współczesnej genetyki". Jej dorobek obejmuje ponad sto publikacji. W 2002 r. została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Żyjemy w czasach nowych etycznych wyzwań, które stawia przed nami postęp naukowy i technologiczny głównie w dziedzinie biomedycyny. W publicznych debatach na temat etycznych granic w ingerencje natury jest coraz większe zapotrzebowanie na głos "ekspertów od etyki", którzy oprócz swojej profesji świetnie orientowaliby się w zagadnieniach szczegółowych. Jury nagrody im. ks. Tischnera doceniło właśnie tę wszechstronność kompetencji s. Chyrowicz.

Sama Laureatka zauważa, że paranie się etyką dzisiaj to niewdzięczna profesja, wobec której wysuwa się często sprzeczne oczekiwania. Z jednej strony mamy pokusę, by etyk rozstrzygnął za nas trudne praktyczne kwestie, z drugiej - nikt tak nas nie irytuje, jak osoba głosząca "jedynie słuszne poglądy". Skąd ta irytacja? W dziedzinie moralności nie jesteśmy neutralnymi widzami, tylko zaangażowanymi uczestnikami dramatu.

Kim zatem jest etyk? Ekspertem, który jedynie precyzuje problem, pokazuje możliwe rozwiązania i podsuwa argumenty, czy także mędrcem, który uczy, jak żyć? Niewątpliwie trudno godzić takie wyzwania. Potrzeba pokory, jako podstawowej wartości, o której w cytacie powyżej mówi s. Chyrowicz.

Ale czyż bez pokory udałoby się zdobyć bieguny?

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Kierownik działu Wiara w „Tygodniku Powszechnym”. Ur. 1966 r., absolwent Wydziału Mechanicznego AGH, studiował filozofię na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i teologię w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym Dominikanów. Opracowanymi razem z… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 17/2009