Kronika religijna

• Jan Paweł II spotkał się 11 listopada z pielgrzymką NSZZ “Solidarność". Podczas audiencji w Auli Pawła VI wezwał związkowców do większej troski o słuszne prawa ludzi pracy i zapewnił, że mogą w tym liczyć na wsparcie ze strony Kościoła. “Los ludzi pracy w Polsce jest mi stale bliski" - zapewnił Papież, przypominając też rolę związku w demokratyzacji Polski i Europy. Mówiąc o bezrobociu, Papież upomniał się o los pracowników nie tylko dużych zakładów państwowych, ale także mniejszych i prywatnych, np. supermarketów. “Trzeba, aby wasz związek otwarcie występował w obronie ludzi pracy, którym pracodawcy odmawiają prawa głosu, prawa sprzeciwu wobec zjawisk urągających podstawowym prawom pracownika" - podkreślił Jan Paweł II. Wezwał związek, aby wrócił do swych korzeni, m.in. aby nie zajmował się polityką. W audiencji uczestniczyli przewodniczący NSZZ “Solidarność" Janusz Śniadek oraz dwaj jego poprzednicy: Lech Wałęsa i Marian Krzaklewski.
• Papież potępił zamachy terrorystyczne w Iraku i Stambule. Przed niedzielną modlitwą Anioł Pański zapewnił o wsparciu modlitewnym dla rodzin opłakujących zmarłych i wyraził solidarność z tymi, którzy “poświęcają się, aby leczyć rany i zaradzić wyrządzonym zniszczeniom". Nikomu nie wolno poddać się pokusie zniechęcenia ani zemsty - apelował Jan Paweł II. Jednocześnie wyraził zaniepokojenie spowolnieniem procesu pokojowego w Ziemi Świętej: “Budowa murów pomiędzy narodami izraelskim i palestyńskim jest przez wielu postrzegana jako kolejna przeszkoda na drodze do pokojowego współistnienia. Ziemia Święta bardziej niż murów potrzebuje mostów" - mówił Papież. Dzień wcześniej Jan Paweł II rozmawiał z wdową po włoskim żołnierzu - jedną z 19 ofiar zamachu w Nasiriji w Iraku. Kobieta trzymała małą córeczkę na rękach, a Papież przez chwilę ją pocieszał.
• Jan Paweł II przyjął delegację Organizacji Wyzwolenia Palestyny (10 listopada). Papież wyraził poparcie dla idei samostanowienia narodu palestyńskiego i potępił terroryzm: “Stanowi on nie tylko zdradę dobra wspólnego - mówił - ale okazuje się całkowicie niezdolny do stworzenia politycznych, moralnych i duchowych podstaw pod budowę wolności narodu palestyńskiego".
• Jan Paweł II spotkał się z piłkarzami reprezentacji Polski i Włoch. “Papież pytał o swój ulubiony klub Cracovię. Powiedziałem, że jest znowu na fali i gra bardzo dobrze. Ojciec Święty roześmiał się zadowolony" - powiedział prezes PZPN Michał Listkiewicz. Papież otrzymał od piłkarzy reprezentacyjną koszulkę z numerem “1".

Kościół w świecie...

• Po raz pierwszy od czasów apostolskich chrześcijanie pochodzenia żydowskiego w Ziemi Świętej mają biskupa-rodaka. 9 listopada, w małej świątyni Maryi Arki Przymierza w Kiriat Jearim na biskupa został konsekrowany ks. Jean-Baptiste Gourion, urodzony w 1934 r. w rodzinie żydowskiej w Algierii. Dotychczas był przełożonym klasztoru benedyktynów w Abu Gosz. Po uroczystości powiedział: “Nareszcie w domu!" - zaznaczając, że po 2000 lat mówiąca po hebrajsku wspólnota ma swego biskupa, jak niegdyś św. Jakuba Starszego, pierwszego biskupa Jerozolimy. Ks. Frederic Manns, profesor z franciszkańskiego Instytutu Biblijnego w tym mieście, dodał, że konsekracja wyznacza początek “nowej fazy" w dialogu katolicko-żydowskim. Hebrajska wspólnota katolików w Izraelu liczy ok. 700 osób. Zdecydowana większość chrześcijan w Ziemi Świętej to Palestyńczycy o korzeniach arabskich.
• Metropolita Cyryl, druga osobistość Patriarchatu Moskiewskiego, stwierdził, że szanse na wizytę Jana Pawła II w Rosji są niewielkie (11 listopada). Jego zdaniem wizyta “nie może być widowiskiem". Najpierw trzeba osiągnąć porozumienie w kilku spornych kwestiach (np. Kościołów unickich czy obecności misjonarzy katolickich w krajach o większości prawosławnej). Skoro - podkreślił Cyryl - Sobór Watykański II uznał Kościoły prawosławne za “siostrzane", po co wspólnoty katolickie mają działać w krajach prawosławnych? Metropolita dodał, że w 1996 r. obie strony były bliskie podpisania porozumienia, ale Watykan niespodziewanie wykreślił z niego kilka istotnych punktów.
• Kard. Varkey Vithayathil, kierujący Kościołem obrządku malabarskiego w Indiach, wezwał do większej autonomii swej wspólnoty od Watykanu - poinformowała katolicka agencja CWN. “Nie możemy - powiedział - we wszystkich sprawach zwracać się do Rzymu. Istnieje potrzeba decentralizacji". Kardynał podkreślił wagę większej kolegialności i konsultacji między biskupami: “Jedną z największych słabości Kościoła jest sprawowanie władzy bez udziału samych zainteresowanych". Kościół malabarski szczyci się historią sięgająca misji św. Tomasza Apostoła. Dziś liczy 3,6 mln wiernych i ma najwyższy w Kościele katolickim wskaźnik powołań - na 80 wiernych przypada tu jeden ksiądz lub jedna osoba zakonna bądź seminarzysta.
• Władze Chin zamknęły blisko 400 obiektów sakralnych należących do buddystów i chrześcijan - poinformowało Centrum Praw Człowieka i Demokracji (z Hongkongu). Podczas akcji zniszczono 4 świątynie i 24 kaplice, a 92 świątynie zamieniono na “ośrodki wypoczynkowe". Celem była likwidacja “nielegalnych grup religijnych", do których Pekin zalicza organizacje wyznaniowe niepodporządkowane władzom.
• Grupa niemieckich księży i świeckich wysłała do Watykanu list, apelując o przejęcie kontroli nad archidiecezją berlińską, którą - jak twierdzą - jej pasterz, kard. Georg Sterzinsky, doprowadził do bankructwa (zadłużenie sięga 150 mln euro). Sytuacja jest tak dramatyczna, że kardynał zdecydował o łączeniu parafii: z dotychczasowych 207 ma powstać 106, co oznacza redukcję kościelnych miejsc pracy o ponad 16 proc. Autorzy listu poprosili o przysłanie do Berlina “wizytatora apostolskiego". Jeden z księży-sygnatariuszy zastrzegł, że akcja nie ma na celu dyskredytowania kardynała, ale ratowanie diecezji. Tymczasem zgromadzenie ogólne najwyższego gremium katolików świeckich archidiecezji wyraziło dezaprobatę wobec działań autorów listu.

... i w Polsce

• Patriotyzm to uczciwa praca dla kraju - mówili biskupi polscy podczas kazań w Święto Niepodległości. “Polska potrzebuje dobrej i uczciwej pracy, sprawowanych z pokorą i uczciwością rządów, kreatywności inteligencji, ale też troski o chorych, starych, niepełnosprawnych, bezrobotnych i opuszczonych" - podkreślił biskup Stanisław Wielgus podczas Mszy z okazji stulecia rekonsekracji płockiej katedry. Kard. Franciszek Macharski mówił na Wawelu, że silne i suwerenne państwo potrafi dzielić się z obywatelami swymi kompetencjami - tak, aby “ani rodzina, ani inne społeczności nie dusiły się między dwoma biegunami: rynkiem i państwem". Biskup tarnowski Wiktor Skworc ostrzegał, że Polska jawi się obywatelom jako “państwo nie szanujące prawa, jako państwo nieprzewidywalne, państwo braku społecznego bezpieczeństwa". Dodał, że “manifestacja protestu i niezgody na istniejącą sytuację, chociaż ważna i nieraz konieczna, nie może zastąpić podejmowania odpowiedzialności poprzez osobiste zaangażowanie. Trzeba wykorzystać mechanizm demokracji, jakim są wybory parlamentarne czy prezydenckie". “Kto w ekipie władzy, wśród polityków goniących za popularnością, sławą, pieniądzem, zyskiem, uwikłanych w afery korupcyjne, może uchodzić za patriotę? Kiedy z państwem jest źle, funduje się ludziom tematy zastępcze: aborcję, legalizację związków homoseksualnych, eutanazję" - komentował biskup koszalińsko-kołobrzeski Marian Gołębiewski. Abp Józef Życiński zaznaczył, że nie można tworzyć opozycji między pojęciami “patriota", “Polak" i “Europejczyk" - jeśli ktoś mówi z ironią o Europejczykach, mamy do czynienia z autoagresją. Zdaniem bp. Kazimierza Ryczana “obowiązek dbania o patriotyczne uczucia Polaków spoczywa na każdym: od zwolennika SLD po członka Ligi Polskich Rodzin". Ordynariusz kielecki podkreślił, że nie da się budzić patriotyzmu, wyjeżdżając do obcych krajów, aby tam z bronią w ręku uczyć demokracji tych, którzy jej nie rozumieją ani nie chcą.
• Na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie pochowano zabitego w Iraku mjr. Hieronima Kupczyka. Ceremonii pogrzebowej (10 listopada) przewodniczył biskup polowy Sławoj Leszek Głódź. Podczas żałobnej Mszy w kościele garnizonowym pod wezwaniem św. Wojciecha biskup zwrócił uwagę, że śmierć 44-letniego oficera uświadomiła cenę naszych militarnych sojuszy i zaangażowania w obronę pokoju, także światowego. Dzień później, w Święto Niepodległości, bp Głódź powiedział podczas kazania we wrocławskiej bazylice garnizonowej, że służba żołnierza ma dziś inne znaczenie niż przed laty: jeżeli ktoś decyduje się na “wzięcie do ręki broni, to winien wiedzieć, że działając w imię ojczyzny, musi być gotów stanąć w obronie pokoju w każdym miejscu świata, a nawet - gdy zachodzi potrzeba - na jego wymuszenie".