Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Można było się spodziewać, że podczas pielgrzymki do Afryki Benedykt XVI odniesie się do problemu epidemii AIDS i sposobów walki z tą chorobą. W Afryce subsaharyjskiej żyje najwięcej osób zarażonych HIV - aż 22 z 33 milionów chorych na całym świecie. Zapytany przez dziennikarzy o sprzeciw Kościoła wobec prezerwatyw jako działania profilaktycznego wobec AIDS, Papież powiedział: "To jest tragedia, której nie można przezwyciężyć tylko pieniędzmi, nie można pokonać dystrybucją prezerwatyw, które wręcz zwiększają problemy". Konieczna jest, jego zdaniem, humanizacja seksualności oraz troska o chorych gotowa do osobistych poświęceń.
Zauważmy najpierw, że te słowa są bardzo stonowane. W rozmowie-rzece z Peterem Seewaldem "Bóg i świat" w 2000 roku, wówczas jeszcze jako kardynał, Joseph Ratzinger mówił o wiele ostrzej: "Nędzę rodzi demoralizacja społeczeństwa, a nie jego moralizacja. Demoralizacja, której istotnym elementem jest propagowanie prezerwatyw - przejaw pogardzającej człowiekiem orientacji, która i tak nie spodziewa się po nim niczego dobrego".
Jest oczywiste, że sama dystrybucja prezerwatyw świadczyłaby raczej o niemocy pomagających niż o przemyślanym programie mającym szansę na jakikolwiek sukces. Konieczne jest równoczesne uświadamianie ludzi co do ryzykownych zachowań seksualnych - choćby po to, by Afrykańczycy zechcieli w ogóle sięgnąć po prezerwatywę. Najbardziej efektywne sposoby walki z epidemią - np. program ABC skutecznie zastosowany w Ugandzie - kładą nacisk na uświadamianie zagrożenia i małżeńską wierność, ale także na zmniejszanie ryzyka zarażenia przez korzystanie z prezerwatyw.
Nie chodzi jednak o spór na temat skuteczności metod. Kościół oskarżany jest o obronę niezrozumiałych zasad, które utrudniaj walkę z epidemią. Masowa śmierć chorych na AIDS stała się dramatycznym kontekstem dla pytania o moralne zło prezerwatywy. Według nauczania Magisterium jej użycie przynosi tak duże duchowe szkody, że nawet zagrożenie życia nie jest wstanie je przeważyć. Problem w tym, że trudno jest wskazać takie szkody.
Kilku kardynałów - m.in. Martini, Danneels, O’Connor, Cottier - wypowiedziało się za większym zróżnicowaniem nauczania. Według nich osoba, której małżonek jest zarażony HIV, ma moralne prawo domagania się ochrony własnego życia. Propozycję dopuszczenia prezerwatywy jako jednej z możliwych opcji zawiera także obszerny raport na temat AIDS sporządzony przez Papieską Radę Duszpasterstwa Służby Zdrowia, który w listopadzie 2006 roku trafił do Kongregacji Nauki Wiary. Przewodniczący Rady kard. Javier Lozano Barragan spodziewał się, że Kongregacja wypowie się na temat ewentualnej dopuszczalności prezerwatywy. Do tej pory jednak raport nie opuścił murów watykańskich dykasterii. Wypowiedź Benedykta XVI podczas podróży do Afryki każe się spodziewać, że w najbliższym czasie twarde stanowisko Kościoła nie ulegnie zmianie.
Zobacz także:
Artur Sporniak: "Więźniowie sytuacji. Kościół, prezerwatywy i AIDS"... >>
Józef Majewski: "Prezerwatywy w walce z wirusem - co na to Kościół"... >>
Zobacz blog Artura Sporniaka pt. "Kościół - seks - moralność"... >>
