Czy Bóg przeszkadza nauce

Jeśli "Bóg, wszechświat i sens życia" przeczytamy skuszeni reklamą z okładki, możemy być rozczarowani. Skoro - jak informuje podtytuł - ma być to "konfrontacja ateisty z wierzącym", to naturalna wydaje się forma rozmowy.

25.01.2011

Czyta się kilka minut

Listę możliwych pytań podsuwa od razu sam wydawca: "w jaki sposób nauka zbada siłę miłości?" lub "co wspólnego ma nauka z sensem życia?". Trzeci akapit tej samej noty proponuje nawet tę lekturę jako odpowiedź na książkę Stephena Hawkinga, w której pada zdanie o zbędności przywoływania Boga jako Stwórcy w kontekście Wielkiego Wybuchu. Jednak nie jest to ani rozmowa, ani polemika, lecz dwa niedługie teksty przedstawiające w sposób popularny zagadnienia związane z rozwojem nauk empirycznych. Domyślamy się, że pierwszy tekst, dotyczący głównie fizyki, jest autorstwa "ateisty" Edoardo Boncinellego, włoskiego fizyka i biologa. Drugi, opisujący w skrócie filozoficzne podstawy nauki, napisany został przez "wierzącego", George’a Coyne’a, amerykańskiego astrofizyka i jezuitę, byłego dyrektora Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego.

Pierwszy artykuł przedstawia obraz nauki po dwóch rewolucjach XX wieku: teorii względności i mechaniki kwantowej. Istotne są tu dwie cechy dzisiejszej nauki: nieintuicyjność i wąska stosowalność teorii, które uznajemy za sprawdzone, oraz specjalizacja prowadząca do drastycznego ograniczenia możliwości orientowania się w całości przez pojedynczego człowieka. "Ateista" widzi więc ogólne pytania "o sens" jako naturalną, lecz nieuprawnioną ekstrapolację takich samych pytań stawianych zasadnie w wąskim zakresie spraw podlegających ludzkim intuicjom. "Wierzący" stara się w swoim artykule wykazać związek chrześcijańskiej wizji Boga z wizją wszechświata jako struktury racjonalnej, czego jednym ze skutków miałby być np. rozwój nauk empirycznych. Jako klucz do tego zagadnienia ma posłużyć początek Ewangelii św. Jana o wcielonym Logosie, potraktowany jako dialog z filozofią grecką. Autor ukazuje to na tle innych możliwych filozofii natury związanych z nazwiskami Platona, Arystotelesa i Archimedesa. Ta część książki szczególnie mogłaby zainteresować tych czytelników, którzy postrzegają chrześcijaństwo jako przeszkodę w naukowym dociekaniu prawdy. Mogłaby, gdyby nie jej skrótowość.

Książka jest mimo to warta przeczytania. Jak to często bywa, gdy zwracamy się z konkretnymi pytaniami do fachowców, odchodzimy z serią innych pytań, których istota stawia w nowym świetle nasze początkowe dylematy. Tak jest i tym razem.

Edoardo Boncinelli, George Coyne SJ, "Bóg, wszechświat i sens życia", Bratni Zew, Kraków 2010

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 05/2011