Azja Środkowa: woda, nowe źródło wojen

Ponad 50 zabitych, prawie 300 rannych, 60 tys. uchodźców, kilkanaście spalonych wsi po obu stronach granicy – to bilans trzydniowej wojny, do której w ostatnich dniach kwietnia doszło między Kirgizją i Tadżykistanem.

10.05.2021

Czyta się kilka minut

Był to konflikt o wodę – coraz częstsza przyczyna sporów, jakie wybuchają w Azji Środkowej.

Pogranicze między kirgiskim regionem Batken i tadżycką Sogdianą to Kotlina Fergańska, jeden z najgęściej zaludnionych zakątków Azji Środkowej, zamieszkany przez Uzbeków, Tadżyków i Kirgizów. Niegdyś leżał tu chanat Kokandy, jeden z wielu, jakie istniały w Azji Środkowej, zanim w XVIII w. podbiła je Rosja i wchłonęła do swojego imperium.

W Związku Sowieckim Azja Środkowa została podzielona na narodowościowe republiki (Kotlina Fergańska – między Uzbekistan, Kirgizję i Tadżykistan). Po rozpadzie Związku Sowieckiego w 1991 r. nowe, niepodległe państwa odziedziczyły stare spory.

Spory te do dzisiaj nie zostały rozwiązane, bo w obawie, że przerodzą się w narodowościowe pogromy i graniczne wojny, władze Uzbekistanu, Tadżykistanu i Kirgizji wolały nie wytyczać i nie znaczyć spornych granic. Uchroniło je to przed regularnymi wojnami, ale nie konfliktami sąsiedzkimi, do których dochodzi zwłaszcza w kirgiskiej części Kotliny Fergańskiej między Uzbekami i Kirgizami.

Iskrą, która wywołała wojnę między Kirigizami i Tadżykami, stało się zakładanie przez Tadżyków systemów bezpieczeństwa przy stacji poboru wody na rzece Isfara. Środkowoazjatyckie rzeki mają źródła w górach Tadżykistanu, a Kirgizi i Uzbecy obawiają się, że Tadżycy sięgną po wodny szantaż, by na swoją korzyść rozstrzygać sąsiedzkie spory. ©℗

Polecamy: Strona świata - specjalny serwis z reportażami i analizami Wojciecha Jagielskiego

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Reporter, pisarz, były korespondent wojenny. Specjalista od spraw Afryki, Kaukazu i Azji Środkowej. Ponad 20 lat pracował w GW, przez dziesięć - w PAP. Razem z wybitnym fotografem Krzysztofem Millerem tworzyli tandem reporterski, jeżdżąc wiele lat w rejony… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 20/2021