Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Dopłaty do zakładów Lotto dzielone są w stosunku 4:1. Większa część środków przekazywana jest na sport, pozostałe 20 proc. trafia na konto Funduszu Promocji Kultury, którym rozporządza minister. W zeszłym - kryzysowym dla branży gier losowych - roku, uzbierana w ten sposób kwota wyniosła 125 milionów złotych. Najczęściej oscyluje jednak w granicach 150 milionów.
O granty na konkretne projekty mogą wnioskować zarówno instytucje państwowe, jak i organizacje pozarządowe. W ustawie zapisano też obowiązek przekazania minimum 5% wpływów Funduszu na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Niezależnie od dopłat, Totalizator sponsoruje też inne projekty. Finansowanie kultury to bowiem - poza satysfakcją - sposób na budowę zaufania wśród graczy.
W zeszłym miesiącu spółka w Oddziale Kraków ruszyła z kampanią informacyjną "Grając w gry LOTTO, wspierasz kulturę i sport". Na razie hasło pojawiło się, na próbę, w kolekturach i komunikacji miejskiej. W zeszłym roku to do Małopolski popłynął bowiem najszerszy strumień pieniędzy. Instytucje regionu wykorzystały na inwestycje kulturalne blisko 32 miliony złotych, z czego na Kraków przypadło 26,5 miliona. Jeżeli odbiór akcji będzie pozytywny, niewykluczone, że zostanie ona rozszerzona na terytorium całego kraju.
- To naturalna potrzeba podkreślenia, że interes jest wspólny - mówi Tomasz Majka, dyrektor krakowskiego oddziału spółki, i dodaje, że zgodnie z ustawą, kultura niższa, czyli hazard, sponsoruje najważniejsze inwestycje i wydarzeniaz kręgu kultury wysokiej.
- Chcemy uświadomić zachodzącą tu zależność: im więcej osób gra, tym wyższe są dotacje dla teatrów i filharmonii. Majka dodaje, że najczęściej nawet dyrektorzy wspieranych placówek nie mają pojęcia, że środki faktycznie płyną z Totalizatora. Wiedzą, że pieniądze przyznaje ministerstwo, ale jakie jest ich źródło - już nie.
Okręty flagowe
Oczywiście największe korzyści, z punktu widzenia promocji, daje zaangażowanie w spektakularne projekty - renowację znanych zabytków i organizację masowych imprez. W tym roku spółka przekazała, za pośrednictwem Funduszu, ponad milion złotych na renowację elewacji i dachu Zamku w Pieskowej Skale, w okolicach którego - zgodnie z legendą - ukrywał się Władysław Łokietek, a wieki później swoje wzloty i upadki przeżywał serialowy Janosik. Ponadmilionowa dotacja umożliwiła renowację budynku krakowskiej PWST. Nieco mniejsze - budowę auli koncertowej przy Szkole Muzycznej w Wadowicach i renowację budynku teatru Łaźnia Nowa. To tylko kilka przykładów.
Dotacje z Funduszu wsparły też wiele imprez w ramach obchodów stulecia urodzin Czesława Miłosza. W samym tylko Krakowie to ponad 20 różnych projektów (na kwotę blisko 3,5 miliona złotych), których najważniejszym punktem był 2. Festiwal Literacki im. Czesława Miłosza (ponad milion złotych dotacji).
W ciągu ostatnich dwóch lat Krakowskie Biuro Festiwalowe dostało ponad milion złotych na organizację festiwalu Misteria Paschalia. Impreza odbywa się w czasie Wielkanocy i skupia się wokół tematyki pasyjnej. W tym roku po raz pierwszy obok muzyków klasycznych, na scenie festiwalu pojawili się wykonawcy muzyki rozrywkowej.
Totalizator angażuje się też w jedno z ważniejszych wydarzeń kulturalnych stolicy. Jest głównym partnerem organizowanych od lat praskich spotkań z kulturą, występujących obecnie pod nazwą - "Kulmixtura". W założeniu niszowa impreza - przyjeżdżają tu zespoły folklorystyczne z odległych zakątków świata - przyciąga co roku kilkadziesiąt tysięcy ludzi. W tym roku na warszawską Pragę zjechali artyści m.in. z Brazylii oraz Dalekiego Wschodu.
Gdzie wzrok nie sięga
Swoje znaczenie mają też działania w mniejszych ośrodkach. To najczęściej zakup instrumentów dla gminnych szkół muzycznych czy lokalne festiwale, które gromadzą znakomitych artystów.
Mało kto słyszałby o opolskich Chrzelicach, gdyby nie to, że kilkusetosobowa wieś stała się w zeszłym roku - na kilka dni - stolicą nowoczesnych technologii. Mury zabytkowego zamku zostały zamienione w laboratorium medialne 2.0, w którym najlepsi eksperci uczyli, jak tworzyć kulturę przy wykorzystaniu technologii audiowizualnych oraz jak dzięki komputerom przechowywać i prezentować dorobek wcześniejszych pokoleń. W Chrzelicach znalazło się miejsce zarówno dla renomowanych twórców z zagranicy, jak i przedstawiciela Ośrodka Karta, który od lat zajmuje się dokumentowaniem historii.
Czasem udaje się połączyć to, co spektakularne, z tym, co dla szerszej widowni trudno dostępne. W 2004 roku Totalizator sfinansował system zabezpieczający dla obrazu hiszpańskiego malarza El Greco. Dzięki temu odnaleziona w latach 60. na plebanii, w miejscowości Kosów Lacki, "Ekstaza Świętego Franciszka" została przeniesiona do Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach.
Tym sposobem Totalizator został mecenasem jedynego w Polsce płótna tego znanego na całym świecie artysty.