Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Urodzony w 1963 r., Tozan Alkan pochodzi z rodziny od dawna zaangażowanej w modernizację Turcji. Jego ojciec Erdoğan (też poeta) jako urzędnik państwowy spędził wiele lat na tureckiej prowincji. Gdy wskutek zawirowań politycznych stracił posadę, rodzina wyemigrowała do Stambułu; dziś Alkan jest lektorem języka angielskiego na Uniwersytecie Stambulskim. Mówi o sobie: znam „tradycję poetów ludowych, ale śledzę dokonania poezji zachodniej. Ci, którzy wiedzą, że grywam na bağlamie [instrumencie ludowych śpiewaków], szukają w mych wierszach poezji ludowej; ci, którzy znają moje tłumaczenia poetów zachodnich, spodziewają się dostrzec u mnie wpływ poezji Zachodu”.
Jego twórczość jest manifestacją nowego spojrzenia na sztukę poetycką w Turcji. Jak pisze w jednym z wierszy, czytanie to dlań „zamknięcie drzwi cenzurze”: Alkan jest apostołem wolności nowych skojarzeń, zerwania ze spetryfikowanymi sposobami operowania mową, jego poezję cechuje niezależność myślenia i brak skrępowania w określaniu tematów. Igrający z materią słowa poeta oczekuje od czytelnika, że będzie on człowiekiem wolnym – od uprzedzeń, stereotypów, utartych szablonów i kompleksów.
Wolność dla Alkana to także możliwość wyrażania siebie we własnych językach przez mniejszości narodowe i etniczne, zaś stanowisko poety wobec iranizacji Turcji (kwestia zakrywania głów przez kobiety) streszcza zdanie: „turban jest symbolem, ale z symbolem się nie walczy, walczy się z ideologią, którą symbol reprezentuje”.
ANTONI SARKADY (ur. 1953) jest tłumaczem, absolwentem turkologii UJ, kierownikiem biblioteki Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej w Przemyślu. Opublikował m.in. dwa wybory poezji Yunusa Emrego.
