Dwa ogniwa

Wizyta abp. Chrystodulosa była pierwszą w historii oficjalną wizytą zwierzchnika Greckiego Kościoła Prawosławnego w Watykanie.

20.12.2006

Czyta się kilka minut

Abp Chrystodulos z Janem Pawłem II podczas pielgrzymki Papieża do Grecji, 2001 r. /
Abp Chrystodulos z Janem Pawłem II podczas pielgrzymki Papieża do Grecji, 2001 r. /

Kościół Hellady od lat znany był ze swego antykatolickiego, a szczególnie antypapieskiego nastawienia. Dał temu wyraz także wtedy, kiedy początkowo nie chciał zaprosić do Grecji Jana Pawła II, który zamierzał w ten sposób uczcić Wielki Jubileusz Roku 2000. Ostatecznie do historycznej podróży śladami św. Pawła Apostoła doszło rok później. Jej udany przebieg i przeprosiny, jakie Papież wystosował wówczas pod adresem prawosławnych, przyczyniły się do poprawy stosunków. Od tego czasu o ewentualnym spotkaniu w Watykanie słychać było coraz częściej. W lutym 2003 r. abp. Chrystodulosa zaprosił przewodniczący Papieskiej Rady ds. Jedności Chrześcijan kard. Walter Kasper. Wizyta miała się odbyć w listopadzie, jednak ze względu na sprzeciw większości członków Świętego Synodu Kościoła Hellady nie doszła do skutku. Miały jednak miejsce wymiany wizyt delegacji obu Kościołów, zaś sam abp Grecji był obecny na pogrzebie Jana Pawła II.

W listopadzie ub.r. Benedykt XVI ponownie zaprosił prawosławnego hierarchę, aby "wspólnie rozpocząć nowy etap na drodze pojednania i współpracy". Zaproszenie to zawiózł archiwista i bibliotekarz Świętego Kościoła Rzymskiego kard. Jean-Louis Tauran. Okazją była prezentacja reprodukcji "Menologionu Bazylego II" - zabytkowej prawosławnej księgi liturgicznej, wydanej wspólnie przez Bibliotekę Watykańską i Kościół Hellady. O swojej grudniowej wizycie abp. Chrystodulos poinformował oficjalnie w czerwcu, przyjmując przebywającego w Grecji kard. Angelo Scolę. Tym razem stała się ona faktem.

Bez wątpienia najważniejszym wydarzeniem pobytu w Watykanie, trwającego od 13 do 16 grudnia (abp Chrystodulos odebrał także tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Laterańskiego w dziedzinie prawa) było spotkanie z Benedyktem XVI. Obaj hierarchowie wygłosili przemówienia, w których zapewnili o woli zacieśniania więzi między Stolicą Apostolską a Kościołem Grecji, a także podkreślili znaczenie tradycji chrześcijańskich w jednoczącej się Europie. Papież przypomniał, że to właśnie na ziemi greckiej zrodziła się i rozwinęła wielka tradycja chrześcijańska, o której mówią zarówno Dzieje Apostolskie, listy św. Pawła, jak i powstałe tam wspólnoty wiernych oraz pisma Ojców Kościoła. Benedykt XVI zwrócił uwagę, że choć stosunki między Kościołami rozwijają się powoli, to dążą do autentyzmu pozwalającego odkrywać "nową gamę wyrazów liturgicznych pełnych znaczenia i wzajemnego zaangażowania". "Pilnie należy razem podjąć działania duszpasterskie, które stanowiłyby dla współczesnych wspólne świadectwo i skłoniłyby do zdania sprawy z nadziei, która w nas jest" - mówił Papież. W odpowiedzi zwierzchnik greckiego prawosławia wyraził radość z rozpoczęcia nowego etapu na drodze obydwu Kościołów. "Żywa nadzieja przezwyciężenia trudności dogmatycznych, stanowiących przeszkodę na drodze ku jedności w wierze, wzbogacają naszą modlitwę i umacniają wolę, abyśmy zgodnie żyli w pełnej jedności i przyjmowali najświętsze Ciało i Krew Chrystusa z jednego Kielicha Życia - podkreślił abp Chrystodulos.

Podpisano także Wspólną Deklarację, która potwierdza gotowość Kościołów katolickiego i prawosławnego Grecji do dalszych działań na rzecz pełnej jedności chrześcijan. Zasadniczo nie różni się ona od podobnego dokumentu, podpisanego 4 maja 2001 r. na Areopagu przez Jana Pawła II i abp. Chrystodulosa. Mówi m.in., że oba Kościoły pragną przeżywać bardziej intensywnie swą misję dawania świadectwa apostolskiego, przekazywania wiary i głoszenia Dobrej Nowiny o narodzeniu Zbawcy. Poczuwają się do wspólnej odpowiedzialności za przezwyciężanie, w duchu miłości i prawdy, rozlicznych trudności i bolesnych doświadczeń przeszłości. Apelują do naukowców o poszanowanie sakralnego charakteru osoby i jej godności. Deklarują pragnienie owocnej współpracy, aby współcześni Europejczycy odkryli chrześcijańskie korzenie swego kontynentu.

W czasie pobytu w Watykanie abp Chrystodulos otrzymał w bazylice św. Pawła za Murami dwa ogniwa łańcucha, którym, według tradycji, miał być skuty przed swą męczeńską śmiercią Apostoł Narodów. Postać św. Pawła, autora listów do Tesaloniczan, Filipian i Koryntian, ma wielkie znaczenie dla początków chrześcijaństwa w Grecji.

***

Grecki Kościół Prawosławny liczy dziś ok. 10 milionów wiernych - w większości są to prawosławni mieszkańcy Grecji i grecka diaspora w Europie Zachodniej i USA. Autokefalię uzyskał w 1850 r., a prawosławie jest w Grecji religią państwową od 1864 r. Jego obecny zwierzchnik urodził się w 1939 r. w mieście Xanthe (Ksanthi) jako Christos Paraskewaidis. W 1961 r. złożył śluby zakonne, przyjmując imię Chrystodulos, a w 1965 przyjął święcenia kapłańskie i został archimandrytą (przełożonym kilku klasztorów). W 1974 r. mianowany metropolitą Dimitriady, urząd ten piastował przez 24 lata, aż do wybrania go na arcybiskupa Aten i całej Hellady (1998). Jest jednym z najlepszych znawców bizantyńskiej muzyki kościelnej.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 52/2006