Wpływowa teoria bez cząstek

„Pojęcie arcydzieła zazwyczaj kojarzy się z muzyką, literaturą i innymi dziedzinami sztuki.

11.08.2019

Czyta się kilka minut

Peter van Nieuwenhuizen, Sergio Ferrara  i Daniel Z. Freedman / CERN
Peter van Nieuwenhuizen, Sergio Ferrara i Daniel Z. Freedman / CERN

Tymczasem wiele najwspanialszych wytworów ludzkiej myśli pochodzi od naukowców” – uważa rosyjski miliarder Jurij Milner (z wykształcenia fizyk cząstek), pomysłodawca i główny fundator Breakthrough Prize, nagrody przyznawanej corocznie za przełomowe osiągnięcia w dziedzinach matematyki, fizyki oraz nauk o życiu. Opiewająca na okrągłe 3 mln dolarów, jest najwyższą nagrodą pieniężną w świecie nauki (dla porównania: Nobel to ok. 1,2 mln dolarów).

6 sierpnia ogłoszono przyznanie dodatkowej, „specjalnej” Breakthrough ­Prize w dziedzinie fizyki fundamentalnej. Trafi ona do Sergiego Ferrary, Daniela Freedmana i Petera van Nieuwen­huizena, którzy przeszło 40 lat temu opracowali tzw. teorię supergrawitacji. Była to pierwsza zaawansowana próba pożenienia ze sobą dwóch filarów współczesnej fizyki: ogólnej teorii względności Einsteina oraz krzepnącego wówczas modelu standardowego fizyki cząstek elementarnych. Niestety supergrawitacja nie spełniła pokładanych w niej oczekiwań – w akceleratorach wciąż nie natrafiono na żaden ślad wymaganych przez nią tzw. cząstek ­supersymetrycznych, a fizycy do dziś nie wiedzą, jak skwantować grawitację. Kapituła nagrody podkreśla jednak, że supergrawitacja nadała kierunek wielu dalszym poszukiwaniom tzw. teorii wszystkiego. Krytycy zauważają kwaśno, że lepsze od teorii wpływowych byłyby teorie potwierdzone. ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Fizyk matematyczny i popularyzator nauki. Pracuje w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie bada struktury geometryczne leżące na pograniczu ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej. Stały współpracownik „… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 33/2019