Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Wojciech Bonowicz dotknął w swoim artykule najtrudniejszego pytania, które stawia sobie człowiek – pytania o sens cierpienia. Nie ma po ludzku, w planie psychologicznym, odpowiedzi na to pytanie. Bo mówienie, że „cierpienie uszlachetnia”, jest samookłamywaniem. W rzadkich wypadkach może tak być, że prowadzi do pogłębienia refleksji nad życiem i własnym losem. Ale najczęściej umniejsza, degraduje. Człowiek w stanie wielkiego bólu, zwłaszcza fizycznego, gdy rozpada się organizm, nie przeżywa żadnych wzlotów. Mówił o tym przejmująco, z własnego doświadczenia, cytowany przez Bonowicza ks. Tischner.
Myślę, że poza chrześcijaństwem nie ma odpowiedzi na to pytanie. To „zgorszenie Krzyża”, cierpienie i słabość Boga ukrzyżowanego (niepojęte dla wielu, także dla wyznawców innych religii) może przybliżyć zrozumienie prawdy o cierpieniu. Bo misją Chrystusa było przyjęcie (i uświęcenie) najcięższego losu człowieka w świecie naznaczonym cierpieniem, bólem, nieuchronnością śmierci. Nie dlatego przyjął mękę, że (jak czasem głosi uproszczona, naiwna teologia) „rozgniewany” Ojciec domagał się „okupu” czy zadośćuczynienia, ale dlatego, że świat rozdarty przez zło i cierpienie (spowodowane pierwotną wolnością człowieka) mogło uratować i ostatecznie na-prawić (zbawić) tylko dobrowolnie przyjęte przez Chrystusa cierpienie. A chrześcijanin swoim cierpieniem i trudem włącza się w tę misję Chrystusa. Bo tylko własne cierpienie jest tym, co człowiek „posiada” i może dobrowolnie oddać. Wszystko inne nie jest jego własnością, jest darem otrzymanym od Boga.
Warto w tym miejscu przypomnieć toczoną kilkanaście lat temu na łamach „TP” dyskusję, zainicjowaną artykułem ks. Wacława Hryniewicza pt. „Czy Bogu potrzebne są ofiary?” (2001). Przypomniano wtedy ważne rozróżnienie w pojęciu „ofiary”: ofiara jako łac. victima i jako sacrificium. Oba sensy mają odniesienie do Osoby Jezusa. Pierwszy – np. w litanii ( „Serce Jezusa krwawa ofiaro grzeszników”), drugi – odnosi się do Męki Chrystusa na Krzyżu. Ofiara jako sacrificium, dobrowolnie podjęte (przyjęte) cierpienie, ma sens zbawczy: znosi, unieważnia zło, które rozdziera ten świat.
