Kronika religijna

• “Poszanowanie każdego przejawu wolności religijnej jest najskuteczniejszym środkiem zapewnienia bezpieczeństwa i stabilności państw" - podkreślił Jan Paweł II w przemówieniu do uczestników Zgromadzenia Parlamentarnego Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), których przyjął 10 października w Watykanie. Papież wskazał na “ważność poszanowania zarazem świeckiej istoty państwa w zdrowym znaczeniu i pozytywnej roli ludzi wierzących w życiu publicznym". Zaznaczył, że “odpowiada to m.in. wymogom pożytecznego pluralizmu i przyczynia się do budowy prawdziwej demokracji". “Gdy państwa okazują swoją świeckość w sposób wyraźnie zdyscyplinowany i wyważony, tworzy się dialog między różnymi sektorami społeczeństwa i tym samym popiera się w sposób widoczny i właściwy współpracę między społeczeństwem obywatelskim a religijnym" - mówił Jan Paweł II. Zwrócił uwagę, że w sytuacji odwrotnej, gdy religia zostaje zepchnięta do sfery prywatnej, społeczeństwo ponosi szkodę. Wiele instytucji społecznych i obywatelskich zostaje zubożonych, gdy ustawodawstwo, łamiąc wolność wyznania, popiera obojętność religijną, relatywizm i synkretyzm religijny, a nawet usprawiedliwia te postawy, posługując się błędnie rozumianym pojęciem tolerancji.
• Nowy szef watykańskiej dyplomacji: dotychczasowy nuncjusz w Niemczech, abp Giovanni Lajolo (Włoch) został mianowany sekretarzem sekcji ds. Stosunków z Państwami Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej. Zastąpi francuskiego hierarchę Jean-Louisa Taurana (Papież powołał go do Kolegium Kardynalskiego).
• Do zbliżającej się 25. rocznicy swego wyboru nawiązał Jan Paweł II w rozważaniach przed niedzielną modlitwą Anioł Pański. Papież podziękował młodym za “zachęcającą odpowiedź" na jego słowa sprzed 25 lat, że są “nadzieją Kościoła i jego nadzieją". Przemawiając po polsku, Jan Paweł II odniósł się do obchodzonego w tym dniu w naszym kraju Dnia Papieskiego: “Z wdzięcznością zawierzam Matce Najświętszej organizatorów i uczestników różnych wydarzeń religijnych i kulturalnych przygotowanych z tej okazji. Niech służą one duchowemu wzrastaniu i przyniosą wszystkim wytchnienie w trudach codzienności. Z serca wszystkim błogosławię".
• Nabożeństwo wieczorne, czyli Nieszpory, były tematem katechezy Jana Pawła II podczas środowej audiencji ogólnej na Placu św. Piotra. Papież rozpoczął nowy cykl rozważań, poświęcony tej formie nabożeństw.
• Po ośmiu latach negocjacji rząd Brandenburgii zawarł porozumienie o współpracy z Kościołem katolickim. Układ reguluje m.in. świadczenia państwa wobec Kościoła, kwestie własności, duszpasterstwa w obiektach publicznych, szpitalach i więzieniach, administrowanie podatkami na Kościół oraz sprawę kształcenia teologicznego na uczelniach i katechezy w szkołach.

Kościół w świecie...

• W Kijowie odbył się I Kongres Katolików Świeckich Europy Wschodniej (8-12 października). “Europa na Zachodzie i na Wschodzie musi pamiętać, że od 2000 lat swe najszlachetniejsze inspiracje czerpała z chrześcijaństwa. Jego pełny rozkwit w naszych czasach zależy od wkładu wiernych świeckich, powołanych do uobecniania Kościoła w świecie" - napisał Jan Paweł II w przesłaniu do 300 delegatów, reprezentujących wiernych z kilkunastu krajów byłego Bloku Wschodniego. Jan Paweł II przypomniał, że zgromadzeni w Kijowie świeccy należą do męczeńskich Kościołów, które mimo prześladowań zachowały wierność Chrystusowi i pokazały wartość wolności: “Ateistyczne reżimy totalitarne zostawiły po sobie pustkę i głębokie rany zadane sumieniom. To uciążliwe dziedzictwo wymaga od krajów wschodniej Europy podjęcia religijnej i moralnej odbudowy. Wymaga umocnienia odzyskanej suwerenności, wolności i demokracji oraz uzdrowienia gospodarki" - czytamy w papieskim orędziu. Kongres zorganizowała Papieska Rada ds. Świeckich.
• Latynoamerykańska Rada Biskupów (CELAM) przedstawiła “Plan Globalny na lata 2003-07" (7 października). Jego tytuł: “Ku Kościołowi, będącemu domem i szkołą wspólnoty oraz solidarności w świecie zglobalizowanym" wyraża główne zadania, jakie stoją przed biskupami kontynentu - powiedział arcybiskup Bogoty, kard. Pedro Rubiano Sáenz. Plan oparty jest na zasadzie “od spotkania z Chrystusem do solidarności ze wszystkimi - wyjaśnił kardynał. - Jeśli Kościół jest domem i szkołą wspólnoty, staje się tym samym promotorem i obrońcą człowieka. Rodzi się stąd duchowość kościelna właściwa czasom globalizacji" - stąd podtytuł dokumentu: “Humanizowanie globalizacji i globalizowanie solidarności". Plan obejmuje 36 programów (w sumie 93 projekty). CELAM powstała w 1955 r. z inicjatywy Piusa XII jako pierwsze w historii forum skupiające konferencje biskupów z jednej części świata (dziś liczy 22 Episkopaty). Przewodniczącym Rady jest arcybiskup Santiago de Chile, kard. Francisco Javier Errázuriz Ossa. Siedziba CELAM znajduje się w Bogocie.
• Biskupi brazylijscy zezwolili na używanie bezalkoholowego wina do odprawiania Mszy - poinformował holenderski magazyn “Katholiek Nieuwsblad". “Gdy ksiądz odprawia cztery albo pięć Mszy w każdą niedzielę, promil alkoholu we krwi staje się wysoki, co może mieć poważne konsekwencje" - tak decyzję przełożonych tłumaczył jeden z brazylijskich duchownych.

... i w Polsce

• Dziękczynne Msze, koncerty, sesje naukowe oraz ogólnopolska kwesta na stypendia dla młodzieży wypełniły obchody trzeciej edycji Dnia Papieskiego w Polsce. 12 października 100 tys. wolontariuszy kwestowało na rzecz Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia, przyznającej stypendia dla zdolnych, ubogich uczniów. W obchodach Dnia Papieskiego uczestniczyli watykańscy dostojnicy. Prefekt Kongregacji Wychowania Katolickiego, kard. Zenon Grocholewski odprawił w Poznaniu dziękczynną Mszę za pontyfikat Jana Pawła II. Na zorganizowanej w Warszawie konferencji “Jan Paweł II - Apostoł Jedności" referat wygłosił prefekt Kongregacji Biskupów, kard. Giovanni Battista Re. Głos Papieża odnowił całe chrześcijaństwo, zmuszając je “do przyspieszenia kroku" - powiedział włoski hierarcha.
• Kardynał-nominat Stanisław Nagy przyjął w katedrze na Wawelu sakrę biskupią (13 października, w chwili zamykania tego numeru “TP"). Konsekratorem był kard. Franciszek Macharski, a współkonsekratorami: kard. Marian Jaworski ze Lwowa i nuncjusz apostolski w Polsce, abp Józef Kowalczyk. Insygnia kardynalskie ks. prof. Nagy otrzyma z rąk Jana Pawła II na konsystorzu w Rzymie (21 października).
• Kościół parafialny w Dalikowie w archidiecezji łódzkiej ma zostać wystawiony przez komornika na licytację. Parafia jest winna Agnieszce M. 400 tys. złotych - i nie posiada takiej sumy. W 1997 r. na 14-letnią wówczas dziewczynę spadł naderwany konar; wypadek miał miejsce na parafialnym cmentarzu. Mimo rehabilitacji poszkodowana do końca życia będzie niepełnosprawna. Jej matka złożyła w lipcu 1998 r. pozew przeciwko parafii. Sąd pierwszej instancji zasądził na rzecz Agnieszki 137 tys. złotych jednorazowego odszkodowania (plus odsetki) i 1450 złotych miesięcznej renty. Parafia odwołała się od wyroku. Sąd Apelacyjny podtrzymał jednak werdykt, a Sąd Najwyższy odmówił rozpoznania kasacji. Abp Władysław Ziółek, metropolita łódzki, zaproponował Agnieszce i jej matce spotkanie. Zdaniem ekonoma Episkopatu sprawa ta przypomina o konieczności ubezpieczania parafii od odpowiedzialności cywilnej (OC). “Ogólna świadomość konieczności ubezpieczenia się jest wciąż bardzo niska i to nie tylko wśród księży" - powiedział ks. Jan Drob w rozmowie z KAI.
• Wielka inscenizacja połowu ewangelicznego będzie głównym motywem przyszłorocznego, 8. spotkania młodzieży na Lednicy - ujawnił organizator, o. Jan Góra. Rybacy w Jastarni plotą olbrzymie sieci, które zostaną rozwieszone nad głowami uczestników, natomiast piekarze z całej Polski upieką chleby w kształcie ryb - symbol obfitego połowu. Uczestnicy spotkania, planowanego na 29 maja 2004 r., przejdą także “egzamin" podobny do tego, gdy Jezus trzykrotnie pytał św. Piotra, czy Go miłuje.
• “Boję się o Radio Maryja, brakuje nam pieniędzy, brakuje nam miesięcznie 600 tysięcy" - powiedział o. Tadeusz Rydzyk w homilii podczas Mszy zorganizowanej przez rozgłośnię z okazji Dnia Papieskiego. Redemptorysta zaapelował do słuchaczy o większe finansowe wsparcie dla radia.