Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Pasterz przeprowadzał stado przez rzekę. Niespodzianie pojawił się wilk. Co zrobił pasterz? – pyta midrasz. Rzucił wilkowi wielkiego barana. „Niech się nim zajmie, a jak się przeprawimy, to wrócę po niego”. Podobnie było przy wyjściu Izraelitów z Egiptu – zjawił się anioł Samael i odezwał w te słowa: „Panie Wszechświata! Oddawali cześć bożkom, a Ty rozdzielasz dla nich morze?”. Co zrobił Najwyższy? Oddał w ręce Samaela Hioba, jednego z doradców faraona, o którym napisano: „a był to mąż nieskazitelny i prawy” (Hi 1, 1; Cylkow) i oświadczył: „Otóż jest on w mocy twojej” (Hi 2, 6). Powiedział Bóg: niech się zajmie Hiobem; kiedy Izrael już przejdzie przez morze, ocalę Hioba.
Hiob doradcą faraona? Taką opowieść odnajdujemy w Talmudzie: w kwestiach związanych z potomkami Jakuba władca Egiptu zasięgał rady trzech znamienitych mężów – Hioba, Balaama i Jetry. Kiedy „synowie Israela rozplenili się, i rozrodzili, i rozmnożyli, i wzmogli się wielce, i napełniła się ziemia nimi” (Wj 1, 7), faraon się zaniepokoił. By ograniczyć liczebność Izraelitów, zmusił ich do niewolniczej pracy i nakazał swojemu ludowi odnośnie do Hebrajczyków: „Każdego nowo narodzonego syna wrzućcie do rzeki” (Wj 2, 22). Skąd taka metoda? Doradcom wydawało się, że w ten sposób Egipcjanie unikną kary: zauważyli, że Bóg Izraelitów dopasowuje ją do przewinienia, tymczasem zapowiedział, że już nigdy nie będzie potopu. Finalnie armia faraona zatonie w morzu, albowiem Najwyższy obiecał jedynie, że nie spuści potopu na całą ziemię.
Pomysłodawcą zabijania nowo narodzonych chłopców był Balaam – prorok, który w przyszłości zostanie wynajęty przez króla Balaka do przeklęcia wędrujących po pustyni Izraelitów. Ta misja się nie powiedzie, natomiast uda się – za radą proroka – usidlić tułaczy lud powabnym Moabitkom. Balaam za karę zostanie zabity (zob. Lb 31, 1-8 i Joz 13, 22). Hiob propozycję Balaama zmilczał i za to spadły na niego cierpienia. Trzecim doradcą faraona był Jetro. Sprzeciwił się zabijaniu nowo narodzonych, czym ściągnął na siebie gniew mocodawcy i musiał uciekać, by ocalić swoje życie. W nagrodę za próbę ratowania Izraelitów Jetro został teściem Mojżesza. Ponadto jego potomkowie zasiadali w sali Sanhedrynu w Świątyni Jerozolimskiej (wg interpretacji 1 Krn 2, 55 – Jetro był Kenitą).
Rabini dyskutują nad chronologią faraonowych doradców. Chociażby Balaam – czy to możliwe, żeby był już dojrzałym człowiekiem, kiedy na świat miał przyjść Mojżesz, i żył jeszcze czterdzieści lat po exodusie? Hioba plasują na osi czasu różnie i stąd koncepcja, że taki człowiek nigdy nie istniał. Potraktujmy go więc symbolicznie jako pozornie sprawiedliwego, który – mogąc powstrzymać zło – dopuścił je przez swoją bierność.©
