W Wielkim Młynie

W pomieszczeniach będzie panował półmrok. W tej tajemniczej aurze zobaczymy piękno i żywioł bursztynu bałtyckiego.

28.12.2020

Czyta się kilka minut

Wizualizacja wystawy nowego Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie autorstwa Anny Zachowicz-Bocek / MATERIAŁY MUZEUM GDAŃSKA
Wizualizacja wystawy nowego Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie autorstwa Anny Zachowicz-Bocek / MATERIAŁY MUZEUM GDAŃSKA

Majestatyczna bryła największego zakładu przemysłowego średniowiecznej Europy wraz z wysokim kominem przy ul. Wielkie Młyny 16 dominuje nad lokalnym krajobrazem. Opowiada o dawnej potędze (budynek był również elementem średniowiecznego systemu fortyfikacji), organizacji gospodarczej Gdańska oraz świadczy o geniuszu technicznym dawnych inżynierów. To stąd zaopatrywano całe miasto w mąkę i potrzebny do produkcji piwa słód. I to właśnie tu rozpoczął się bunt gdańszczan przeciwko panowaniu krzyżackiemu w 1454 r.

Do Wielkiego Młyna, przyszłej siedziby Muzeum Bursztynu, oddziału Muzeum Gdańska, będzie można wejść od ul. Rajskiej, od strony placu Jana Heweliusza, znanego gdańskiego astronoma... i piwo­wara. Uwagę zwiedzających od razu zwróci kolorystyka otoczenia i panujący w pomieszczeniach półmrok. To właśnie w tej tajemniczej aurze zobaczymy piękno i żywioł bursztynu bałtyckiego, wszystkich jego odcieni kolorystycznych, a naszą uwagę będą przyciągać iluminowane instalacje multimedialne.

Jak powstawał bursztyn

Po zakupie biletu będzie można pójść albo wprost do znajdującej się nieopodal sali wystaw czasowych, albo do windy, która zabierze nas na pierwsze piętro. To tu znajdziemy pasjonującą i nowoczesną opowieść o historii powstania bursztynu bałtyckiego, podzieloną na dziesięć części. Najpierw jednak warto zwrócić uwagę na pierwszą z dwóch taśm czasu, która rozpoczyna historię żywic kopalnych od wydarzeń sprzed ponad 300 milionów lat aż do czasów obecnych.

Zwiedzanie rozpocznie się od kolekcji unikatowych okazów naturalnych brył bursztynu, ukazujących ich różnorodność w zależności od umiejscowienia skamieniałego nacieku żywicy wewnątrz lub na zewnątrz macierzystego drzewa. Zaraz za nimi znajdzie się Bursztynowe Drzewo: iluminowana instalacja artystyczna złożona z dziewięciu ścian drzewa wykonanych z czarnego dębu i złotej żywicy. Na znajdującej się wewnątrz ,,drzewa” ścianie stalowej zobaczymy film animowany o powstaniu bursztynu.

Czymże byłby bursztyn bez uwięzionych w nim form życia? Na wystawie znajdą się również okazy przyrodnicze i zwierzęce, a w osobnej gablocie zobaczymy najciekawsze okazy, np. jaszczurkę Gierłowskiej (znalazła ją gdańska bursztynniczka Gabriela Gierłowska), solifugę i gekona gdańskiego. Ekspozycję uzupełni film animowany o powstawaniu inkluzji oraz – dla osób o stalowych nerwach – zdjęcia inkluzji w dużym powiększeniu. Kolejne dwie części wystawy będą poświęcone odmianom kolorystycznym bursztynu (od żółtego po czarny), miejscom występowania żywic kopalnych na świecie oraz „odciskach” dawnej flory i fauny w skamieniałej ­żywicy.

W Bursztynowym Lesie

Czas na krótki odpoczynek! Kącik familijny to specjalnie zaprojektowana przestrzeń edukacyjna – w cieniu wydrukowanej w technologii 3D jaszczurki Gierłowskiej znajdzie się okrągły stół z interaktywnymi reliefami, na którym dzieci będą mogły odrysować owady występujące w bursztynie.

Ostatnie trzy części wystawy przyrodniczej zawierają dwie wielkoformatowe instalacje. Raz jeszcze powrócimy do Bursztynowego Lasu, nie tylko po to, by się dowiedzieć, jakie drzewa wytwarzały żywicę, ale także po to, by przypomnieć sobie najważniejsze informacje – pomoże w tym gra multimedialna. Po ukończeniu zadań przeniesiemy się do epoki lodowców, które cyklicznie pokrywały Europę co kilkaset tysięcy lat. Dzięki animacjom zobaczymy poszczególne fazy zlodowaceń wpływających na usytuowanie złóż bursztynu bałtyckiego. Techniki jego wydobycia, nie tylko na plaży, to temat kolejnej części wystawy.

Na tym etapie niejeden zwiedzający zapyta: „jak wygląda bursztyn w mikroskali?”. Na to pytanie na pewno odpowie Amberator, czyli multimedialna instalacja edukacyjna z przestrzennymi elementami interaktywnymi, która pokaże niedostępny nam świat właściwości fizycznych i chemicznych bursztynu. Urządzenie znajdziemy tuż obok trójwymiarowego, wielkoformatowego modelu cząsteczki chemicznej kwasu bursztynowego.

Przed udaniem się na drugie piętro wystawy, która opowie o bursztynie w kulturze, zajrzymy jeszcze do bursztynowej apteki. To tu poznamy powody, dla których bursztyn jest dziś tak ceniony i cenny oraz dlaczego jego historia jest dziś pokazywana w muzeach. W XVIII-wiecznej szafie aptecznej, wypełnionej starymi butelkami, słoikami, menzurkami i narzędziami aptekarskimi, znajdziemy produkty pochodzące z suchej destylacji bursztynu – kwas bursztynowy, olej bursztynowy, kalafonię oraz inne produkty z nich powstające, np. werniksy. Tu jednym z ciekawszych eksponatów będzie pomander, czyli bursztynowe jabłko, wykonane według nowożytnej receptury, które swoim zapachem miało odstraszać zarazę. Opowieści i wierzenia naszych przodków związane z bursztynem zostaną zilustrowane za pomocą instalacji multimedialnych.

Nowe muzeum już latem

Przygoda z przyrodniczą historią żywic kopalnych i bursztynu nie skończy się na wierzeniach o ich leczniczych właściwościach. Drugą część wystawy warto opisać własnymi słowami, odwiedzając nowe Muzeum Bursztynu już niebawem – latem 2021 r. W wakacje, aż do 18 września, muzeum przy ulicy Wielkie Młyny 16 będzie czynne od godziny 10 do 19.

Zwiedzanie ekspozycji potrwa kilka godzin. W budynku znajdą się także restauracja, kafeteria oraz sklep, w którym będzie można zakupić certyfikowane wyroby z naturalnego bursztynu bałtyckiego oraz pamiątki i publikacje Muzeum Gdańska. ©

DR ANDRZEJ GIERSZEWSKI jest rzecznikiem prasowym Muzeum

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru Nr 1-2/2021

Artykuł pochodzi z dodatku „Złoto Bałtyku