W SKRÓCIE

Zmarła Ewa Petelska, reżyserka filmów wojennych i historycznych, razem z m.in. Andrzejem Wajdą i Konradem Swinarskim studentka pierwszego powojennego roku reżyserii w łódzkiej Filmówce. Wraz z mężem, a potem partnerem zawodowym, Czesławem Petelskim, stworzyła takie filmy jak „Kamienne niebo”, „Ogniomistrz Kaleń” czy „Drewniany różaniec”. Miała 92 lata.


Zmarł Jan Gaca, wybitny skrzypek ludowy z Przystałowic Małych w Radomskiem, jeden z ostatnich wiejskich muzykantów, nauczyciel pokoleń muzyków weselnych, a także źródło inspiracji dla takich zespołów jak Kapela ze Wsi Warszawa. W tym roku został laureatem Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, po raz pierwszy przyznanej w dziedzinie „twórczość ludowa”. Miał 80 lat.


Mrożek w (nowym) Panteonie Narodowym. Prochy Sławomira Mrożka zostaną sprowadzone z Nicei i pochowane w Krakowie, w nowym Panteonie Narodowym, powstającym w podziemiach kościoła pod wezwaniem św. św. Piotra i Pawła. Ma on być kontynuacją krakowskich miejsc pamięci: Grobów Królewskich na Wawelu, gdzie spoczywają m.in. Tadeusz Kościuszko, Józef Piłsudski, Władysław Sikorski oraz Lech i Maria Kaczyńscy, oraz Krypty Zasłużonych w kościele oo. Paulinów na Skałce, gdzie znajdują się groby m.in. Jana Długosza, Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego, Karola Szymanowskiego i Czesława Miłosza. Panteonem zawiaduje fundacja powołana m.in. przez przedstawicieli krakowskich uczelni; decyzje co do spoczywających tam osób ma podejmować kapituła, w skład której wchodzą: metropolita krakowski, minister kultury i dziedzictwa narodowego, prezes Polskiej Akademii Nauk, prezes Polskiej Akademii Umiejętności, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydent Miasta Krakowa oraz przewodniczący Rady Fundacji. Pogrzeb Sławomira Mrożka odbędzie się we wrześniu i będzie miał charakter religijny.


Arendt dla Snydera. Timothy Snyder został uhonorowany Nagrodą im. Hanny Arendt (Hannah-Arendt-Preis), przyznawaną myślicielom politycznym przez Heinrich-Böll-Stiftung i Senat Wolnego Hanzeatyckiego Miasta Brema. Wśród laureatów tej ufundowanej w roku 1995 nagrody są m.in. Julia Kristeva, Tony Judt i Joachim Gauck. Wręczenie odbędzie się 6 grudnia w Bremie.


Wenecja dla Wajdy. Na festiwalu filmowym w Wenecji Andrzej Wajda otrzyma nagrodę Persol. Dyrektor festiwalu Alberto Barbera podkreśla – jak cytuje „Gazeta Wyborcza” – iż „Wajda jest nie tylko najwybitniejszym reprezentantem polskiego kina powojennego. To reżyser, który potrafi postawić najważniejsze i najbardziej kluczowe pytania dotyczące historii swego kraju, a przez to całej Europy, zachęcając do refleksji nad decydującym związkiem między losami jednostek i całego narodu, między niepokojem, często charakteryzującym przeznaczenie ludzi, i ciężarem zbiorowych zadań, do których są wezwani”. Pięć lat temu twórca „Kanału” otrzymał już w Wenecji Złotego Lwa za dorobek życia.


Europeum w Krakowie. Od połowy września, obejmująca siedem stuleci kolekcja sztuki europejskiej Muzeum Narodowego w Krakowie będzie pokazywana na stałej wystawie. Znajdzie się ona w nowym oddziale MNK – Europeum, stworzonym w XVII-wiecznym spichlerzu przy placu Sikorskiego, w pobliżu Rynku Głównego. Ekspozycja zgromadzi ponad 100 obrazów i rzeźb. Więcej informacji: www.muzeum.krakow.pl.


Interphoto w Białymstoku. W dniach 2-29 września odbędzie się w tym mieście festiwal fotograficzny, obejmujący ponad 20 wystaw oraz liczne fotoakcje, spotkania i warsztaty. Wśród prezentowanych twórców znajdą się dzieła m.in. Natalii LL i Grzegorza Przyborka oraz gości z Białorusi, Litwy, Niemiec, w tym np. Kolektywu Sputnik, dokumentującego życie codzienne na Białorusi. Więcej informacji: www.interphoto.pl.