Kronika religijna

• “Wszyscy wierzący są zaproszeni do przeżywania na nowo własnej odpowiedzialności za głoszenie Ewangelii wszystkim ludom" - powiedział Jan Paweł II w rozważaniach przed niedzielną modlitwą “Anioł Pański", nawiązując do obchodzonej w tym dniu Niedzieli Misyjnej. Papież podziękował misjonarzom za ich pracę i poświęcenie. “Zapewniam ich o specjalnej pamięci w modlitwie. W sposób szczególny myślę o tych, którzy ukoronowali ofiarą życia świadectwo o Chrystusie i służbę człowiekowi" - powiedział Jan Paweł II.
• Papież przestrzegł przed złudnym pokładaniem nadziei w bogactwach materialnych. Podczas środowej audiencji ogólnej Jan Paweł II rozważał Psalm 49 (w ramach rozpoczętego rok temu cyklu o miejscu Nieszporów w modlitwie Kościoła). “Psalm ten zachęca, byśmy mieli wyostrzone spojrzenie na ułudę bogactwa i pozorne powodzenie tych, dla których gromadzenie dóbr materialnych stało się celem życia. Człowiek, który stał się niewolnikiem bogactwa, ulega często iluzji, że za pieniądze zdoła zapanować nad wszystkim i nad wszystkimi, także nad śmiercią. Nieważny staje się wtedy Bóg, wiara, bliźni" - streścił swą katechezę Papież.
• “Płyńcie pod prąd, by pokonać pokusę indywidualizmu, lenistwa i bierności" - zaapelował Jan Paweł II w przemówieniu do ponad 40 tysięcy włoskich skautów. Papież spotkał się z młodzieżą 23 października na Placu św. Piotra z okazji 50-lecia włoskiego skautingu. Jan Paweł II wezwał do zdobywania takich sprawności, jak odkrywanie piękna stworzenia, umiejętność aktywnego udziału w życiu wspólnoty kościelnej i obywatelskiej, służenie w przekonaniu, że “dar z samego siebie jest tajemnicą piękna i owocności ludzkiego istnienia".
• Sprawa klonowania komórek nie polega na wyborze między nauką a etyką, lecz między nauką odpowiedzialną etycznie a taką, która nią nie jest - powiedział stały obserwator watykański przy ONZ abp Celestino Migliore. Przemawiał on na posiedzeniu VI Komitetu, pracującego nad konwencją zakazującą klonowania reprodukcyjnego ludzi. Z czysto naukowego punktu widzenia postępy lecznicze, osiągnięte dzięki tzw. komórkom macierzystym pochodzącym ze szpiku kostnego, z krwi pępowinowej i innych tkanek dojrzałych, są bardzo obiecujące - mówił przedstawiciel Watykanu. Tymczasem klonowaniu zarodków daleko jeszcze do tych wyników, jakie sugerują jego zwolennicy - dodał. Abp Migliore zwrócił uwagę, że różnica, jaką usiłuje się czasami ustanowić między klonowaniem reprodukcyjnym i leczniczym, jest fałszywa: oba wymagają tego samego procesu technicznego i ostatecznie różnią się jedynie celem, oba oznaczają brak poszanowania dla godności ludzkiej.

Kościół w świecie...

• Dla jedności chrześcijan “możemy zrobić więcej niż dotychczas" - powiedział kard. Karl Lehmann, przewodniczący Episkopatu Niemiec, podczas spotkania z bp. Wolfgangiem Huberem, kierującym tamtejszym Kościołem ewangelickim. “Nabożeństwa ekumeniczne - podkreślił kardynał - nie mogą być wyjątkiem, ale winny stać się regułą". Z kolei bp Huber wyraził nadzieję, że już w niedalekiej przyszłości wierni obu Kościołów będą mogli razem przystępować do Wieczerzy Pańskiej. Kościół ewangelicki - powiedział - nie czyni innym chrześcijanom przeszkód w przyjmowaniu Komunii u siebie. W odpowiedzi kard. Lehmann przypomniał, że w katolicyzmie interkomunia domaga się najpierw jedności wiary: “Pewnie nie dożyję pełnej wspólnoty Kościołów, ale ta wspólnota nie jest od nas oddalona o jakieś lata świetlne".
• Skandal w seminarium diecezji St. Pölten spowodował wzrost wystąpień z Kościoła katolickiego - poinformował Erich Leitenberger, rzecznik archidiecezji wiedeńskiej. W całym roku 2003 Kościół opuściło prawie 9,7 tys. wiernych, natomiast w ciągu ośmiu miesięcy bieżącego roku - 10,7 tys., przy czym w lipcu i sierpniu, gdy skandal dotarł do mediów, wystąpienia zdecydowanie zaczęły się nasilać.
• “Brudny Żyd" i “brudna Żydówka" - takie podpisy pod wizerunkami Jezusa i Maryi mają stanowić element kampanii walczącej z... antysemityzmem we Francji. Na pomysł wpadło stowarzyszenie studentów żydowskich. Jego przewodniczący Jonatan Arfi powiedział agencji AFP, że wizerunki i podpisy pod nimi “są czytelne dla wszystkich Francuzów, ponieważ Jezus i Maryja obecni są nie tylko w religii chrześcijańskiej, ale także w islamie". “Samo przesłanie - dodał - nosi charakter chrześcijański: Jezus był pierwszym antyrasistą". Kościół we Francji zapowiedział, że nie należy oczekiwać od niego reakcji wcześniej, niż kampania rzeczywiście ruszy na łamach prasy.

... i w Polsce

• 329. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu w Warszawie (20-21 października): biskupi postanowili, że Komunię świętą można przyjmować albo do ust, albo na rękę. Ustalenia zaczną obowiązywać prawdopodobnie od pierwszej niedzieli Adwentu (28 listopada). Oficjalnie dopuszczono również przyjmowanie hostii na stojąco, uprzednio uklęknąwszy bądź złożywszy ukłon. Episkopat zastanawia się nad wprowadzeniem do programów duszpasterskich katechez związanych z ogłoszonym przez Jana Pawła II Rokiem Eucharystii, bowiem “duchowość eucharystyczna jest w powijakach, jeśli spojrzymy na nasze nacjonalizmy, nihilizm" - stwierdził abp Damian Zimoń, przewodniczący Komisji Duszpasterstwa Ogólnego. “Musimy dotrzeć z Eucharystią do blokersów" - podkreślił. Relacje państwo-Kościół zanalizował bp Stanisław Wielgus, przewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. Jej obrady wyznaczono na 17 listopada: strona kościelna chciałaby poruszyć problem ustawy o świadczeniach rodzinnych, która sprowokowała falę rozwodów; kwestię stopni z religii na świadectwie oraz “drażliwą sprawę wielkich zaniedbań Komisji Majątkowej". Zdaniem bp. Wielgusa w ramach kampanii przedwyborczej ujawniły się “siły rodem z głębokiego PRL". Biskupi skrytykowali także inicjatywę Prawa i Sprawiedliwości, aby przywrócić karę śmierci. “To byłby krok wstecz" - stwierdził kard. Józef Glemp, zaś abp Sławoj Leszek Głódź ostrzegł, że “politycy nie powinni żerować na odczuciach i emocjach wyborców". Konferencja Episkopatu udzieliła zgody na rozpoczęcie procesów beatyfikacyjnych męczenników z okresu II wojny światowej: s. Krzysztofy Klomfas, katarzynki, która zginęła z rąk żołnierzy Armii Czerwonej, oraz o. Ludwika Wrodarczyka - oblata, zamęczonego przez ukraińskich nacjonalistów, odznaczonego pośmiertnie orderem “Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" za ukrywanie Żydów. Największe zainteresowanie dziennikarzy wzbudziła jednak wypowiedź Prymasa, że istnieje nadzieja na przyszłoroczną wizytę Jana Pawła II w Polsce.
• W Przemyślu odbył się pogrzeb biskupa Stefana Moskwy, sufragana archidiecezji przemyskiej (23 października). Zmarły “odznaczał się duchem skromności i pokory, która wyrażała się między innymi w cichej, czasem anonimowej posłudze niesionej potrzebującym" - napisał w telegramie kondolencyjnym nuncjusz, abp Józef Kowalczyk. Bp Moskwa zmarł 19 października w wieku 69 lat.
• Jubileusze, wyróżnienia, nominacje. 24 października abp Damian Zimoń i bp Tadeusz Pieronek obchodzili 70. urodziny. Nuncjusz apostolski w Polsce, abp Kowalczyk, świętował 15. rocznicę sakry biskupiej. Przewodniczący Komisji Europejskiej Romano Prodi odebrał tytuł doktora honoris causa KUL. Władysław Bartoszewski otrzymał nagrodę “W imię człowieczeństwa" im. Biskupa Jana Chrapka, przyznawaną przez Instytut “Pro Publico Bono". Krajowym opiekunem instytutów świeckich został mianowany bp Józef Szamocki, sufragan diecezji toruńskiej. Delegatem Episkopatu ds. Ruchu Światło-Życie (100 tys. członków) będzie biskup pomocniczy z Tarnowa, Stanisław Budzik. Na delegata ds. Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży (20 tys. członków) wyznaczono bp. Henryka Tomasika, sufragana diecezji siedleckiej. Episkopat zaakceptował o. Zdzisława Świniarskiego (sercanin biały) na stanowisku wicedyrektora Caritas Polska oraz utworzył Zespół Programowy ds. Transmisji Telewizyjnej Mszy świętych (przewodniczącym został abp Głódź).
• Ks. Henryk Jankowski pozwał do sądu Pawła Huellego. W maju w “Rzeczpospolitej" pisarz zarzucił kapłanowi, że “przemawia jak gauleiter, gensek, nie jak kapłan", a za dobra materialne mógłby się wyrzec polskości. Prałat z gdańskiej parafii św. Brygidy żąda przeprosin oraz wpłaty 100 tys. zł na dom dziecka. Jak donosi “Gazeta Wyborcza", Huelle wszystko podtrzymuje: “To będzie proces przeciwko tym, którzy nie znoszą antysemityzmu, ksenofobii i rasizmu, przeciwko ludziom otwartym".