Kronika religijna

• “Walka z terroryzmem, aby mogła być zwycięską, nie może wyczerpywać się jedynie w operacjach represyjnych i karzących" - napisał Jan Paweł II w orędziu na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2004 roku (patrz artykuł ks. Bonieckiego na s. 13).
• W obecności Jana Pawła II odczytano 18 dekretów dotyczących cudów i heroiczności, otwierających drogę do 4 kanonizacji i 14 beatyfikacji (20 grudnia). Jeden z nich opisuje cud za wstawiennictwem Sługi Bożego Augusta Czartoryskiego (1858-93), przyjętego do salezjanów przez św. Jan Bosko, wychowanka św. Rafała Kalinowskiego. Stolica Apostolska uznała także heroiczność cnót niemieckiego kardynała i przeciwnika nazizmu, Clemensa Augusta von Galena (1878-1946) oraz cud dokonany za wstawiennictwem ostatniego cesarza Austro-Węgier, Karola I Habsburga (1887-1922). Świętą zostanie beatyfikowana w 1994 r. Joanna Beretta Molla (1922-62) - mężatka, która zmarła na raka macicy tuż po urodzeniu trzeciego dziecka, nie godząc się wcześniej na chemoterapię, aby nie zaszkodzić ciąży. Za jej wstawiennictwem doszło do cudownego ocalenia dziecka pewnej Brazylijki, która w trzecim miesiącu ciąży straciła płyn owodniowy. Wbrew prognozom lekarzy, że kobieta poroni, w maju 2000 r. na świat przyszła zdrowa dziewczynka.
• “Mimo obecnego stanu zdrowia Jana Pawła II podróże apostolskie nie zostały odłożone »ad acta«" - powiedział Joaquín Navarro-Valls. Rzecznik prasowy Watykanu przypomniał, że Papież otrzymał zaproszenia do odwiedzenia w 2004 r. Szwajcarii, Francji, Austrii i Meksyku.
• Patriarcha Aleksy II przesłał Papieżowi życzenia świąteczne. “Życzę Waszej Świątobliwości wesołych Świąt i aby Pan nasz Jezus Chrystus obdarzył go siłą ducha i ciała" - napisał zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, zwykle ostro krytykujący działalność Kościoła katolickiego w swoim kraju.
• Kard. Godfried Danneels wezwał Watykan do ograniczenia liczby wydawanych dokumentów i instrukcji. Na łamach włoskiego magazynu “30 Giorni" Prymas Belgii skrytykował “nieustający potok papieru", płynący z watykańskich kongregacji, dykasterii i urzędów. “Potop dokumentów" sprawia, że biskupi sporo czasu muszą spędzać nad dostosowywaniem ich treści do potrzeb diecezji: “Potrzebujemy - podkreślił kardynał - spokoju i chwili wytchnienia".
• Jesteśmy świadkami “powrotu antysemityzmu w starej Europie" - powiedział w rozmowie z włoskim dziennikiem “La Stampa" kard. Roger Etchegaray. “Gdy nie uznajemy tego faktu, to nieświadomie go akceptujemy. (...) Jego granice są niewyraźne i nie ograniczają się do konfliktu palestyńsko-izraelskiego" - stwierdził b. przewodniczący Papieskiej Rady “Iustitia et Pax". Dodał, że “droga, która prowadzi do Auschwitz, jest zawsze przed nami". Dlatego też potrzeba “stałej czujności i szczerej solidarności z żydowską wspólnotą".
• Jan Paweł II przekazał “ogień Miłosierdzia" do sanktuarium w Łagiewnikach. Papież pobłogosławił Betlejemskie Światło Pokoju podczas Mszy w prywatnej kaplicy w Watykanie (16 grudnia). Zapaloną świecę przewieziono trzy dni później do sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie.

Kościół w świecie...

• Wolność religijna wciąż jest łamana lub ograniczana w większej części świata, głównie w Azji i na Bliskim Wschodzie - stwierdza piąty raport o wolności religijnej Departamentu Stanu USA. W Arabii Saudyjskiej i Korei Północnej w ogóle “nie istnieje wolność religijna", w Chinach i Wietnamie toleruje się tylko grupy religijne podporządkowane władzom, rząd Pakistanu nie chroni praw mniejszości wyznaniowych, w Indiach bezczynność władz pozwala na prześladowanie chrześcijan przez ekstremistów hinduistycznych. Raport notuje również “wzrost antysemityzmu w kilku krajach europejskich", natomiast Izrael zalicza do kategorii państw, których prawo pod pewnymi aspektami dyskryminuje niektóre religie.
• Prezydent Jacques Chirac poparł propozycję ustawy zakazującej noszenia “ostentacyjnych" symboli religijnych w szkołach publicznych Francji, przy czym “dyskretne" mają być dozwolone. Kard. Jean-Marie Lustiger, metropolita Paryża, krytykując taką decyzję, podkreślił, że “laickość" nie oznacza zakazu religii, lecz oddzielenie polityki od religii. Tymczasem 69 proc. Francuzów popiera nową ustawę (patrz strony 12-13).
• Kard. Joachim Meisner opowiedział się za utworzeniem w Berlinie Centrum przeciw Wypędzeniom. “Każdy naród ma prawo i obowiązek refleksji nad swoją historią" - powiedział metropolita Kolonii w wywiadzie dla tygodnika “Rheinischer Merkur" (z 17 grudnia). “Zarazem jednak bardzo ważną sprawą polityczną jest rozważenie przyczyn wypędzeń" - dodał, przypominając, że “gdyby nie było II wojny światowej, nie zostałyby przesunięte zachodnie granice Polski". Kardynał wyraził zdziwienie z powodu tak wielkich oporów strony polskiej wobec projektu budowy Centrum w Berlinie. Rzeczniczka niemieckiego Episkopatu Martina Höhns poinformowała “Gazetę Wyborczą", że wypowiedź kard. Meisnera to “jego prywatna opinia". Joachim Meisner urodził się w 1933 r. w Leśnicy pod Wrocławiem. Po wojnie opuścił Dolny Śląsk.

... i w Polsce

• “Bóg zaprasza nas do współpracy, chce, abyśmy Mu pomagali w kształtowaniu lepszego świata" - napisał Prymas w życzeniach na Boże Narodzenie i Nowy Rok. Kard. Józef Glemp życzył: aferzystom - uczciwości, alkoholikom - abstynencji, bezrobotnym - pracy, a wszystkim Polakom - dobra i pokoju. Nawiązał też do niedawnej katastrofy rządowego śmigłowca: “Nie umiemy dziś w pełni odczytać przesłania, jakie Bóg nam przekazuje w tym niezwykłym ocaleniu: czy to się dokonało ze względu na jedną osobę, czy było łaską miłosierdzia dla zespołu, czy też ostrzeżeniem dla wielu".
• Do radykalizmu w propagowaniu chrześcijańskiej kultury życia biskupi wezwali wiernych w liście na uroczystość Świętej Rodziny (28 grudnia). Europa, przeżywająca głęboki kryzys wartości, szczególnie potrzebuje ludzi wrażliwego sumienia - piszą biskupi, krytykując aborcję, zabijanie ludzkich embrionów i eutanazję. Kościół obejmuje natomiast troską samotne matki, rozwiedzionych, opuszczone dzieci: “Wczuwając się w ich życiowe bóle, Kościół nie unika trudnych problemów. Nie czuje się »powołany do wydawania surowych i bezwzględnych sądów, ale pragnie rozjaśniać mroki licznych ludzkich dramatów, światłem słowa Bożego, wspierając je świadectwem swego miłosierdzia«" - czytamy w dokumencie. Biskupi podkreślają też, że osoby homoseksualne należy traktować z szacunkiem i delikatnością, ale jednocześnie uświadamiać im, że są powołane do czystości oraz mogą liczyć na pomoc Kościoła w zmianie orientacji. Udało się to np. ponad 30 proc. homoseksualistów, którzy skorzystali z terapii w katolickich ośrodkach “Odwaga".
• Jan Paweł II wystosował list z okazji 25-lecia sakry biskupiej kard. Franciszka Macharskiego. Główne uroczystości jubileuszowe odbędą się 4 stycznia w katedrze na Wawelu, a w następnym numerze “Tygodnika" - specjalny dodatek, zawierający m.in. wywiad z Kardynałem. Przypomnijmy: ks. Macharski, rektor krakowskiego seminarium duchownego, został mianowany arcybiskupem 30 grudnia 1978 r. Sakrę przyjął 6 stycznia 1979 r. w Watykanie - z rąk Jana Pawła II. “Proszę Boga, aby zachował Cię w dobrym zdrowiu i by wciąż zsyłał swe błogosławieństwo na Ciebie i na Kościół, któremu przewodzisz" - napisał Papież do metropolity krakowskiego, przypominając, że pozostawił następcy w Krakowie “duchowy testament" - poemat “Stanisław". W kościołach archidiecezji odczytano także list krakowskich biskupów pomocniczych (21 grudnia). “Świadom ciężaru dziedzictwa historii oraz faktu bycia następcą papieża na stolicy w Krakowie, [kard. Macharski] wybrał od razu drogę wiernej kontynuacji pasterzowania Karola Wojtyły, stając nie w cieniu, ale w świetle swego wielkiego poprzednika" - napisali sufragani. Biskupi uważają, że ćwierćwiecze posługi metropolity streszcza jego biskupie motto “Jezu, ufam Tobie": “Jest w tym zawołaniu obecna wielka sprawa Łagiewnik, z budową bazyliki i jej konsekracją przez Ojca Świętego, ale równocześnie troska o ludzi tracących pracę czy dotkniętych biedą rodzin, troska o dzieła Caritas, ale także o zwyczajną miłość miłosierną okazywaną w rodzinie, w parafii i archidiecezji".