Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W ostatnich latach ukazało się w Polsce kilkanaście przekładów współczesnej albańskiej prozy i poezji, jednak dopiero teraz po polsku przemówiła kobieta. Urodzona w 1968 r., Luljeta Lleshanaku należy do tego pokolenia albańskich twórców, których wczesna młodość upłynęła w komunizmie i którzy zadebiutowali dopiero po jego upadku. Dodać też trzeba, że gdyby nie ten upadek, nigdy niczego nie opublikowałaby ani ona, ani jej podobni, ponieważ należała do rodziny „wrogów ludu”.
Tomik „Dzieci natury” poświęcony jest właśnie owym „wrogom” – ludziom wykluczonym ze społeczeństwa, żyjącym na granicy egzystencji, w ciągłym strachu. Według Lleshanaku człowiek niewolny staje się wolny wtedy, kiedy zrozumie nieuchronność swego losu i znajdzie w sobie motywację, by nie dać się złamać. Taką siłę daje godność.
Lleshanaku dotyka w swoim wierszu najgłębszego nerwu, sięga tam, gdzie nie dochodzi już poezja, jest rozumowanie. Każde przeżycie jest całkowicie racjonalne: jest w tych wierszach fabuła, normy moralne, ciąg, logika, myśl. To poezja charakterów. Jej wers wyrasta z silnego impulsu, impuls z silnego motywu, motyw rodzi pędy nowych rozgałęzień, które pozwalają odkrywać kolejne sensy.
„Dzieci natury” to także głos Albanki wychowywanej w społeczeństwie, w którym silne są zasady prawa zwyczajowego, w którym kobietę uczyło się nie mówić o sobie. W jej utworach jest przeszłość Albanii, ludzka kondycja, jednak przede wszystkim odkrywanie siebie. To nadaje jej poezji jeszcze inny wymiar. Imię Luljeta znaczy „Kwiat życia”...
DOROTA HORODYSKA jest tłumaczką i publicystką, przekłada z języka albańskiego dzieła takich pisarzy, jak m.in. Ismail Kadare i Fatos Lubonja.
