rok 1920

Artykuły na ten temat

Cud nad Wisłą, czyli generał przed marszałkiem

Maciej Müller
Uparte nazywanie odparcia bolszewików cudem nad Wisłą to pokłosie przedwojennej narracji endeckiej, próbującej obniżyć zasługi Piłsudskiego, autora miażdżącego…
Ochotnicy w drodze na wojnę. Idą drogą z warszawskiej Cytadeli przez ulicę Białostocką na Dworzec Wileński, skąd koleją pojadą dalej na front. Rok 1920. / MUZEUM NARODOWE W WARSZAWIE

Fotografia o wojnie

Karolina Puchała-Rojek
Zaangażowanie kobiet w tę wojnę nie było jednostkowym zrywem, ono wpisywało się w akceptowaną wówczas powszechnie postawę Polek patriotek.
/

Cud Wisły, cud synergii

Tadeusz A. Olszański
W sierpniu 1920 r. wygraliśmy nieprzypadkowo. Był to nieczęsty w naszych dziejach najnowszych moment, gdy każde pojedyncze działanie wzmacniało wspólny wysiłek.
Major Jan Kowalewski jako późniejszy attaché wojskowy w Moskwie, obok podpisany przez niego dokument z 15 sierpnia 1920 r. opisujący 4. Armię bolszewicką. / DOMENA PUBLICZNA

Kryptolog, który złamał „Rewolucję”

Krzysztof Pięciak
Zwycięstwo w 1920 r. było możliwe także dzięki nim: zespół Jana Kowalewskiego odszyfrowywał sowieckie depesze, dając sztabowcom dane o ruchach wroga.
Po zajęciu wsi Glinna Słoboda (dziś na Białorusi) polscy żołnierze walczą z wszami. Wszechobecne insekty były przyczyną chorób zakaźnych, które dziesiątkowały oddziały. Wiosna 1920 r. / WOJSKOWE BIURO HISTORYCZNE

Przegrane zwycięstwo

Andrzej Chwalba, Bartosz Dziewanowski-Stefańczyk
Prof. Andrzej Chwalba: Choć w 1920 r. Piłsudski wygrywał militarnie nad Wisłą i Niemnem, to na koniec polityczny sukces odnieśli wrogowie jego wizji Europy…
Grupa literatów, żołnierzy Armii Ochotniczej, m.in. ppłk Marian Dienstl-Dąbrowa, Eugeniusz Małaczewski, Emil Zegadłowicz, Władysław Rabski, Edward Ligocki, redaktor Władysław Buchner, major Jan Grabowski, 1920 r. / NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

Ochotnicy roku 1920

Krzysztof Pięciak
„Wczoraj wieczorem trochę nas ćwiczono. Dowodził jeden porucznik, który też jest harcerzem” – pisał sto lat temu do rodziców Lech Dymecki z Warszawy, który…
/ MATERIAŁY KONKURSOWE

Kamienne wybryki, czyli fiaska polskich rocznic

Michał Okoński
Los bywa naprawdę ironiczny.

Nowe kadry patriotyzmu

Jan Klata
Jak śpiewał swego czasu militarysta Maciej Maleńczuk: „Chcesz zmienić ten świat, zacznij od siebie”.
Podczas walk nad Nidą Legiony zatrzymały rosyjską ofensywę. Od prawej: Józef Piłsudski, Ignacy Daszyński i Mariusz Zaruski. Listopad 1914 r. / ZBIORY MARIUSZA KOLMASIAKA / EAST NEWS

Wybory Daszyńskiego

Mikołaj Mirowski
Kim był człowiek, który zadał śmiertelny cios komunizmowi w Polsce, i to zanim jeszcze – sto lat temu – zaczęła się wojna z bolszewikami?
Pobieranie krwi w Państwowym Instytucie Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach, 1929 r. / NAC

Nieznany cud nad Wisłą

Tomasz Targański
W cieniu wojny z Armią Czerwoną polscy naukowcy stoczyli sto lat temu dramatyczną walkę z groźną epidemią, która wędrowała ze wschodu na zachód Europy.…
Uroczystość zaślubin Polski z morzem prowadzona przez gen. Józefa Hallera. Puck, 10 lutego 1920 r. / fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego /

Pomorski Dzień Niepodległości

Tomasz Żuroch-Piechowski
Rocznica 10 lutego 1920 r., gdy gen. Haller dokonał symbolicznych zaślubin Polski z morzem, obchodzona jest na Pomorzu Gdańskim niczym drugi Dzień…

Na rocznicę zaślubin

Jan Kozłowski
90 lat temu, 10 lutego 1920 r., skuta lodem Zatoka Pucka była areną niezwykłego i symbolicznego wydarzenia. Mimo niepewności bytu młodego Państwa Polskiego,…

Morze, okno na świat

Wojciech Roszkowski
Prof. WOJCIECH ROSZKOWSKI, historyk: Dostęp do Bałtyku był kluczowy dla II Rzeczypospolitej. Pozwalał przezwyciężać izolację gospodarczą i polityczną.…

Akwizytorzy polskości

Krzysztof Korda
Prusacy uważali go za niebezpiecznego agitatora. Dla swoich ziomków stał się nieformalnym "królem" i "apostołem narodowej sprawy". Już za…

Piękna i nowoczesna

Patrycja Bukalska
Kończył się rok 1920, gdy inżynier Tadeusz Wenda przybył na Pomorze, by znaleźć miejsce na nowy polski port. Wkrótce na kaszubskich piaskach powstały port i…