Obraz tygodnia

Polski rząd oszacuje straty, jakie nasz kraj poniósł podczas II wojny światowej, ale nie będzie prowadził negocjacji z Niemcami w sprawie reparacji wojennych, bo ta sprawa jest ostatecznie zamknięta - to odpowiedź gabinetu Marka Belki na ubiegłotygodniową uchwałę Sejmu, domagającą się wznowienia rozmów. 70 niemieckich polityków i intelektualistów, których rodziny wywodzą się ze Wschodu, w specjalnym liście zadeklarowało zrzeczenie się wszelkich roszczeń majątkowych wobec Polski. Jest wśród nich m.in. urodzony we Wrocławiu przewodniczący Bundestagu Wolfgang Thierse. Oświadczenie o rezygnacji z odszkodowań od Niemców wydały władze Jasła, jednego z najbardziej zniszczonych podczas II wojny światowej polskich miast. Sąd Rejonowy w Prudniku uznał, że kamienica w Głogówku, do której rościli sobie prawa niemieccy spadkobiercy emigrantki z Opolszczyzny, jest własnością Skarbu Państwa. W wyborach do parlamentów krajowych Saksonii i Brandenburgii zwracają uwagę dobre wyniki postkomunistów (odpowiednio: 23 i 28 proc.) i neonazistów (9 proc. w Saksonii). Komentatorzy podkreślają, że to skutek rozczarowania społeczeństwa b. NRD zjednoczeniem Niemiec i późniejszymi reformami. 60 osób zginęło w dwóch zamachach na irackich policjantów w Bagdadzie i Bakubie. Terroryści ścięli także trzech kolejnych zakładników - tym razem polityków kurdyjskich. Prezydent Władimir Putin oświadczył, że po zamachu terrorystycznym w Biesłanie system władzy w Rosji powinien zostać zmieniony. Jednym z elementów reformy ma być rezygnacja z wyborów bezpośrednich gubernatorów i przywódców republik wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej: teraz ma ich wyznaczać Kreml, a zatwierdzać lokalny parlament. Plany ograniczania demokracji w Rosji skrytykowali m.in. prezydent USA George W. Bush i komisarz UE ds. zagranicznych Chris Patten, a także poprzednik Putina na fotelu prezydenta - Borys Jelcyn. Do zamachu na szkołę w Biesłanie przyznał się Szamil Basajew. "Wojna przeciwko nam toczy się bez żadnych zasad, więc także my nie czujemy się związani żadnymi normami" - oświadczył czeczeński komendant. Na polskiej granicy wschodniej w ostatnich dniach pojawiło się kilkuset Czeczenów. Wszyscy występują o status uchodźcy, powołując się na spodziewane represje po zamachu w Biesłanie. Ministrowie spraw zagranicznych Litwy, Łotwy, Estonii i Austrii - krajów, które przeżywają podobne problemy - chcą stworzyć obozy dla uchodźców ze Wschodu czekających na azyl w UE poza granicami Unii, być może na Ukrainie. Rosjanie przetrzymali przez kilkadziesiąt godzin na lotnisku w Rostowie polski samolot wojskowy, lecący na organizowane w ramach NATO-wskiego programu "Partnerstwo dla Pokoju" manewry w Azerbejdżanie. Zawinił bałagan w papierach rosyjskich urzędników. Zeznająca przed sejmową komisją badającą aferę Orlenu b. minister sprawiedliwości Barbara Piwnik oświadczyła, że nie uczestniczyła w spotkaniu, na którym premier Miller miał planować zatrzymanie b. prezesa koncernu Andrzeja Modrzejewskiego. Komisja, pod nieobecność reprezentantów lewicy, zdecydowała o zajęciu dokumentacji księgowej kancelarii adwokackiej Andrzeja Kratiuka, przewodniczącego rady fundacji Porozumienie bez Barier Jolanty Kwaśniewskiej i byłego członka rady nadzorczej Orlenu. Leszek Miller dzwonił do eseldowskiego prezydenta Opola Leszka Pogana, jednego z bohaterów tamtejszej afery korupcyjnej, by zmienić plan zagospodarowania przestrzennego miasta po myśli firmy prowadzonej przez syna b. prezesa PZU Zdzisława Montkiewicza. Pogan opisał treść rozmowy z Millerem w prokuraturze. Sąd Najwyższy uznał, że Lech Kaczyński ma przeprosić Lecha Wałęsę i Mieczysława Wachowskiego za naruszenie ich dóbr osobistych. Kaczyński, który w 2001 r. powiedział, że b. prezydent "dopuszczał się przestępstw", a jego dawny współpracownik jest "wielokrotnym przestępcą", odmawia przeprosin. Byli dziennikarze "Życia" muszą przeprosić Aleksandra Kwaśniewskiego za sugestię, że spędzał wakacje z rosyjskim agentem. Boje sądowe w tej sprawie trwają od 1997 r. - tym razem Sąd Apelacyjny uznał, że dziennikarze nie dochowali należytej staranności podczas zbierania informacji. Podczas zorganizowanej przez SLD konferencji programowej "Państwo-kościół, lewica-religia" ujawniono, że senatorowie Sojuszu pracują nad projektem ustawy znoszącej Fundusz Kościelny (powstał jako rekompensata za dobra Kościoła przejęte przez państwo; dziś finansowane są z niego ubezpieczenia społeczne i zdrowotne duchownych bez umów o pracę). Najlepszym tytułem tegorocznego festiwalu polskich filmów fabularnych w Gdyni okazały się "Pręgi" w reżyserii Magdaleny Piekorz - oprócz "Złotych Lwów" wyróżnione pięcioma innymi nagrodami. Czterokrotny mistrz olimpijski, chodziarz Robert Korzeniowski będzie szefem redakcji sportowej TVP. Wcześniej nie zajmował się dziennikarstwem.