Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
"Umiejętność przeżywania zadziwień, podobnie jak sztuka trudnego zachwytu, decyduje o specyfice kultury inspirowanej zarówno ewangeliczną prawdą o Wcieleniu, jak i dziedzictwem starożytnej Hellady" - napisał abp Józef Życiński we wstępie do publikacji prezentującej dzieła sztuki z archidiecezji lubelskiej. Starannie wydany album nie jest katalogiem zabytków, lecz swobodnym wyborem obiektów z kilku stuleci. Choć dominują wśród nich dzieła wysokiej klasy (obrazy, kielichy, monstrancje, relikwiarze, krucyfiksy, misternie haftowane ornaty), autorzy pokazują, że piękno może kryć się także w architektonicznym detalu czy rzeźbionej klamce od kruchty.
"Trzeba umieć patrzeć, aby wśród tandety i kiczu odkrywać obecność piękna" - zauważa metropolita lubelski. Zwłaszcza w polskich kościołach - dopowiadam. Zdarza się bowiem, że wiele wspaniałych dzieł sztuki ginie wśród sztucznych kwiatów, szarf czy okolicznościowych napisów. Pociesza malejąca liczba samowolnych "zabiegów konserwatorskich", które biorą się przede wszystkim z niewiedzy proboszczów. Efektem współpracy ze specjalistami są często znakomicie przeprowadzone renowacje.
Zawieszona pomiędzy Wschodem a Zachodem Lubelszczyzna była miejscem, gdzie współistniały odmienne kultury. Dość wspomnieć o Kaplicy Zamkowej w Lublinie, której gotyckie wnętrze Władysław Jagiełło kazał ozdobić rusko-bizantyńskimi freskami. Dlatego też podpisuję się pod słowami Jerzego Kłoczowskiego: "po Albumie katolickim (...) trzeba też będzie wydać Album poświęcony specjalnie wielokulturowości religijnej Lubelszczyzny". Czekając na kolejną księgę pozostaje mieć także nadzieję, że i inne diecezje pójdą w ślady lubelskiego wydawnictwa. A ponieważ podobne publikacje mają pełnić rolę edukacyjną, warto pomyśleć o umieszczeniu obszerniejszych komentarzy pod fotografiami. Wszak im więcej wiemy, tym więcej widzimy.
"Skarby Archidiecezji Lubelskiej" zbierają zasłużone laury: ostatnio otrzymały prestiżową nagrodę "Książka Roku 2005" przyznawaną przez Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków. Jej uroczyste wręczenie odbyło się 18 kwietnia 2006 r. podczas Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków.
"Skarby Archidiecezji Lubelskiej", wstęp: abp Józef Życiński, Jerzy Kłoczowski, Lublin 2005, Wydawnictwo Gaudium.
