Kronika religijna

• “Oby Europa stała się symfonią narodów zaangażowanych we wspólną budowę cywilizacji miłości i pokoju" - tym życzeniem Jan Paweł II zakończył cykl rozważań prowadzonych przy okazji niedzielnych modlitw “Anioł Pański" na temat chrześcijańskich korzeni naszego kontynentu. Rodaków Papież zapewnił o modlitwie za bezrobotnych oraz młodzież rozpoczynającą rok szkolny. “Na dzisiejszą niedzielę biskupi polscy wystosowali komunikat, w którym między innymi poruszają kwestię bezrobocia i trudnej sytuacji świata pracy. Chętnie przyłączam się do ich głosu i modlę się, aby palące problemy społeczne znalazły rychłe rozwiązanie dla dobra wszystkich" - powiedział Jan Paweł II.
• Włoska prasa informuje, że w programie obchodów 25-lecia pontyfikatu są przewidziane dwa wielkie spotkania. Pierwsze - 16 października - z Mszą o godz. 17.00 (o tej godzinie nastąpił wybór kard. Wojtyły) i drugie - 19 października - beatyfikacja Matki Teresy z Kalkuty. Dzienniki twierdzą też, że w listopadzie nastąpią istotne zmiany na stanowiskach w Kurii Rzymskiej, w lutym zaś odbędzie się dziewiąty konsystorz Jana Pawła II, na którym Papież mianuje ok. dziesięciu nowych kardynałów. Wśród kandydatów wymienia się osobistego sekretarza Papieża, bp. Stanisława Dziwisza.
• Postaci Jana Pawła I - w 25. rocznicę jego wyboru - Jan Paweł II poświęcił katechezę podczas środowej audiencji ogólnej. “Jego słowo i jego osoba przemówiły do serc wszystkich, dlatego wiadomość o jego nagłej śmierci w nocy z 28 na 29 września 1978 r. była wstrząsająca. Zgasł uśmiech pasterza bliskiego ludziom, który z pogodą i równowagą potrafił nawiązać dialog z kulturą i światem" - powiedział Papież.
• Kongregacja ds. Duchowieństwa postanowiła przesunąć na inny termin międzynarodowe rekolekcje księży “Totus Tuus" (planowane pierwotnie na 11-15 października w Lourdes). Przyczyną tej decyzji jest, jak podano, zbyt zagęszczony program wydarzeń związanych z obchodami 25. rocznicy pontyfikatu, absorbujący zarówno Kolegium Kardynalskie, jak i poszczególne krajowe konferencje biskupie.

Kościół w świecie...

• Metodysta z Kenii został nowym sekretarzem generalnym Światowej Rady Kościołów. 56-letni Samuel Kobia jest pierwszym w historii Rady Afrykańczykiem na tym stanowisku; urząd obejmie - zastępując dr. Konrada Raisera z Niemiec - 1 stycznia 2004 r. Dziękując za okazane zaufanie, Kobia zacytował afrykańskie przysłowie: “Jeśli ktoś chce iść szybko, wędruje sam, ale jeśli chce zajść daleko, wędruje z innymi. Modlę się, abyśmy w ruchu ekumenicznym mogli zajść dość daleko, krocząc razem, umacniając się wzajemnie, aby wypełnić życzenie Pana Jezusa: »Aby byli jedno«". Światowa Rada Kościołów powstała w Amsterdamie w sierpniu 1948 r. Dziś skupia 341 Kościołów i wspólnot kościelnych z ponad 120 krajów, reprezentujących prawosławie, wspólnoty niechalcedońskie, anglikanizm, protestantyzm różnych nurtów i starokatolicyzm. Kościół katolicki nie jest członkiem Rady, ale od 1962 r. ściśle z nią współpracuje.
• Konferencja Kościołów Europejskich (KEK) jest rozczarowana, że w adhortacji apostolskiej “Ecclesia in Europa" nie wspomniano “Karty Ekumenicznej" - sekretarz generalny KEK, pastor Keith Clements, wystosował w tej sprawie list do kard. Waltera Kaspera, przewodniczącego Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan: Clements wyraził “zdziwienie i rozczarowanie" i poprosił kardynała o wyjaśnienia dotyczące ekumenicznego wymiaru adhortacji. Przypomniał też, że podpisana w 2001 r. w Strasburgu Karta Ekumeniczna jest owocem współpracy między Radą Konferencji Episkopatów Europy a KEK, która kupia 124 Kościoły i 25 organizacji, działając na rzecz jedności chrześcijan.
• W wieku 95 lat zmarł kard. Corrado Ursi, w latach 1966-1987 arcybiskup Neapolu (29 sierpnia). Angażował się w pomoc mieszkańcom osiedli nędzy i więźniom. Styl jego myślenia ilustruje dokument końcowy 30. synodu diecezjalnego (1976), gdzie uwaga Kościoła koncentruje się na następujących sprawach: praca, camorra, prostytucja, narkotyki, przestępczość młodzieży, przerywanie ciąży. Po jego śmierci Kolegium Kardynalskie liczy 165 członków, z których 109 ma prawo wyboru papieża.
• Sprzed gmachu Sądu Najwyższego w Alabamie usunięto postument przedstawiający Dziesięć Przykazań (27 sierpnia) - tak nakazał sad federalny, wskazując na złamanie zasady rozdziału religii od państwa (zob. artykuł M. Potza w “TP" nr 35/03).
• Z końcem 2003 r. nastąpi zmiana na stanowisku wydawcy brytyjskiego tygodnika “The Tablet". Po 22 latach kierowania tym jednym z najbardziej wpływowych pism katolickich odejdzie na emeryturę John Wilkins - dzieki niemu założony w 1840 r. tygodnik dwukrotnie zwiększył nakład. Następcą Wilkinsa zostanie Catherine Pepinster, dotychczasowa redaktor naczelna “Independent on Sunday" (niedzielnej edycji jednego z najważniejszych brytyjskich dzienników).

... i w Polsce

• Wpisania Imienia Bożego oraz wyraźnego odwołania się do chrześcijaństwa w przyszłej konstytucji UE - domagają się polscy biskupi w “Słowie Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski oraz Biskupów Diecezjalnych". List ogłoszono 25 sierpnia na Jasnej Górze na zakończenie obrad tego gremium. Apel jest wyrazem solidarności z Janem Pawłem II, który domaga się uwzględnienia chrześcijańskiego dziedzictwa w Traktacie Konstytucyjnym UE. Episkopat zwrócił się do polskich polityków, aby “zgodnie z myślą Papieża i pragnieniami milionów Polaków, w powyższym duchu reprezentowali naszą Ojczyznę". Odnosząc się do napięć w kraju, “spowodowanych wielkim bezrobociem, szerzącą się korupcją, brakiem wizji, a w wielu przypadkach także woli rozwiązywania bieżących problemów ludzkich, i idącą za tym biedą wielu rodzin polskich, Biskupi wzywają osoby odpowiadające za losy Polski, by w swoim myśleniu i działaniu kierowały się przede wszystkim dobrem wspólnym, a nie egoistycznymi interesami jednostek i grup społecznych bądź politycznych". Niewypłacanie pracownikom zaległej pensji biskupi nazwali “grzechem, wołającym o pomstę do nieba".
• 150 tys. wiernych uczestniczyło w uroczystościach Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze (26 sierpnia). “Boli nas krzywda ludzi dotkniętych bezrobociem, boli nas stan rolnictwa. Zdajemy sobie sprawę, że kilka procent bezrobocia jest nieuniknione, gdyż takie są prawidła wolnego rynku (...). Nie można się jednak zgodzić, gdy ludzie są lekceważeni, gdy zezwala się na to, by przedsiębiorca dla własnego zysku wyprzedał fabrykę, w konsekwencji doprowadza do jej upadku, a setki rodzin pozostaje bez środków utrzymania" - powiedział w homilii kard. Glemp.
• 17 września w Warszawie rusza diecezjalny proces beatyfikacyjny drugiej grupy polskich męczenników II wojny światowej. Wśród 122 kandydatów na ołtarze jest 84 księży (53 zakonnych) i 20 kleryków, 6 braci i 3 siostry oraz 10 świeckich. Oficjalnie to proces ks. Henryka Szumana, pelplińskiego duszpasterza i jego towarzyszy. Wśród zamordowanych przez hitlerowców świeckich są m.in. Józef i Wiktoria Ulma spod Łańcuta (wraz z sześciorgiem dzieci zginęli za ukrywanie Żydów) i chłop z Kielecczyzny, Ignacy Trnenda, który zginął, broniąc krzyża przed znieważeniem.
• W bazylice św. Brygidy w Gdańsku odbyły się obchody rocznicy Porozumień Sierpniowych. W tym roku 21 postulatów z 1980 r. wpisano na listę “Pamięci Świata" UNESCO, czyli w poczet najważniejszych dokumentów w dziejach ludzkości. “To wydarzenia Sierpnia’80 utorowały drogę do procesu jednoczenia się Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej, opartego na zasadach partnerskich" - podkreślił metropolita gdański, abp Tadeusz Gocłowski.
• Zmarł ks. mitrat Mikołaj Lenczewski, pionier ruchu ekumenicznego w Polsce, wykładowca teologii prawosławnej ChAT.