Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
piszą:
Julia HARTWIG
Adam ZAGAJEWSKI
Dariusz SOŚNICKI
Tomasz RÓŻYCKI
Paweł MARCINKIEWICZ
"Ty jesteś tobą"
Drogi, bardzo nam drogi Czesławie,
Z okazji Twych dziewięćdziesiątych trzecich urodzin chciałem napisać specjalną Wielką Odę na Twoją cześć oraz na głos solowy i tło historyczne (głos nie mój, możesz się nie obawiać), plus, naturalnie, orkiestra, balet i chóry. Rzecz miała być ze wszystkimi klasycznymi proporcjami i klaskającymi na wietrze proporcami (ten ostatni szczegół to - tak, oczywiście - z "Oddziału kawalerii..." Whitmana, w Twoim olśniewającym tłumaczeniu).
Niestety. Okazało się, że się nie mieszczę w decorum.
Który to już raz w moim życiu? Kiedy przy innej, wcześniejszej o kilka lat okazji odważyłem się zacytować w jednej ze swoich książek solenny i profetyczny wiersz Słowackiego o "słowiańskim papieżu", obraziło się na mnie pół Polski, właśnie za rzekome naruszenie decorum, obowiązującego przy cytowaniu wieszcza. Skoro o wieszczach mowa, chcę Ci jednak wreszcie powiedzieć - w sposób teraz już najzupełniej poważny - czym jesteś dla mnie samego, dla Literatury, dla myśli politycznej i religijnej, dla Polski, dla świata. Jesteś po prostu kimś absolutnie wielkim, górującym nad nami wszystkimi swoim rozmachem i głębią myśli, odwagą ścigania rzeczywistego i tego, co się za rzeczywistością kryje.
Podeprę to wszystko jedynym autorytetem w dziedzinie poezji, który miałby prawo stanąć z Tobą na jednym poziomie. Jest nim oczywiście Szekspir, którego jedno takie określenie pasuje do Ciebie idealnie.
Gdzież złotousty mówca, który więcej powie
Niż ta najwymowniejsza z pochwał: że jedynie
Ty jesteś tobą, skarbcem, w którym nam bogowie
Złożyli wzorzec zalet, co trwa i nie minie?
Na nic wierszowi wszelka wielomówna swada,
Gdy pióro czyjejś chwały nie potrafi dowieść,
Lecz piszący o tobie, jeśli nam powiada,
Żeś ty jest sobą - stworzył już całą opowieść.
(Sonet 84)
Czesławie - "Ty jesteś tobą". Nie było takiego drugiego. Bądź Tobą - dla nas.
Stanisław Barańczak