Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
FESTIWAL PRZEMIANY W KOPERNIKU
▪ ŚWIAT SUPERORGANIZMÓW
Mianem tym określa się np. kolonie owadów społecznych (mrówek, pszczół), w których przedstawiciele tego samego gatunku wspólnie dbają o dobrostan swojej społeczności. Z ludźmi jest podobnie. Choć nie rodzimy się jako robotnice czy żołnierze, wykonujemy pracę, z której korzysta społeczeństwo. Same nasze ciała również można nazwać superorganizmami. Nie tylko dlatego, że to doskonale działające maszyny. Są także domem ok. 10 tys. różnych gatunków bakterii, które tworzą unikatowy mikrobiom, pomagający nam w prawidłowym funkcjonowaniu.
Wiemy o sobie coraz więcej. Dzięki osiągnięciom nauki i techniki możemy dogłębnie poznawać ludzki organizm, badać go, odkrywać nowe terapie i metody usuwania „usterek”. To nam jednak nie wystarcza. Jak mówi Rafał Kosewski, kurator festiwalu: „Tegoroczne Przemiany biorą pod lupę przedrostek »super« jako wyraz ducha naszych czasów (Zeitgeist), w których przyszłość Homo sapiens napędzana jest potrzebą coraz sprawniejszego i dłuższego życia”. Chcemy stać się najlepszą wersją samych siebie – najładniejszą, najsilniejszą, doskonałą. Czy to źle? Czy istnieją jakieś nieprzekraczalne granice? Jaką stworzymy sobie przyszłość? Podczas festiwalu można będzie spojrzeć na superorganizm z różnych perspektyw, poznać stan aktualnej wiedzy naukowej, opinie i spekulatywne wizje ekspertów i artystów oraz poszukać własnych odpowiedzi na trudne pytania. „Przemiany to platforma nieskrępowanej wymiany myśli pomiędzy naukowcami, technologami, projektantami, artystami i wszystkimi tymi, którzy zainteresowani są możliwymi kierunkami rozwoju na różnych płaszczyznach życia społecznego” – dodaje Kosewski.
▪ TRZY DNI
Program tegorocznego festiwalu obejmuje interdyscyplinarne panele eksperckie, debaty poświęcone biohakerom, żołnierzom i sportowcom przyszłości, pokazy filmowe, performanse i wystawę o charakterze art&science. Będą również koncerty muzyki elektronicznej z wizualizacjami na kopule Planetarium oraz spotkania i warsztaty w kawiarni festiwalowej.
Dni i godziny: 6.10 (piątek), godz. 19.00-23.00,
7.10 (sobota), godz. 11.00-22.00,
8.10 (niedziela), godz. 11.00-20.00.
Wstęp jest bezpłatny za wyjątkiem wydarzeń towarzyszących – biletowanych koncertów w Planetarium.
Uczestnicy festiwalu mogą również zwiedzić nową wystawę Centrum Nauki Kopernik „Przyszłość jest dziś”.
▪ WIECZÓR OTWARCIA
Trójka gości specjalnych Festiwalu Przemiany spojrzy na hasło „superorganizm” z trzech różnych perspektyw (6.10, godz. 19.00). Dr Ruth Dudek-Wicher z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu opowie o badaniach nad mikrobiomem. To główny obiekt jej zainteresowań naukowych, obok biofilmu, chorób jamy ustnej oraz racjonalnej antybiotykoterapii. Prof. Bogusław Pawłowski z Uniwersytetu Wrocławskiego na co dzień zajmuje się ewolucją człowieka, biologicznym podłożem ludzkich zachowań i preferencji, a w szczególności znaczeniem cech fizycznych postrzeganych jako atrakcyjne. Podczas spotkania oceni poziom adaptacji naszego gatunku. Trzeci gość – Olivia Arthur – to londyńska fotografka, znana z dogłębnych badań tożsamości osobistej i kulturowej. Przedstawi swój projekt fotograficzny, dokumentujący współczesną ewolucję technologiczną człowieka.
Po spotkaniu rozpocznie się wernisaż wystawy „Superorganizm” (godz. 20.30). Na zakończenie zagra poeta i muzyk Maciek Polak, znawca syntezatorów analogowych. Występ będzie swoistym niedopowiedzeniem pomiędzy formułą setu DJ-skiego, otwartej improwizacji, koncertu a próbą nawiązania dźwiękowego dialogu z otoczeniem w miejscu i czasie zdarzenia (godz. 21.30).
▪ WYSTAWA
Syntetyczna krtań wydająca dźwięki wpływające na rozwój komórek macierzystych. Patchwork z antybiotykoopornych bakterii. Ludzie szerszenie. Drukarka replikująca ludzkie tkanki. Zwierzęco-roślinne hybrydy. Ulepszone serce, odporne na choroby. Historia pewnej jabłonki. Zwierzęta-rośliny, potrafiące prowadzić fotosyntezę. Na wystawie zaprezentowane zostaną prace uznanych polskich i zagranicznych artystów, działających w obrębie sztuki nowych mediów, bioartu oraz sztuki kinetycznej (6-8.10).
▪ PANELE EKSPERCKIE
Sobotnie spotkania (7.10) obejmą obszary, w których szczególnie intensywnie wykorzystywana jest biotechnologia. Wybitni przedstawiciele świata nauki i sztuki zabiorą słuchaczy w podróż w głąb ludzkiego ciała – od komórek, przez organy, kończąc na holistycznych programach przedłużania życia całego organizmu. Każdy panel rozpoczynać się będzie od krótkich prezentacji, wprowadzających w arkana badań lub twórczości gości. To punkt wyjścia do nieskrępowanej dyskusji i zadawania pytań o przyszłość naszego zdrowia.
O medycynie regeneracyjnej mówić będą prof. Maria Anna Ciemerych-Litwinienko (Uniwersytet Warszawski), zajmująca się komórkami macierzystymi, oraz dr Marco Costantini (PAN), ekspert od biodruku(godz. 13.00).
Projekt bionicznej trzustki zaprezentuje dr n. med. Marta Klak (Fundacja Badań i Rozwoju Nauki), a model ulepszonego serca – amerykańska artystka Amy Karle (godz. 14.30).
Dr Rafał Lolo (AstraZeneca Pharma Poland) i dr Łukasz Jurek (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) rozpoczną dyskusję o długowieczności i jej ewentualnych konsekwencjach społecznych (godz. 16.00).
▪ DEBATY O CZŁOWIEKU PRZYSZŁOŚCI
Nowe osiągnięcia oraz możliwości nauki i technologii fascynują, ale i budzą sprzeciw. Zwłaszcza jeśli dotyczą ulepszania człowieka. Wyobraźmy sobie armie cyborgów walczących na froncie, olimpiadę, na której rywalizują sportowcy z genetycznymi modyfikacjami, czy dzieci z ulepszeniami zamawianymi w laboratorium. Gdzie leży granica? Jakie zmiany jesteśmy w stanie zaakceptować? Festiwalowe debaty (8.10) dotyczyć będą problemów etycznych związanych z badaniami i technikami stosowanymi we współczesnej biologii, biotechnologii i medycynie. Nie można będzie zachować neutralności. Format spotkań wymaga opowiedzenia się „za” lub „przeciw”. Kontrowersyjne zagadnienia przedstawiać będą eksperci związani z konkretnymi dziedzinami: dr hab. Łukasz Kamieński z Uniwersytetu Jagiellońskiego (żołnierz przyszłości, godz. 13.00), dr Paweł Kaliszewski z Polskiego Laboratorium Antydopingowego (sportowiec przyszłości, godz. 14.30) oraz dr Joanna Różyńska z Uniwersytetu Warszawskiego (biohakerzy, godz. 16.00).
▪ ARTIST TALK
Dr Ellen Pearlman zaprezentuje interaktywną instalację multimedialną „Language Is Leaving Me – An AI Opera Of the Skin”, zgłębiającą związki pomiędzy sztuczną inteligencją, pamięcią, traumą i wojną. To spotkanie przeznaczone jest tylko dla dorosłej widowni (7.10, godz. 18.00).
Elvin Flamingo pokaże „Plant Animals. Symbiosity of Creation” – instalację odkrywającą świat unikalnych roślin-zwierząt, które są przykładem symbiozy bezkręgowców z żyjącymi w ich ciele mikroalgami (8.10, godz. 14.00).
▪ PERFORMANS „PRZEDŁUŻENIE”
Osobista wiwisekcja Pameli Leończyk. Próba zrozumienia i poznania siebie przez pryzmat bliskiej osoby (8.10, godz. 17.30 i 19.30).
▪ KINO PRZEMIAN
Filmowa podróż w głąb ludzkiego ciała, skupiająca się na jego możliwościach i granicach, a także na relacji między człowiekiem a jego fizycznością. Pięć dokumentów, które znalazły się w tegorocznej sekcji filmowej, to różne spojrzenia na ludzką cielesność – od sacrum do profanum, od definiowania granic biologicznych do ich przekraczania, od merytoryki do kina autorskiego i eksperymentującego wizualnie (6-8.10).
▪ ZAMKNIĘCIE
Wydarzenie kończące festiwal (8.10, godz. 18.30) będzie okazją do podsumowania omawianych przez trzy dni wątków oraz spekulacji na temat przyszłości naszego gatunku. Przewodnikami po różnorodnych wizjach biotechnologicznej ewolucji człowieka będą: wybitny prozaik, eseista, autor nagradzanych powieści science fiction Jacek Dukaj oraz prezeska Digital University i badaczka nowych technologii Jowita Michalska. Goście porozmawiają m.in. o transhumanistycznych projektach radykalnego przedłużania życia, o granicach ulepszania organicznych ciał oraz o tym, czy wybierzemy kiedyś ich syntetyczne zamienniki.
▪ KAWIARNIA FESTIWALOWA
W kawiarni pop up czekać będzie specjalne festiwalowe menu – dania oparte na sezonowych i lokalnych produktach, słone i słodkie przekąski, napoje w różnych odsłonach oraz selekcja kaw speciality wraz ze specjalną kompozycją festiwalową. Nie zabraknie także spotkań #przywspolnymstole – warsztatów i degustacji.