Kronika religijna (22-28 I)

• "Chrystus zdolny jest wzbudzić w chrześcijanach żarliwe pragnienie słuchania drugiego, porozumienia się z drugim i rozmawiania z nim językiem wzajemnej miłości" - przypomniał Benedykt XVI podczas modlitwy "Anioł Pański" (21 stycznia). Nawiązując do Tygodnia Powszechnych Modlitw o Jedność Chrześcijan, Papież powiedział, że "ekumenizm jest doświadczeniem głębokiego dialogu, wzajemnego słuchania się i rozmowy, lepszego poznania; to zadanie, które mogą wykonać wszyscy, szczególnie jeśli chodzi o ekumenizm duchowy, oparty na możliwych w tej chwili wśród chrześcijan modlitwie i dzieleniu się". Benedykt XVI zaznaczył, że hasło tegorocznego Tygodnia - "Głuchym słuch przywraca i niemym mowę" (Mk 7, 37) - zaproponowali wierni z Umlazi w RPA, z "miasta bardzo biednego, gdzie AIDS przybrało rozmiary pandemii i gdzie bardzo nikłe są ludzkie nadzieje". Przemawiając po włosku, Papież wspomniał o programie "Zmień zabawkę", który zachęca dzieci z Lecce do porzucenia zabawek przypominających broń: "Gratuluję tej inicjatywy i chciałbym poszerzyć ten apel: chrońmy dzieciństwo przed zarażeniem przemocą".
• Środowa audiencja generalna: "Ekumenizm to proces powolny, droga żmudna i pod górę, jak każda droga pokuty" - powiedział Benedykt XVI. Katechezę poświęcił kończącemu się następnego dnia Tygodniowi Modlitw o Jedność Chrześcijan. "Przyglądając się drodze przebytej w ciągu ostatnich 40 lat, zaskoczeni jesteśmy tym, jak Pan zbudził nas z odrętwienia samowystarczalności i zobojętnienia; jak czyni nas coraz bardziej zdolnymi do »wysłuchiwania«, a nie tylko do »słuchania«; jak rozwiązał nasze języki, tak by modlitwa, którą do Niego zanosimy, miała dla świata większą moc przekonywania" - stwierdził Papież.
• Po raz pierwszy w historii premier Socjalistycznej Republiki Wietnamu spotkał się z Papieżem (25 stycznia). Nguyen Tan Dung rozmawiał także z sekretarzem stanu, kard. Tarcisio Bertone i abp. Dominique Mambertim, szefem dyplomacji Watykanu. Po audiencji rzecznik wietnamskiego MSZ oświadczył, że spotkanie będzie miało wpływ na ustanowienie stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i Hanoi.
• Watykan zamierza powołać stałą komisję ds. stosunków z Chinami - ujawnił kard. Joseph Zen Ze-kiun po konferencji, którą Stolica Apostolska zorganizowała na temat Kościoła w Państwie Środka (patrz artykuł Macieja Müllera na str. 7). W wydanym po spotkaniu oświadczeniu Watykan potwierdził gotowość normalizacji stosunków i nawiązania "pełnego szacunku i konstruktywnego dialogu" z władzami Chin. Z wdzięcznością "przyjęto do wiadomości świetlane świadectwo, jakie dają biskupi, kapłani i wierni, którzy, nie idąc na kompromisy, dochowali wierności Stolicy Piotrowej, czasem nawet za cenę wielkich cierpień". Z radością stwierdzono też, że niemal wszyscy biskupi i kapłani pozostają obecnie w jedności z Papieżem. W odpowiedzi rzecznik chińskiego MSZ potwierdził gotowość do kontynuowania dialogu, ale zastrzegł, że przywrócenie stosunków dyplomatycznych zależy od zerwania przez Watykan kontaktów z Tajwanem oraz zaprzestania ingerencji w wewnętrzne sprawy Chin (chodzi m.in. o kwestię nominacji biskupich).

KOŚCIÓŁ W ŚWIECIE...

• Episkopat Czech opublikował komunikat dotyczący współpracy niektórych duchownych z komunistyczną bezpieką. Biskupi napisali, że Kościół wielokrotnie wzywał księży i wiernych do pokuty za winy przeszłości. Wskazali na różnicę między duchownymi współpracującymi z pobudek materialnych, z powodu osobistych słabości, szantażu i nacisku. Jeżeli ksiądz nie wie, dlaczego jego nazwisko znalazło się w spisie agentów, a dokumenty potwierdzają, że niczego nie podpisał i na nikogo nie donosił - nie wolno go potępiać. Episkopat przypomniał, że Kościół w Czechach był szczególnie prześladowany. Niemal wszystkie diecezje pozbawiono pasterzy, niektórzy biskupi trafili do więzienia. Hierarchowie wyrazili zaskoczenie agresywną postawą mediów i wezwali dziennikarzy, by starali się dociec do pełni prawdy i nikogo nie potępiali bez weryfikowania faktów.
• "Życzyłabym sobie wyraźnego odniesienia do Boga" w unijnym Traktacie Konstytucyjnym - oświadczyła kanclerz Angela Merkel, przypominając, że niemiecka konstytucja mówi o "odpowiedzialności wobec Boga i człowieka". Jeśli w unijnym Traktacie nie będzie podobnego odniesienia, można wątpić, czy politycy bedą szanować "podstawowe wartości chrześcijaństwa". Owszem, Stary Kontynent nie stanowi "klubu chrześcijan", ale powinien być "klubem wartości".
• Katolickie ośrodki adopcyjne w Wlk. Brytanii przestaną działać, jeżeli będą zmuszone do przekazywania dzieci parom homoseksualnym - ostrzegł kard. Cormac Murphy O’Connor. W kwietniu na Wyspach ma wejść prawo umożliwiające homoseksualistom adopcję.
• Prawosławie w Turcji popiera integrację tego kraju z Europą - zapewnił ekumeniczny patriarcha Konstantynopola (22 stycznia). Bartłomiej I przemawiał na forum Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Honorowy zwierzchnik światowego prawosławia przypomniał jednocześnie, że Kościół wciąż nie cieszy się w Turcji pełnią praw.
• Nowe prawo o organizacjach religijnych w Rosji przypomina rozwiązania sowieckie - uważają władze Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Patriarchat Moskiewski niepokoi, że obowiązujące od kwietnia przepisy wymagają drobiazgowych sprawozdań, np. proboszczowie muszą przechowywać protokoły obrad rad parafialnych z ostatnich trzech lat i prowadzić "wykaz modlących się oraz szczegółowe rozliczenie ofiar składanych przez wiernych".

I W POLSCE

• Wszyscy biskupi diecezjalni poprosili o zbadanie przez Kościelną Komisję Historyczną ich akt w IPN - potwierdził abp Sławoj Leszek Głódź. Po ordynariuszach kwerenda obejmie sufraganów, emerytowanych biskupów i wybranych duchownych. Abp Głódź dodał: "Pierwszy etap prac ukazał ogrom struktur bezpieki, która dokonywała prześladowania Kościoła. Członkowie Komisji nie spodziewali się, że ta ręka wyciągnięta z mieczem była tak wielka, mocna i zorganizowana". Arcybiskup przedstawił też procedurę: wyniki badań Komisja przedstawi prezydium Episkopatu, prezydium - nuncjaturze, nuncjatura -Watykanowi. Ostateczną decyzję podejmuje Papież.
• Kolejne diecezjalne komisje do zbadania archiwów IPN powstały w minionym tygodniu m.in. w Katowicach i Elblągu. Archidiecezja przemyska oraz diecezje rzeszowska, sandomierska i zamojsko-lubaczowska utworzyły dwie wspólne komisje: historyczną i prawną. Ta druga odpowiada za "kanoniczną ocenę" wyników kwerendy.
• SB w Lublinie rejestrowała fikcyjnych agentów - stwierdził abp Józef Życiński. Podczas konferencji prasowej metropolita przedstawił kolejne efekty prac komisji, która bada inwigilację KUL i lubelskiego duchowieństwa. W konferencji uczestniczyli księża profesorowie: Franciszek Greniuk i Ryszard Rubinkiewicz. Ich teczki zniszczono, pozostały wyłącznie zapisy o zarejestrowaniu jako agentów, znalazła się jednak informacja z 1975 r., że ks. Rubinkiewicz został "wyeliminowany, gdyż nie wyraził zgody na współpracę". Z kolei przypadek drugiego kapłana wyjaśnił dokument dotyczący przygotowań do wizyty Jana Pawła II w Lublinie: wynika z niego, że ks. Greniuk również odmówił współpracy.
• Orderem Oficera Legii Honorowej uhonorowano kard. Franciszka Macharskiego (22 stycznia). Najwyższe francuskie odznaczenie otrzymał w dowód uznania za wieloletnią działalność na rzecz współpracy między oboma narodami.
• Bp Antoni Długosz został 844. kawalerem Orderu Uśmiechu (21 stycznia). Jedyne na świecie odznaczenie od dzieci dla dorosłych otrzymał za nieprzeciętny charyzmat do pracy z najmłodszymi. Sufragan częstochowski występuje w programie "Ziarno". Słynie z homilii dla dzieci. Jest kapelanem Domu Pomocy Społecznej dla Umysłowo Upośledzonych w Częstochowie. W ramach Episkopatu pełnił funkcję Delegata ds. Młodzieży Nieprzystosowanej Społecznie. We Mstowie założył ośrodek dla narkomanów "Betania".
• Parlament przekazał z budżetu 40 mln złotych na Świątynię Opatrzności Bożej. Formalnie pieniądze przeznaczono na Muzeum i Instytut Jana Pawła II planowane w ramach Świątyni (patrz komentarz ks. Adama Bonieckiego na stronie 3).
• Pod hasłem "Abraham - Ojcem wiary" Kościół w Polsce obchodził VII Dzień Islamu (26 stycznia). Więcej o tym wydarzeniu w następnym numerze "TP".