Kronika religijna

• O znaczeniu męczeństwa za wiarę mówił Jan Paweł II przed niedzielną modlitwą “Anioł Pański" w Castel Gandolfo. Nawiązując do wspomnienia śmierci św. Jana Chrzciciela, Papież przypomniał, że męczeństwo jest “najwyższym świadectwem o prawdzie moralnej". Choć niewielu wezwanych jest do złożenia najwyższej ofiary, jednak “istnieje także obowiązek świadectwa, które wszyscy chrześcijanie winni być gotowi składać każdego dnia, nawet za cenę cierpień i wielkich ofiar". Jan Paweł II przyznał, że “trzeba czasem heroizmu, by nie poddawać się w życiu codziennym trudnościom i kompromisom". Wspomniał tych, którzy w ubiegłym stuleciu padli ofiarą nienawiści religijnej w Europie oraz tych, którzy i dziś ze względu na wyznawaną wiarę poddawani są ciężkim próbom.

• Zwracając się do rodaków Jan Paweł II pozdrowił pielgrzymkę Romów na Jasną Górę. “Dziękuję im za modlitwę, błogosławię nowożeńcom oraz całą wspólnotę Romów w Polsce" - powiedział Papież.
• “Młodzi, nie ulegajcie próżnym złudzeniom i przejściowej modzie, które nierzadko pozostawiają tragiczną pustkę duchową!" - zaapelował Jan Paweł II w orędziu na przyszłoroczne XX Światowe Dni Młodzieży w Kolonii. Hasłem Dni (11-21 sierpnia 2005) są słowa Trzech Króli z Ewangelii: “Przybyliśmy oddać Mu pokłon". Papież prosił młodych, aby odrzucili “urok pieniądza, konsumizmu i podstępnej przemocy". “Silna jest tendencja do wiary w łatwe mity sukcesu i władzy; niebezpiecznie jest przyłączyć się do ulotnych koncepcji sacrum, które ukazują Boga pod postacią energii kosmicznej bądź w innych formach niezgodnych z nauką katolicką" - ostrzegł Jan Paweł II i wezwał do adoracji Chrystusa, który “jest Skałą, na której macie zbudować własną przyszłość oraz świat sprawiedliwszy i bardziej solidarny". Papież zachęcił młodych, by hojnie odpowiadali na Boże powołanie, m.in. do kapłaństwa i życia konsekrowanego. Zwrócił się także do niewierzących, którzy “nie zostali ochrzczeni lub którzy nie odnajdują się w Kościele", zapraszając ich do udziału w Dniach: “Czyż nie jest prawdą, że i wy odczuwacie pragnienie Absolutu i szukacie »czegoś«, co nadałoby znaczenie waszemu życiu? Zwróćcie się do Chrystusa, a nie doznacie zawodu".
• Jan Paweł II przyjął na audiencji w Castel Gandolfo przewodniczącego Rady Kościołów Ewangelickich w Niemczech, bp. Wolfganga Hubera (24 sierpnia). Ewangelicki biskup ujawnił, że głównym tematem rozmowy z Papieżem była kwestia urzędu. “Dostrzegamy postępy w sposobie, w jaki wzajemnie respektujemy urzędy drugiej strony" - powiedział Huber. Zwrócił uwagę, że Kościoły w Niemczech wiedzą, iż dla ekumenizmu nie ma alternatywy. Nauczyły się, że nie należy oczekiwać szybkich postępów w otwartych jeszcze kwestiach, ale że trzeba postępować “cierpliwie, z umiarem, lecz i z odrobiną ekumenicznej niecierpliwości".
• Nominacje. Jan Paweł II przyjął rezygnację 75-letniego kard. Francesco Marchisano z funkcji przewodniczącego Papieskiej Komisji Archeologii Sakralnej. Jego następcą został 60-letni bp Mauro Piacenza.

• Andrzej i Wanda Półtawscy zostali konsultorami Papieskiej Rady ds. Rodziny. Od 1983 r. byli członkami tej dykasterii. Wanda Półtawska jest doktorem medycyny, dyrektorem Instytutu Teologii Rodziny przy PAT. Należy do Papieskiej Akademii “Pro Vita". Jej mąż jest emerytowanym profesorem filozofii UKSW.

Kościół w świecie...

• “Świat powinien przestać trwonić słowa w obliczu tragedii w Darfurze i zacząć działać w obronie życia ludzi - oświadczyli katoliccy biskupi Sudanu. - Prosimy wszystkie zainteresowane władze, żeby skończyły z politykowaniem. Zagrożone jest życie setek tysięcy niewinnych, szczególnie dzieci, kobiet i starszych". W ostatnim roku w okolicach Darfuru zginęło ponad 35 tys. ludzi.
• Katolicka diecezja św. Klemensa w Saratowie jako druga w Federacji Rosyjskiej została oficjalnie zarejestrowana. Jako “stowarzyszenie z osobowością prawną" może teraz m.in. budować świątynie. “Oznacza to też - powiedział bp Clemens Pickel, tamtejszy ordynariusz - że w końcu stałem się w Rosji osobą oficjalną. Dotychczas słyszałem, że owszem znają Pickela, zapisanego w ich księgach jako proboszcz, ale nie znają żadnego biskupa Pickela".
• Ponad pięciuset amerykańskich kleryków w liście do przewodniczącego Episkopatu USA oświadczyło, że są wdzięczni Kościołowi za obowiązkowy celibat dla księży. List jest odpowiedzią na ubiegłoroczny apel 113 księży z archidiecezji Minneapolis o podjęcie dialogu na temat obligatoryjności celibatu w obliczu drastycznego spadku powołań kapłańskich.
• Katolicy mają prawo interweniować u biskupa, jeżeli są przekonani, że liturgię w ich parafii sprawuje się niezgodnie z normami Kościoła - oświadczył bp Kurt Koch z Bazylei. Szwajcarskie media zarzuciły mu, że namawia do donosicielstwa. Hierarcha odparł, że normalną praktyką jest, iż wierni zwracają się z problemami do ich pasterza.

... i w Polsce

• Ponad 100 tys. wiernych wzięło udział w uroczystościach ku czci Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej (26 sierpnia). Na Jasną Górę przybyła m.in. delegacja Kościoła greckokatolickiego na Ukrainie (zob. artykuł obok). W okolicznościowym telegramie Jan Paweł II zawierzył Czarnej Madonnie “los ludzi dotkniętych ubóstwem, rodzin cierpiących brak środków do życia, dzieci, które rozpoczynając nowy rok szkolny będą doświadczać niedostatku, ludzi chorych i starych, którzy nie mogą liczyć na dostateczną opiekę". Kard. Józef Glemp podkreślił w homilii, że “bez zdrowej i silnej rodziny państwo nie może się rozwijać tak, aby zapewnić obywatelom spokój i bezpieczeństwo". Wśród “wrogów rodziny" wymienił perwersyjny seksualizm, który nie pozwala mówić o “nieprawidłowościach, tylko o innej orientacji" i ostrzegł przed “nowym trendem ideologicznym": negowaniu miłości męża i żony w małżeństwie, a promowaniu np. zapłodnienia in vitro czy klonowania.
• Biskupi zaapelowali do rządu o systematyczne rozmowy na tematy dotyczące obu stron - poinformował bp Piotr Libera, sekretarz generalny Episkopatu. Był to jeden z tematów spotkania Rady Stałej i biskupów diecezjalnych, które odbyło się 25 sierpnia na Jasnej Górze. Bp Libera wyraził nadzieję, że do rozmów z gabinetem Marka Belki dojdzie podczas najbliższego spotkania Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. Rząd dopiero w ostatnich dniach powołał własnych członków wspomnianego gremium. Współprzewodniczącym został szef kancelarii premiera Sławomir Cytrycki, obok niego w Komisji zasiądą: minister spraw wewnętrznych i administracji Ryszard Kalisz, minister edukacji narodowej i sportu Mirosław Sawicki, minister finansów Mirosław Gronicki oraz sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej Jarosław Pietras.

• Biskupi z aprobatą przyjęli propozycję TVP, aby w niedzielę o 7.00 transmitowano w niej Mszę św. oraz poparli inicjatywy ograniczenia handlu w niedziele. Omówili również wyniki przeprowadzonej wśród hierarchów ankiety dotyczącej zebrań plenarnych. Od marca 2005 r. spotkania Episkopatu będą poświęcone konkretnym zagadnieniom. Wśród tematów na najbliższe obrady, które uzyskały największą liczbę głosów biskupów, są m.in.: formacja i misja kapłana w dzisiejszym świecie, rodzina, nowe wyzwania duszpasterskie, młodzież, moralność i etyka społeczna, praca z laikatem oraz miejsce Kościoła w Europie. Na każde zebranie będzie uprzednio przygotowywany roboczy dokument, opracowany przez ekspertów świeckich i duchownych. Niektóre z tych dokumentów - jak zapewnia przewodniczący Episkopatu - staną się punktem wyjścia dla listów pasterskich bądź innych publikacji Kościoła.
• Sejm odrzucił poprawkę Senatu do ustawy zdrowotnej, likwidującą opłacanie z Funduszu Kościelnego składek zdrowotnych dla duchownych (27 sierpnia). Fundusz utworzono po zarekwirowaniu w latach 50. części majątku kościelnego. Służy m.in. pokrywaniu składki zdrowotnej 20 tys. duchownych, przede wszystkim misjonarzy, kleryków i członków zakonów klauzurowych; reszta duchownych płaci składkę samodzielnie. W przeddzień głosowania w parlamencie biskupi opublikowali komunikat, w którym napisali m.in., że “Kościół nie szuka dla siebie żadnych przywilejów". Przypomnieli, że rząd i Episkopat ustaliły, iż takie kwestie jak składka zdrowotna powinna uzgadniać komisja dwustronna.
• Kilkaset osób wzięło udział w pierwszej Wielkiej Światowej Pielgrzymce Romów na Jasną Górę (29 sierpnia). Do Częstochowy przybyły grupy z Kanady, Szwecji i USA. Krajowy duszpasterz Romów, ks. Stanisław Opocki, poinformował, że po pielgrzymce do Limanowej (19 września) rozpocznie się peregrynacja obrazu pierwszego romskiego męczennika, pochodzącego z Hiszpanii bł. Zefiryna. Zaapelował także do kapłanów, aby raz w miesiącu w każdej parafii sprawowano Mszę dla Romów.
• Sprawę domniemanego molestowania jednego z ministrantów z kościoła św. Brygidy w Gdańsku poprowadzi Prokuratura Okręgowa w Elblągu - zdecydowała gdańska Prokuratura Apelacyjna. Chodzi o to, aby uniknąć zarzutów o stronniczość pod adresem prowadzących dotychczas śledztwo prokuratorów z Gdańska.