Na skróty (5-11 III)

W wieku 64 lat zmarł Tadeusz Nalepa, wybitny muzyk bluesowy i rockowy, współzałożyciel grup Blackout i Breakout. O "ojcu polskiego bluesa" pisze w tym numerze "TP" Tadeusz Sławek. 80. urodziny obchodził Gabriel Garcia Marquez, słynny pisarz kolumbijski. "Należy do mitycznych smoków literatury, ostatnich wielkich indywidualności - mówi o autorze "Stu lat samotności" Jerzy Pilch. - Tylko on obok Borgesa ostał się z boomu na literaturę iberoamerykańską lat 70. i 80. Język Marqueza jest krystalicznie prosty, przy tym intensywny i metaforyczny". W warszawskiej Zachęcie otwarto wystawę prac Gustava Metzgera, 80-letniego niemieckiego artysty, dotykającego w swych dziełach tematu Holokaustu i współczesnej banalizacji zła. W instalacji "Eichmann i Anioł" "zbudował oszkloną klatkę, do której każdy może wejść. To kopia pomieszczenia, w którym w czasie procesu opisanego przez Hannę Arendt siedział Adolf Eichmann sądzony za zbrodnie wojenne. Naprzeciw tego akwarium Metzger ustawił ścianę z powiązanych sznurkiem gazet. Obok pracuje taśma produkcyjna. Każdy widz może rzucić na nią stronę z gazety. Taśma zrzuca papier kilka metrów dalej. Z biegiem dni powinna powstać sterta śmiecia, akurat pod reprodukcją obrazu Paula Klee »Angelus Novus«, którą artysta powiesił na ścianie. Obraz był własnością Waltera Benjamina, posłużył filozofowi do stworzenia metafory »anioła historii«. To postać symboliczna, która mówi o klęsce postępu i cywilizacji. U Benjamina anioł »zwrócił oblicze ku przeszłości i tam, gdzie my widzimy łańcuch zdarzeń, on widzi jedną wieczną katastrofę, która nieustannie piętrzy ruiny na ruinach i ciska mu pod stopy« - opisuje Dorota Jarecka. - Czy gazeta dla Metzgera to symbol upadającej cywilizacji? Jakiż to banał! Ale Metzger - neodadaista - znalazł chyba właściwy język do mówienia o banalności zła. Tak, bohaterem tej pracy jest zło, i to zło współczesne, które żyje w postaci najbardziej trwałej - bo trywialnej i codziennej. Kiedy wchodzimy do klatki, nie czujemy tam żadnej »przeszłości« ani »historii«. To mogłoby być równie dobrze miejsce, na którym siedział w trakcie procesu Miloszević czy Saddam Husajn. Wszystko dzieje się teraz, gazety piszą swoje sprawozdania, a »anioł historii« nie jest w stanie powstrzymać biegu wydarzeń". "Media elektroniczne wyrosły w Polsce z czegoś bardzo niedobrego wywodzącego się z poprzedniego systemu - stwierdził w wywiadzie udzielonym "Rzeczpospolitej" premier Jarosław Kaczyński. - Wydawało się, że powinno być zupełnie inaczej, że media powinni tworzyć byli opozycjoniści, jak Mirosław Chojecki np., ale tworzyli je zupełnie inni. Tacy, o których Jerzy Urban mówił, że świetnie nadawaliby się do oddziałów najgorszych propagandystów". Najszczodrzej obdarzonym Polskimi Nagrodami Filmowymi Orły 2007 filmem ubiegłego roku został "Plac Zbawiciela", doceniony przez jurorów Polskiej Akademii Filmowej w kategoriach "najlepszy film", "reżyseria" (Joanna Kos-Krauze i Krzysztof Krauze), "główna rola kobieca" (Jowita Budnik) i "drugoplanowa rola kobieca" (Ewa Wencel). Szereg nagród ("główna rola męska" - Janusz Gajos, zdjęcia - Krzysztof Ptak, muzyka - Zygmunt Konieczny i inne) trafił do twórców "Jasminum", zaś nagrodę dla scenarzysty otrzymał Marek Koterski ("Wszyscy jesteśmy Chrystusami"). Sejm przyjął uchwałę o ustanowieniu roku 2007 Rokiem Artura Rubinsteina, z powodu 25. rocznicy śmierci i 120. urodzin pianisty. Rok bieżący zyskał w ten sposób już czwartego patrona - po Wyspiańskim, Szymanowskim i Conradzie. Po zapowiedzi rozwiązania Polskiej Orkiestry Radiowej i krakowskiego Chóru Polskiego Radia oraz ograniczenia zasięgu Programu Drugiego Polskiego Radia (o sprawie "Dwójki" piszemy w tym numerze "TP") może dojść do likwidacji Radiowego Centrum Kultury Ludowej, zajmującego się zarówno dokumentacją zabytków kultury ludowej, jak też współtworzeniem i promocją nowych związanych z nią zjawisk. Wypowiedzenie otrzymała większość pracowników Centrum, choć jak dotąd prezes Polskiego Radia Krzysztof Czabański zaprzecza, by istniały plany zamknięcia RCKL. Do dymisji podał się Michał Jagiełło, wieloletni dyrektor Biblioteki Narodowej. W Katowicach odbył się IX. Ogólnopolski Festiwal Sztuki Reżyserskiej "Interpretacje", o Laur Konrada konkurowało pięcioro młodych reżyserów: Mariusz Grzegorzek, Łukasz Kos, Jan Klata, Artur Tyszkiewicz i Agata Duda-Gracz. W dniach 15-31 marca w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Łodzi i Poznaniu odbędzie się VII Tydzień Kina Hiszpańskiego, prezentujący powstałe w ostatnich latach hiszpańskie filmy fabularne, dokumentalne i krótkometrażowe. Szczegóły:www.manana.pl oraz www.cervantes.pl. Dwumiesięcznik literacki "Topos", Towarzystwo Przyjaciół Sopotu oraz Prezydent Miasta Sopotu ogłaszają VI Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Rainera Marii Rilkego na zestaw pięciu wierszy, które oceni jury w składzie: Wojciech Kass, Julian Kornhauser, Krzysztof Kuczkowski. Niepublikowane dotąd wiersze należy nadsyłać do 30 września 2007 r. pod adresem: "Topos", TPS, ul. Czyżewskiego 12, 81-706 Sopot z dopiskiem na kopercie "Konkurs im. R. M. Rilkego". Dodatkowe informacje: .