Kronika religijna

• W Watykanie ogłoszono list apostolski Jana Pawła II o eucharystii “Mane nobiscum Domine" (Zostań z nami, Panie). Z treścią tego dokumentu, ogłaszającego Rok Eucharystii, zapoznano dziennikarzy 8 października w Biurze Prasowym Stolicy Apostolskiej. Papież wezwał w nim wiernych, by dawali świadectwo “obecności Boga w świecie". “Myli się ten, kto uważa, że publiczne odwoływanie się do wiary może zagrozić autonomii państwa i jego instytucjom, czy wręcz może stanowić zachętę do postawy nietolerancji. (...) Kultura Eucharystii krzewi kulturę dialogu" - napisał Jan Paweł II. Przyznał, że w przeszłości “nie brakowało błędów", należy je jednak “położyć na karb nie korzeni chrześcijańskich, lecz niekonsekwencji chrześcijan w stosunku do swych korzeni". “Kto nauczy się od Chrystusa ukrzyżowanego mówić: dziękuję, może zostać męczennikiem, ale nigdy nie stanie się oprawcą" - czytamy list. Zdaniem Papieża “widmo terroru i tragedia wojny wzywają chrześcijan bardziej niż kiedykolwiek dotąd do życia Eucharystią, jako szkołą pokoju". Dokument, wskazując na Eucharystię jako na centrum życia Kościoła, ma uwrażliwić na nędzę w świecie i okazywanie większego braterstwa wobec potrzebujących pomocy (głodnych, chorych, samotnych, bezrobotnych i migrantów). “Oto zasadnicze kryterium, które zaświadczy o prawdziwości naszych celebracji eucharystycznych" - napisał Jan Paweł II.
• O swej duchowej łączności z 48. Międzynarodowym Kongresem Eucharystycznym zapewnił Jan Paweł II w rozważaniach przed niedzielną modlitwą “Anioł Pański". Pierwotnie Papież planował osobiście uczestniczyć w Kongresie odbywającym się w meksykańskiej Guadalajarze, zrezygnował jednak z tego ze względu na trudy podróży. Jan Paweł II przypomniał, że wraz z zakończeniem Kongresu, 17 października, oficjalnie otworzy w Kościele katolickim Rok Eucharystii.
• W Watykanie obradowała Międzynarodowa Komisja Teologiczna w odnowionym składzie. Omówiono zagadnienia, którymi w najbliższym czasie zajmie się Komisja - m.in. naturalnym prawem moralnym oraz losem dzieci zmarłych bez chrztu. Odnosząc się do tego drugiego tematu w przemówieniu do członków Komisji Papież zauważył, że wiąże się on z innymi zagadnieniami teologicznymi, jak wola Boga, by wszyscy zostali zbawieni, jedyne i powszechne pośrednictwo Jezusa Chrystusa, rola Kościoła jako powszechnego sakramentu zbawienia, teologia sakramentów oraz sens nauki o grzechu pierworodnym. “Do was należy znalezienie więzi łączącej te tajemnice, by dokonać syntezy teologicznej, która może pomóc bardziej spójnej, oświeconej praktyce duszpasterskiej" - powiedział Jan Paweł II. (O nauce Kościoła na temat losu dzieci zmarłych bez chrztu pisze na str. 15 Józef Majewski).

• Komisja istnieje od 1969 r. Papież co pięć lat odnawia jej skład. W obecnej, siódmej kadencji, 25 na 30 jej członków to osoby nowo mianowane. Jedną z nich jest ks. prof. Jerzy Szymik z KUL.

Kościół w świecie...

• Nowym ordynariuszem diecezji St. Pölten, niechlubnie osławionej aferą homoseksualną i pornograficzną w seminarium, został bp Klaus Küng (7 października). Od sierpnia z polecenia Papieża czuwał nad wyjaśnieniem skandalu. 64-letni nominat, dotychczas biskup Feldkirch, należy do Opus Dei. Nieco wcześniej w St. Pölten przebywał kard. Joseph Ratzinger, który na pytanie dziennikarzy, dlaczego Watykan tak długo zwlekał z interwencją (mówi się o dwóch latach), odpowiedział: “Kierownictwo Kościoła nie zawsze funkcjonuje tak, jak chcą tego ludzie". Podkreślił, że Rzym pragnął osiągnąć pewność przed podjęciem odpowiednich kroków, lecz “pożar wybuchł, zanim zebraliśmy wszystkie materiały. Generalnie - dodał - podchodzimy do wszelkich kryzysów, zachowując duży spokój".
• Dyrektorowie kilku szkół we Francji nie wpuścili na ich teren pięciu księży katolickich, bo kapłani nosili sutanny. Powołano się na ustawę zakazującą noszenia w szkołach publicznych ostentacyjnych symboli religijnych, Tymczasem prawo wymienia islamskie chusty, żydowskie kipy i duże chrześcijańskie krzyże, ale nie wspomina nic o sutannach. “Decyzję podjęto jednostronnie, bez konsultacji z księżmi i wcześniejszego ich powiadomienia" - powiedział bp Dominique Rev. Ustawę, która miała przede wszystkim wyeliminować ze szkół muzułmańskie chusty, wykorzystano już nie tylko przeciw księżom, ale i wyznawcom sikhizmu, zabraniając im noszenia turbanów, choć wcale nie są symbolami religijnymi.

... i w Polsce

• O kształtowaniu duchowości eucharystycznej, przygotowaniach do Kongresu Osób Konsekrowanych i pomocy kobietom, pragnącym zerwać z prostytucją - dyskutowano podczas trzydniowego zebrania plenarnego Konsulty Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Warszawie (5-7października). W obradach wzięła udział s. Eugenia Bonetti, członkini Konferencji Wyższych Przełożonych we Włoszech, która mówiła o pomyśle utworzenia w Europie sieci placówek pomocy dla kobiet zmuszanych do prostytucji. Przedsięwzięcie ma sprawić, że dziewczynę, która otrzymała pierwszą pomoc w kraju, gdzie przymuszano ją do nierządu, będzie można potem odesłać do podobnej placówki w kraju ojczystym. Na świecie sprzedaje się rocznie ok. 800 tys. dzieci i młodych dziewcząt, przymuszanych potem do przymusowej pracy, prostytucji bądź sprzedaży organów do transplantacji. Przewodnicząca Konsulty Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych, matka Jolanta Olech, poinformowała, że polskie zakonnice od roku uczestniczą - przy współpracy z Caritas Archidiecezji Warszawskiej - w stworzeniu ogólnoeuropejskiej sieci pomocy. Odbyły się dwa kursy dla sióstr, pragnących pomagać prostytutkom; niektóre z nich pojadą na szkolenie za granicę. Zakonnice spotkały się również z sekretarką generalną Międzynarodowej Unii Przełożonych Generalnych, s. Victorią Gonzalez de Castijon, która przedstawiła plan przygotowań do Kongresu Życia Konsekrowanego w Rzymie, który w listopadzie rozpocznie się pod hasłem “Miłość, pasja do Chrystusa i ludzkości".
• Nominacje i wyróżnienia. Ks. płk January Wątroba został administratorem ordynariatu Wojska Polskiego (4 pażdziernika). Kapłan (ur. 1960) zastąpi abp. Sławoja Leszka Głódzia do momentu wyznaczenia nowego biskupa polowego. Abp Józef Życiński otrzymał doktorat honoris causa Akademii Rolniczej w Lublinie (4 października).

• Ks. Zdzisław Peszkowski, kapelan Rodzin Katyńskich został doktorem h.c. Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie (7 października). Ks. Peszkowski podkreślił, że w imię honoru Polski należy domagać się wyjaśnienia i osądzenia zbrodni katyńskiej. “Przebaczamy, ale to nie znaczy, że zapominamy" - dodał były jeniec Kozielska. Ks. infułat Jan Jaworski z RPA oraz ks. Wojciech Łazewski, wieloletni dyrektor Caritas Polska, otrzymali dyplomy ministra spraw zagranicznych “za wybitne zasługi dla promocji Polski w świecie" (6 października). Ks. Wiesław Wójcik, przez dekadę kierujący Biurem Zespołu Pomocy Kościelnej dla Katolików na Wschodzie przy Episkopacie Polski, został odznaczony przez Senat RP medalem Meritus Patriae (Zasłużony Ojczyźnie) za propagowanie języka polskiego i kultury chrześcijańskiej na terenach byłego ZSRR. Dominikanin o. Tomasz Pawłowski, twórca duszpasterstwa akademickiego “Beczka", otrzymal tytuł Honorowego Obywatela Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa.
• “Dziennik Bałtycki" przeprasza metropolitę gdańskiego: w artykule “Taca na komornika" największa gazeta lokalna Wybrzeża poinformowała, że z powodu długów kościelnego wydawnictwa Stella Maris komornik zajął tzw. podatek od dusz wpłacany z tacy przez wszystkie parafie archidiecezji na rzecz kurii. W artykule znalazło się zdanie: “arcybiskup Tadeusz Gocłowski będzie musiał zrezygnować z sutych obiadów i częstych wyjazdów w teren". “Mogę wyrazić tylko głębokie ubolewanie, że dziennikarze pozwalają sobie podeptać godność biskupa" - stwierdził metropolita. Następnego dnia w gazecie ukazały się przeprosiny za “niefortunne i niepotrzebne sformułowanie". “Chcąc wykorzystać język felietonu do podkreślenia bezwzględności komornika niepokojącego kurię gdańską - nieopatrznie wyrządziłem przykrość księdzu Arcybiskupowi, za co serdecznie przepraszam" - napisał autor artykułu, Tomasz Falba. Tymczasem z Rzymu powrócił ks. Henryk Jankowski, którego abp Gocłowski wezwał do ustąpienia z probostwa parafii św. Brygidy. Jak donoszą media, mimo starań prałatowi nie udało się spotkać z Janem Pawłem II. Po powrocie do Gdańska odwiedził go Lech Wałesa. Namawiał do podporządkowania się woli biskupa. W niedzielę zgromadzeni na Mszy w bazylice św. Brygidy zwolennicy ks. Jankowskiego poszarpali i obrzucili jajkami kilku dziennikarzy.